Volwassenen acne, wat is dat toch?

Acne! Ben je al jaren verlost van de grootste nachtmerrie uit je puberteit, doemt het rond je 30^ste ineens weer op. Wat is er aan de hand? Doe je iets niet goed of zijn je hormonen in de war?

Het is erfelijk

Het krijgen van acne is genetisch bepaald. Als een van beide ouders het had, is de kans groot dat jij het ook krijgt. In de puberteit krijgt iedereen het omdat de hormonen opspelen, maar als het lang aanblijft of later weer terugkomt, zijn je genen er zeker schuldig aan.

Acne ontstaat wanneer de talgklieren teveel talg produceren en dit huidvet niet goed weg kan komen omdat het zich vermengt met de dode huidcellen op de huid. Er ontstaat een soort pasta die in de poriën kruipt. Door de verstopping gaan de huideigen bacteriën zich vermenigvuldigen en is de ontsteking (de puist) een feit. Waaróm de talgklieren opeens meer talg produceren, blijft een raadsel.

Het is alleen bekend dat het mannelijke hormoon testosteron hiermee te maken heeft. Dit hoeft niet te betekenen dat jij meer van die hormonen aanmaakt dan een andere vrouw (anders zou je ook een baard en een zwaardere stem krijgen), maar wél dat jouw talgklieren er sterker op reageren.

Cosmetica en hormonen

Als het inderdaad genetisch bepaald is, waarom blijft het dan eerst heel lang weg en breekt het rond je dertigste weer los? ‘Er zijn zowel uitwendige als inwendige factoren die het uitlokken,’ legt dermatologe Katrien Vossaert uit. ‘Uitwendig zijn het cosmetica en de zon. Veel vrouwen beginnen rond deze leeftijd met anti-rimpelcrèmes, en die kunnen behoorlijk vet zijn. Ze verstoppen de poriën waardoor mee-eters ontstaan en die kunnen uitmonden in puistjes. Smeer alleen een anti-rimpelcrème voor de gecombineerde huid of neem een goed hydraterend product voor je huidtype.

De zon (of zonnebank) lijkt even de acne te verminderen, maar zodra je huid geen zon meer krijgt, ontstaat er een zg. rebound effect. De talgklieren produceren ineens heel veel talg. Dat zie je ook wel bij niet-acne gevoelige mensen, maar als je die huid behandelt is het ook direct weg. Bij acne-gevoelige huiden blijft het en duurt het behandelen langer.’

De inwendige factor zijn de hormonen, vervolgt ze. ‘Bekend is de ongesteldheidspukkel, ook dat is acne, alleen in geringe vorm. Verder stoppen vrouwen rond deze leeftijd vaak met de pil omdat ze kinderen willen hebben, óf ze hebben al een zwangerschap achter de rug. Door grote hormonale veranderingen kan acne weer opflakkeren.’

Kan de acne na je zwangerschap ook erger zijn? ‘Dat kan, het acnepatroon kan veranderen naarmate je ouder wordt. Het kan zwaarder worden en ineens langs de kaaklijn, op het decolleté en op de rug opkomen.’

Over stress

Over de rol van stress zijn de meningen verdeeld. De ene arts beweert dat je lichaam door stress het hormoon cortisol aanmaakt dat de talgproductie stimuleert. Maar de andere arts vindt dat nog geen reden om voor een outbreak: een vette huid hoeft niet per se acne te krijgen. Ingewikkeld dus! Katrien Vossaert gelooft dat gestresste mensen vaker aan hun huid friemelen, waardoor de kans op ontstekingen toeneemt.

Vet en probiotica

Hoe zit het met voeding? Veel dermatologen zeggen dat je gewoon chocola en patat kan eten. Orthomoleculair apotheker Gert Schuitemaker vindt van niet. Hij kent een onderzoek waaruit blijkt dat mensen die vooral mediterraan eten veel minder last hebben van acne. Hij zegt: ‘Wij eten veel geraffineerde voeding waarin zogeheten snelle suikers (die snel energie geven) zitten. Die worden snel door het bloed opgenomen en veroorzaken een onstabiele bloedsuikerspiegel, waardoor de hormoonhuishouding ontregelt kan raken. Het eten van ‘volle’ volkoren producten, verse groenten en fruit is beter.’

En over vetten wil hij kwijt: ‘De onverzadigde vetten in plantaardige oliën stimuleren samen met omega 3-vetzuren uit vette vis de aanmaak van hormonen (prostraglandines) die de mannelijke hormonen weer in balans houden. Er wordt dan minder talg geproduceerd. Eet dus minder verzadigde – en vooral- transvetzuren (uit koek).’ Ook over probiotica valt iets te zeggen. Dit zijn gezonde darmbacteriën die je o.a. in drankjes als Yakult en Danone Actimel vindt, maar ook in pillen van o.a. Solgar en Orthica.

Ze helpen je weerstand in het algemeen te versterken. Hoe beter het immuunsysteem functioneert, hoe beter je hormoonhuishouding in balans is en dat heeft ook zijn weerslag op je huid. Als je antibiotica slikt tegen je acne is het zeker – want wetenschappelijk bewezen – aan te bevelen probiotica te nemen. Antibiotica remmen de zg. goede bacteriën in je darmen af, waardoor ziekmakende bacteriën de overhand krijgen en je weerstand uiteindelijk alleen maar afneemt.

Artsenwerk

Wat zijn de beste behandelingen tegen acne? Dermatologe Vossaert behandelt volgens een stappenplan. ‘De ontstekingen worden eerst inwendig met antibiotica onderdrukt en uitwendig met een fruitzuur- of retinolcrème om de huid wat dunner te maken en mee-eters te voorkomen. Eventueel krijg je ook nog een antibioticacrème. Het meest intensief is de inname van vitamine A-zuur pillen, ook wel Roaccutane genoemd. Het garandeert een langdurige of zelfs vrijwel definitieve genezing. Nadelen zijn dat het niet kan als je zwanger bent en je mag met je huid niet in de zon. De kuur wordt meestal in de winter gegeven.

Belangrijke bijwerkingen zijn o.a. droge ogen en lippen en je bloed moet regelmatig gecontroleerd worden want het kan de lever beschadigen. Aanvankelijk wordt je huid er mooier van. Hij krijgt een fijnere structuur en minder zichtbare poriën omdat de talgklieren verkleinen. Maar op den duur kan hij wel sneller verrimpelen, omdat hij dunner is geworden. Een acne-huid is van nature dikker, omdat hij grotere talgklieren heeft. Hoe dikker en vetter de huid, hoe minder snel rimpels verschijnen.’

Lees hier nog over andere behandelingsmogelijkheden: