De afgelopen tien jaar was er onder wetenschappers in de media veel aandacht voor het microbioom in onze darmen en de effecten daarvan op onze gezondheid. Voor wie er nog niet van op de hoogte is: het microbioom bestaat uit verschillende soorten bacteriën die van nature in onze maag en darmen leven. Daar hebben ze invloed op tal van biologische processen. Denk aan vertering, metabolisme, regulering van het immuunsysteem en bescherming tegen virussen, schimmels, schadelijke bacteriën en andere parasieten.
Gut-brain axis
Wetenschappers hebben inmiddels ontdekt dat er een vorm van communicatie bestaat tussen de darmen en het centraal zenuwstelsel, de ‘gut-brain axis’. Zo weet men nu dat de bacteriën in de darmen hormonen en neurotransmitters kunnen produceren, die ons humeur en ons gedrag beïnvloeden.
We hebben altijd aangenomen dat het brein geheel steriel is. we meenden dat een selectief filter, de bloed-hersenbarrière, voorkomt dat bacteriën en giftige verbindingen vanuit het bloed de hersenen kunnen bereiken.
Hersenonderzoek
Echter, in 2018 ontdekte een groep wetenschappers van de Universiteit van Alabama dat er zich mogelijk bacteriën bevinden in de hersenen van gezonde mensen. Deze wetenschappers bestuderen gewoonlijk het verschil tussen de hersenen van pas overleden schizofrene mensen en gezonde mensen.
Tot hun verbazing troffen ze zowel in de hersenen van mensen met schizofrenie als in de hersenen van gezonde mensen bacteriën aan. Interessant genoeg waren de meerderheid van deze bacteriën drie types die ook vaak in de darmen worden aangetroffen.
Hersen-microbioom
Een paar kanttekeningen: het onderzochte hersenweefsel was afkomstig van lijken. Het is mogelijk dat bacteriën uit de lucht of van de chirurgische gereedschappen in de hersenmonsters terecht gekomen zijn. Daarnaast is het mogelijk dat bloed-hersenbarrière na het overlijden maar voor het onderzoeken van de hersenmonsters is gaan lekken.
Revolutie in de neurowetenschap
Er is dus verder onderzoek nodig om vast te stellen of er zoiets als een hersen-microbioom bestaat. Mocht dit zo zijn dan kan dit leiden tot een revolutie in de neurowetenschap en de immunologie. Een hersen-microbioom kan een tot nu toe volkomen onbekend mechanisme zijn dat in het brein de activiteit van het immuunsysteem reguleert.
