Huh?
Ineens kwam deze week wat vage berichtgeving voorbij over een dame die uitspraken zou doen over UV-filters en dat je net zoals vaccinaties daar echt niet aan moest beginnen. Als ik zoiets hoor, ga ik gewoon weer door met mijn dagelijkse bezigheden en trek ik mijn schouders op. Onbenullige uitspraak. Maar toen meer media het bericht oppakten en zelfs dermatologen op de barricaden gingen, ben ik me toch maar even gaan verdiepen in wat het zonnebrand complot ging heten.
Ex-politica spreekt zich uit en er ontvouwt zich een zonnebrand complot
De jonge dame, genaamd Eva Vlaardingerbroek, zelfbenoemd opiniemaakster, ex-politica bij het Forum voor Democratie, had deze uitspraak op haar Insta gepost: het moest maar een zonnecrème-vrije zomer worden. Het is haar opvatting dat we toch al te weinig zon zien, dat we te weinig vitamine D aanmaken, en dat we niet zo bang gemaakt moeten worden voor de zon. Er zit wat in, maar wijs niet met beschuldigende vinger naar zonnebrandproducten.
Leuke verklaringen over het waarom….
De krant AD probeerde de uitspraak in een bredere context te plaatsen met verklaringen waarom dit soort uitspraken over zonbeschermende producten kunnen ontstaan en haalde diverse schandalen aan, zoals het giftige benzeen dat in enkele producten gevonden was in Amerika en dit voorjaar ook in Australië, waaronder in twee producten van Nivea (bij navraag in Nederland of we ons hier ook zorgen moeten maken over de Nivea producten, werd mij verteld dat ‘Het product met spf 50 waarnaar verwezen wordt, is niet te koop in Nederland, het product met spf 30 wel, maar dit wordt in andere fabrieken gemaakt dan de producten die in Australië te koop zijn….’)
Het is niet allemaal koek en ei
Ook blijkt uit regelmatige tests, nu weer van de Consumentenbond dat echt niet altijd de beloofde filtersterkte behaald wordt. Ja, dat is allemaal gefuckt.
We hebben een haat-liefde verhouding met zonnebrandproducten. Een aantal stoffen erin staan inmiddels te boek als hormoonverstorend en giftig voor het milieu, zoals oxybenzone. Als ik die stof nog op een Inci-lijst zie staan, laat ik het product toch echt staan, of ik gebruik het als product ‘achter de hand’. Waar rook is, is vuur, het voelt mij niet goed meer. Vervelend, ja.
Synthetische lichtabsorberende filters waren zó innovatief…
Het is een jaar of 15 jaar geleden dat er een kentering kwam in het formuleren en denken over veiligheid bij deze producten. We waren van oudsher vooral gewend synthetische lichtabsorberende filters te smeren. Dat was geavanceerd. Van mineralen moesten we weinig hebben, ze lieten een witte waas achter.
Maar die synthetische filters waren verre van veilig. Je moest ze minimaal een half uur van te voren aanbrengen zodat ze een goede hechting kregen aan de huid en klaar voor de aanval waren met het licht. Zodra ze met licht in aanraking kwamen, begon het verval al. Ze vielen letterlijk uiteen. Je moest echt elke twee uur zeker een dikke laag bijsmeren.
Zonnebrandcrème is te duur, dan smeer je dun….
Wie deed dat? Zonneproducten waren peperduur, je wilde er lang mee doen, dus je smeerde dun. Ook: je liet ze de hele dag in de zon op het strand liggen: wist jij veel dat die formuleringen door de hitte uiteen vielen en hun beschermingswaarde verloren. Dankzij de glamourous reclames dacht dat je minstens een dag lang veilig was in de zon. Dun smeren betekende per definitie dat je hooguit een factor 5 van de factor 30 behaalde op je huid. Wist jij veel….
Wat een ellende, we hadden dus producten ter bescherming maar ze deden eigenlijk niet wat nodig was. De voorlichting liet te wensen over: dik smeren, en elke twee uur opnieuw. Als journalisten vertelden we elk seizoen het verhaal opnieuw in de bladen, maar het was aan dovemansoren gericht.
We zijn de dupe
Deze generatie, uit die tijd, jij en ik, zijn de pineut. Want huidkanker wordt en masse geconstateerd. We hebben dat deels te danken aan het feit dat we ons voorheen veilig waanden met filters die helemaal niet zo goed waren, en we daardoor ook langer in de zon bleven dan goed voor ons was. Bovendien gingen we steeds vaker op vakantie naar zonnige oorden, en was een zongekuste teint een teken van welvaart, een vrolijk leven, van genieten!
Dat betekent absoluut NIET dat je niet meer moet smeren. We hebben tegenwoordig echt fantastische beschermende filters. Bovendien, zo hoorde ik van een dermatologe: je kunt voor pakweg 3 euro een zonnebrandproduct bij de Lidl kopen. Ik heb dat zelf nog nooit geprobeerd, jij wel?
Minerale filters zijn dankzij inzichten in nanotechnologie zo verfijnd geworden en van een mooie kleurtje voorzien dat ze géén waas minder achter laten. Minerale filters, mits goed gecoat, beschermen je urenlang, hechten uitstekend aan de huid en veroorzaken minder huidirritaties dan synthetische filters. Minerale filters zijn the way to go momenteel.
Minerale filters the way to go
Synthetische filters hebben een grote stap voorwaarts gemaakt. Ze zijn technologisch flink verbeterd. In houdbaarheid in de zon – ze zijn veel stabieler geworden en door toevoeging van extra antioxidanten wordt de vrije radicaalschade die ze door uiteenvallen veroorzaakten ook beter afgeremd. Er zijn tegenwoordig uitstekende synthetische filters die niet hormoonverstorend zijn en schadelijk voor het milieu. Filters als Mexoryl van L’Oréal en Tinosorb van BASF zijn betrouwbaar.
Leuk om te weten is dat minerale filters ook goed tegen blauw licht beschermen.
Dat neemt niet weg dat je synthetische filters toch nog vaker moet bijsmeren dan minerale filters. Maar voor allebei geldt: door wrijving met kleding, zweet en zwemmen verlies je ze sneller van de huid.
Vitamine D aanmaak tegengehouden door uv-filters?
Het argument dat filters de aanmaak van vitamine D in de huid tegenhouden is relatief. Dit is al lang onderzocht. Filters beschermen nóóit voor 100%! Er blijft altijd een procent of 5 over, en dat is voldoende voor vitamine D aanmaak. Daarnaast is het überhaupt belangrijk dat we vitamine D aanvullen via voeding en suppletie, omdat vrijwel iedereen in het Westen een tekort heeft, zo blijkt uit onderzoek.
Check je vitamine D levels, heel simpel!
Als je bezorgd bent over je vitamine D levels, laat ze dan checken via de huisarts. Ook volstaat dagelijks een half uur onbeschermd in de zon om het lichaam vitamine D aan te laten maken.
Bang dat je niet bruin wordt, let liever op DNA schade
Dat je niet bruin wordt door gebruik van zonnefilters is ook fabel. Ook hierbij haal ik weer het feit aan je nooit 100% beschermd bent. Je wordt zeker nog bruin, maar het gaat wat langzamer, en dat is maar goed ook. Want snel bruin worden betekent vaak eerst verbranden, en verbranding is per definitie DNA-schade aan de huid. Hoe vaker je huid verbrandt in je leven, hoe meer DNA schade er ontstaat. Hoe meer schade (het stapelt zich cumulatief op), hoe meer kans op foute reparaties en celschade, en dus ook celgroeiontsporingen: tumoren.
- Lees ook mijn artikel uit 2017 over filter-trends & veiligheid: ‘Wat smeer jij, Monique’, vroeg een arts aan mij….
Het is een hulpmiddel, geen heilige graal! Hallo zonnebrand complot….
Zoals een arts in het artikel in AD ook zegt: een zonnebrandmiddel is verre van een perfecte bescherming. Daar ben ik het volstrekt mee eens. Het is een hulpmiddel. Maar je zal toch echt meer moeten doen om je huid te beschermen. Kleding is je beste bescherming. Een petje of goed beschermende zonnehoed, eventueel uv-werende kleding en anders gewoon kleding.
Blijf op het heetst van de dag uit de zon, pak de vroege ochtend of de namiddagzon. Houdt baby’s helemaal uit de felle zon, bescherm kinderen met kleding en zonnebrand middel en laat ze het liefst in de schaduw spelen – dat is ook wat ze van nature het liefst doen.
Ik ben veel buiten, maar niet per se in de zon
Ik ligt niet meer in de zon. Ik ben wel heel veel buiten. Ik draag kleding en smeer ontblote delen in met zonnebrandcreme. Altijd een factor 50, een dikke laag, liefst een getinte crème, en van minerale oorsprong.
Bang voor chemicaliën? Wees dan stoer…dress up
Er mogen vrouwen zijn die bang zijn voor chemicaliën in cosmetica, maar wees dan ook zo stoer om je huid te beschermen tegen uv-straling met kleding. Je moet naar buiten, het is gezond voor je. Zonlicht is ook heilzaam, de warmte voelt lekker aan en geeft mentaal ontspanning. Blijf zeker niet binnen zitten. Let gewoon op, zorg goed voor jezelf, gebruik je boerenverstand. Een mens is er niet op gemaakt om urenlang in de zon te bakken in een niemendalletje.
Oh ja! Je zonnebrandproduct is meestal maar een jaar houdbaar. Dus koop elk seizoen een nieuw product om er zeker van te zijn dat de spf die op de verpakking staat, ook nog de spf is die erin zit. Met name synthetische filters hebben een beperkte houdbaarheid. Dag, zonnebrand complot.
Lees ook:
- Wees alert op actinische keratose, een voorstadium van huidkanker
- Wat je moet weten over zonkracht, en hoe je die informatie gebruikt
- Oxybenzone en octocrylene komen in je bloedbaan…..
- Garnier reageert op de kwestie van UV-filter stoffen in je bloedbaan
- Het beste overzicht van filters die gebruikt worden in de beauty industrie
- Filters die door de Amerikaanse FDA als GRASE zijn aanbevolen, wat is dat?
