Over samenwerking met schoonheiddspecialisten, en een deeltijdopleiding Huidtherapie!

19:51 - 11:54
luistertijd 19:51 - leestijd 11:54

Sabine Uitslag geeft een langverwacht interview.

De afgelopen 1,5 jaar is er veel onrust geweest over licht- en laserbehandelingen die mogelijk straks alleen nog door huidtherapeuten en artsen (BIG-geregistreerden) uitgevoerd worden, en niet meer door schoonheidsspecialisten (het leidde zelfs tot een bestuurscrisis bij de ANBOS en aftreden van voorzitter Hoogendijk.)

Door schademeldingen mogelijk verbod op laser- en IPL behandelingen bij schoonheidspecialisten

Schademeldingen bij het RIVM hebben hieraan ten grondslag gelegen. Voorzitter Sabine Uitslag van de Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten heeft zich actief ingezet om een duidelijkere afbakening van huidzorgtaken in het grote umfeld van professionals die zich ermee bezig houden, te krijgen.

BeautyJournaal’s uitgever Monique sprak Sabine afgelopen week over haar visie op de toekomst van het huidverzorgende vak waarin professionals aanvullende maar ook overlappende werkzaamheden hebben:

Van verpleegkundige naar Tweede Kamerlid tot voorzitter…

Ik ontmoet Sabine voor een persoonlijk interview in Nieuwegein. Ik heb er maandenlang naar uitgekeken. Niet alleen door de onrust in de branche, maar ook om kennis te maken met haar energieke, doortastende persoonlijkheid.

Dit is Sabine, van verpleegster naar Tweede Kamerlid

Sabine (44) is opgeleid als verpleegkundige, studeerde later nog Gezondheidswetenschappen aan de Universiteit van Maastricht (‘Ik ben altijd nieuwsgierig geweest naar wat er achter ons handelen schuilgaat’), ze deed de Topclass Bestuurskunde in de gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit en werd op haar 23ste een korte periode docent bij het ROC, en kwam daarna via diverse management functies in de zorg en haar werk voor het wetenschappelijk bureau van het CDA voor dezelfde partij in de Tweede Kamer terecht op de portefeuille Gezondheid.

The Voice, Salijn en voorzitter van de huidtherapeuten

In 2014 stond ze op het podium van The Voice als zangeres. Ze runt haar eigen consultancy bedrijf Salijn, is medeoprichter en vicevoorzitter van het Paramedisch Platform Nederland. En is sinds 2013 voorzitter van de Vereniging van Huidtherapeuten. Een beroep wat ze voor die tijd niet kende, en waarvan ze dacht: wat een mooi vak, waarom zijn deze huidprofessionals zo weinig zichtbaar?

Wat bracht jou tot het voorzitterschap van de NVH?

‘Ik ben een intuïtief mens en luister sterk naar mijn gevoel: voelt iets goed of niet? Mijn missie is al mijn gehele carrière dat ik de zorg beter wil maken, en daarbij stel ik mezelf altijd weer de hoofdvraag ‘waarom doen we wat we doen’.

‘Mijn basis heeft altijd uit de driehoek; onderzoek, praktijk en opleiding bestaan. Mijn loopbaan bestaat uit kansen die op mijn pad komen, er zit geen planning achter, maar wel altijd die hoofdvraag. Ik wil dat het er toe doet.’

Enthousiaste, hardwerkende vrouwen, maar te weinig zichtbaar…



‘Na mijn werk in de Kamer heb ik verschillende leuke aanbiedingen gehad, maar ik herinnerde me nog de woorden van Ed Nijpels: ‘Sabine, bekijk alles rustig en luister goed naar je gevoel.’ Ik ben zo geënthousiasmeerd geraakt door deze groep vrouwen (98% is vrouw bij de vereniging), hun relatie met de patiënt, hun plek in het paramedisch werkveld.

‘Ik zag toen de verpleegkundigen van weleer. Aanpakkers, geen klagers, trots op hun vak. 
De verpleegkundigen hadden inmiddels een hele emancipatieontwikkeling doorgemaakt. Bij de huidtherapeuten zag ik duidelijk dat dit nog moest gebeuren. Ik vroeg me af hoe het kon dat ik deze beroepsgroep ook niet kende.

‘In de tijd dat ik Kamerlid was, had ik veel last van acne, en verder dan de huisarts en de schoonheidsspecialiste kwam ik niet, met middelen die ook niet hielpen in die tijd.’

Van mijn eigen acne werd ik pas verlost door de huidtherapeut…

‘Het was een samenloop van omstandigheden. Een mooi vak, gedreven mensen, het kwam toevallig op mijn pad. Als ik een bordje met ingrediënten als ‘er moet veel gebeuren, en dat doe je samen met leuke mensen’ krijg voorgeschoteld, dan ben ik om.’

Wat was je doelstelling toen je aantrad in 2013?



‘De huidtherapeuten weer trots te maken op hun vak – dat waren ze al, maar ze spraken er niet over. Ze waren onzichtbaar, en alleen maar hard werkend. Ik heb ze de afgelopen jaren mogen laten zien wat een mooi vak ze hebben en welke waarde ze toevoegen aan de kwaliteit van leven van patiënten.

‘Ik heb het vak als koper mogen oppoetsen, de glans weer zichtbaar mogen maken.’

Hoe zag je plan van aanpak eruit? 



‘Ik heb ten eerst een heel kundige groep mensen om me heen verzameld. Een bestuur met hart voor de zaak. We hebben de communicatie geïntensiveerd en de inhoud centraal gesteld; daar waar we als paramedicus voor willen gaan; die patiënt.

‘Artsen hebben meer oog gekregen voor het vak van de huidtherapeut, en hoe fijn het is met hen samen te werken. Ook de contacten met de huisartsen zijn verbeterd; al kan het natuurlijk altijd beter.

‘Ik ben medeoprichter van en vicevoorzitter van het paramedisch platform Nederland daarmee zitten we aan tafel bij relevante beslissers. De huidtherapeuten zijn weer breed onder de aandacht gekomen.’

Toch is het vreemd dat een huisarts geen weet heeft van gespecialiseerde zorgverleners als een huidtherapeut…



‘Dat geldt niet alleen voor de huidtherapeut maar ook voor andere paramedici, zo bleek laatst uit een patiëntenbijeenkomst waar ik te gast was.

‘De organisatie rond huidzorg is in ons land behoorlijk versnipperd. Heel veel mensen worden met een hormooncrème van de huisarts naar huis gestuurd. Dat is hun policy. Terwijl een medicijn duurder is dan bijvoorbeeld een behandeling van de huidtherapeut en in een ander stadium een goed reinigings- en verzorgingsadvies van de schoonheidsspecialiste, denk ik dan. Via zelfzorg is ook veel te halen.

‘Ik ben van de verbinding, en het valt mij op dat iedereen vanuit het eigen echelon werkt. Dat is een gemiste kans als je het mij vraagt.’

Waar staat de huidtherapeut voor anno 2017 voor?



Met een mooie volzin: ‘De huidtherapeut is een paramedicus die de mens met een huidzorgvraag ondersteunt en behandelt; de mens met een gezonde, zieke of beschadigde huid.

Toch staat die zorg voor de gezonde huid niet op mijn netvlies, want dan praten we in moderne termen over anti-aging behandelingen…



‘Dat doen we al jaren in de vorm van huidverbeteringstrajecten met onder meer licht- en laserbehandelingen of bepaalde acnebehandelingen.’

Valt dat ook onder paramedische zorg?

‘

‘Zeker. Cosmetiek is niet exclusief voor een beroepsgroep. Je hebt toch ook cosmetisch artsen, plastisch chirurgen en inmiddels ook cosmetisch dermatologen? Bovendien zit het ook in ons curriculum.

‘Cosmetiek heeft naar mijn mening dan ook een welzijnscomponent, een paramedische- en een medische component. Als er sprake is van medische noodzaak of meer risicovolle behandelingen, is cosmetiek in bepaalde gevallen ook paramedisch’.

Ik zag de huidtherapeut altijd meer als verlengde zorg na de dermatologie: wondbehandeling, littekens, eczeem, oedeem…



‘Kun je nagaan hoe slecht we elkaar kennen, maar goed dat we dit interview hebben…..

‘We zijn actief in zowel de eerste als tweede lijnzorg, als zelfstandig behandelaar en ondersteunend aan de huisarts en specialist. Huidtherapeutische zorg is breed van cosmetisch tot oncologie. Zoals nazorg van borstkanker; wond, littekens, TEK, lymfoedeem en ook de tepelhoftatoeages.’

Je kunt ook naar de huidtherapeut voor behandelingen die schoonheidsspecialisten doen. Anti-rimpelbehandelingen, pigmentbehandelingen. En dan bedoel ik niet ziekten als vitiligo, waarvoor de huidtherapeute camouflagetherapie geeft, maar gewone, oppervlakkiger pigmentissues…

‘Dit soort behandelingen zijn ook heel complementair, verschillen van intensiteit en medische indicatie. Maar ‘gewone’ goedaardige pigmentissues en andere huidoneffenheden behandelen wij ook al jaren met licht- en laser.

‘Ik kom zelf al jaren eens in de maand bij de schoonheidsspecialiste voor een goede huidreiniging, een ANBOS aangesloten specialiste. Voor de behandeling van mijn acne rosacea met IPL ga ik elke drie tot vier maanden naar de huidtherapeut, en die combinatie werkt voor mij uitstekend.

‘Ik snap de commotie vanuit emotioneel oogpunt rondom de voorgestelde wetgeving over licht- en laserbehandelingen, maar hoe mooi is het als deze professionals samenwerken, aanvullend op elkaar kunnen zijn? Dit zie ik al veel in het werkveld.’

Cosmetiek is niet exclusief voor een bepaalde beroepsgroep

‘We hebben binnen de NVH een aanzienlijk ledendeel dat zich na de opleiding voor schoonheidsspecialiste heeft doorgeschoold tot huidtherapeut. Dat doen ze met een bepaalde reden. Cosmetiek is ons dus niet vreemd, alleen we begeven ons op dit gebied vanuit het paramedisch kader.

‘Ik ben ook betrokken bij de Kwaliteitsregistratie Paramedici (KP34). Daarin hebben wij een registratie van kwantiteit en kwaliteit, vastgestelde kwaliteitscriteria op basis van praktijkervaring, scholing en andere deskundigheidsbevorderende activiteiten waaraan je als therapeut moet voldoen. In de KP zijn we bezig om de differentiatie van de huidtherapeute nog meer zichtbaar te maken, op het gebied van o.a. cosmetiek en oncologie.

‘Ik had het net over ‘oppoetsen’. Dat cosmetische element is blijkbaar een van de speerpunten van het vak dat niet zichtbaar genoeg, te veel versnipperd was.

Hoe is het ontstaan dat je je bent gaan inspannen om laser- en lichtbehandelingen voorbehouden te krijgen voor huidtherapeuten?



‘Ik was nog geen week voorzitter van de NVH en te gast was bij een salon waar op dat moment ook iemand aanwezig was vanuit het VWS. Er was een inventarisatie gaande naar deze behandelingen naar aanleiding van klachten die bij het VWS waren binnengekomen.

‘Ik vond het bijzonder, ik vind dat het niet zou moeten uitmaken of je het in een beautysalon of in een medische kliniek laat doen. Het gaat niet om de locatie, maar om de behandelaar – hoe bevoegd en bekwaam die is.

‘Tegelijkertijd liep er parallel aan dit onderzoek naar de misstanden in de cosmetiek, de evaluatie van de wet BIG. Ik vond, en vind nog steeds dat het een risicovolle behandeling is, dus hoe kan het zijn dat Jan en alleman zo’n apparaat kan aanschaffen en ermee kan behandelen?

‘Ik heb toen mijn visie gegeven in de evaluatie van de wet BIG. Daar heb ik aangekaart dat licht- en laserbehandelingen risicovolle handelingen zijn die wat mij betreft voorbehouden moeten zijn aan BIG-geregistreerden, de huidtherapeuten.

Had je dan een concern vanuit de consument, of vanuit de ondernemerspositie van de huidtherapeute?



‘Ik denk niet op die manier. Ik heb een missie om die zorg beter te maken. Ik wil veiligheid en kwaliteit voor de patiënt. Ik wil dat mensen weten bij wie ze in de stoel liggen en dat dat veilig is. Ik wil dat mensen dingen doen waarvoor ze opgeleid zijn.

De ANBOS heeft specialisaties voor licht- en laserbehandelingen, die niet onder doen voor hetgeen je in de opleiding Huidtherapie leert…



‘Dat is een aanname. VWS denkt daar anders over’.

Maar vind je dan dat de specialisaties voor laser en licht binnen de ANBOS niet op gelijk niveau staan aan hetgeen met binnen de HBO opleiding Huidtherapie geleerd wordt? 

‘Klopt, de ANBOS verzorgt nascholing op post-MBO niveau en als het over licht en laser gaat alleen het onderdeel ontharen. De huidtherapeut studeert af op een geaccrediteerde en erkende vierjarige HBO-opleiding en waar licht en laser en andere EBD’s uitgebreid aan de orde komen.

‘Verder vind ik het zogenaamde ‘klinisch redeneren’ en ‘context-onafhankelijk redeneren’ belangrijke HBO competenties om een voorbehouden behandeling te kunnen uitvoeren.

Er is een HBO-opleiding Beauty en Skincare in de maak voor schoonheidsspecialisten

‘Mag ik jou een vraag stellen: als er geen verschil is volgens jou, waarom wordt er dan toch een HBO opleiding Beauty en Skincare opgezet? We halen met elkaar werkervaring en opleidingsniveau door elkaar. Los van wat ík er van vind; dit is ook wat er is geschreven in de brieven van de minister die rondom de wet BIG zijn verschenen. Deze lijn is helder en daar sta ik achter’.

‘Het RIVM heeft zich nu twee keer over deze kwestie gebogen. Een tweede keer na extra verzoek van de ANBOS, om nog eens naar de risico’s te kijken ten aanzien van opleidingsniveau. Het tweede rapport waarin dit ter overweging is meegenomen, ligt nu bij VWS. De minister moet zich er nog over buigen over hoe het dan wordt weggezet in de wet BIG.’

Komt de wet erdoor, denk je?



‘Het moet wel heel gek gaan. Maar ik heb lang genoeg in de politiek rondgelopen dat ik het eerst wil zien, en dan pas geloven’.

‘Hoe dan ook, samenwerken met elkaar om een beter resultaat te behalen is zo belangrijk. Ieder vanuit zijn eigen deskundigheidsgebied, het eigen unieke profiel. En laten we de ‘spanningsvelden’ gewoon met elkaar bespreken, dat is mijn wens.

Welke rol zie jij voor de schoonheidsspecialiste. Ook zij is bezig met anti-aging, met huidverbetering.

‘De ANBOS heeft zich naar mijn idee teveel gericht op specifieke kleine groep ‘innovators’ onder de schoonheidsspecialisten in haar grote vereniging.

‘Het onderdeel ‘huidverbetering’ zit hem niet in enkel licht- en laser, mag ik hopen? Er is toch veel meer wat de schoonheidsspecialist kan bieden op het gebied van de gezonde huid? Ik hoop echt dat de nieuwe voorzitter zich gaat bezighouden met de kern van het beroep en oog gaat hebben voor alle schoonheidsspecialisten en niet alleen de kleine toplaag. Elke schoonheidsspecialiste mag trots zijn op haar vak.

Maar die innovators dreigen nu tussen wal en schip te vallen. Zij willen verder, maar voelen er niets voor na al hun praktijkervaring en specialisaties weer vier jaar HBO Huidtherapie te moeten aan doen. Komt er een deeltijd opleiding, of modulair?

‘Maar zien zij dan ook op tegen de vierjarige HBO-opleiding voor schoonheidsspecialisten bij het LOI? Gaat die door? Ik snap trouwens deze opleiding sowieso niet. Waarom een HBO ‘schoonheidsspecialist’ als er een HBO ‘huidtherapeut’ is? Wat is de meerwaarde, het onderscheidend vermogen? Niemand kan me dat tot nu toe uitleggen. Ook de mensen van de ANBOS niet. Heel verwarrend.

Een deeltijd opleiding Huidtherapie, ook te volgen voor hen die werken. Met bijvoorbeeld E-learning.

‘Er komt een deeltijdopleiding Huidtherapie, en deze deeltijdopleiding zal zo moeten worden ingericht dat het te doen is voor mensen die ook werken. Daarbij kun je denken aan modulair leren en met moderne middelen zoals webinars en e-learning. Maar dat is allemaal nog in ontwikkeling samen met de Hogescholen. Wat wel duidelijk is, is dat er geen concessies gedaan zal worden aan het HBO-niveau. Het zal een volwaardige HBO-opleiding zijn die gelijk staat aan de voltijdopleiding.

‘Ik had destijds graag samen met de ANBOS naar het curriculum voor een HBO deeltijdopleiding gekeken. Dat aanbod heeft de ANBOS niet opgepakt. Ik hoop dat ik daarover met de nieuwe voorzitter wel kan spreken’.

En nu komt er mogelijk een ‘verlengde arm-constructie’ waarbij schoonheidsspecialisten onder supervisie van huidtherapeuten gaan samenwerken?

‘Dat gebeurt nu al. Daar ligt een stevig samenwerkingsdocument aan ten grondslag.’ Ook hier wilde de NVH met de ANBOS in overleg. Ook dat is afgewezen. Dat is de reden waarom het document zonder hen is opgesteld’.

Kun je je voorstellen dat er een handel in BIG-registraties kan komen, waarbij huidtherapeuten alleen op papier verbonden zijn aan een salon, maar verder niet bij de uitvoering betrokken zijn? 



‘Dat is hét risico dat deze constructie met zich meebrengt. Je bent als huidtherapeut en ook als salonhouder juridisch aansprakelijk en strafbaar. Je houdt je immers niet aan het contract’.

Waarom wordt er ook niet gekeken naar duidelijkere regelgeving voor fabrikanten/distributeurs, die hun apparatuur bij alle huidzorgverleners in de markt kan zetten, zonder voorbehoud?

‘Terecht punt. Maar mijn insteek was destijds de evaluatie van de wet BIG. Apparatuur is geen onderdeel van deze wet, maar ligt op het gebied van de warenwet’.

Als die jonge huidtherapeuten van de opleiding komen, hebben ze helemaal geen kennis en ervaring van die enorme markt waarin het duizelt van het aanbod in machinerie. Het is voor menig goed opgeleid en ervaringsdeskundig schoonheidsspecialiste, distributeur en zelfs arts al een spinnenweb. Hoe ga je dat in goede banen leiden?

‘Dat geldt natuurlijk voor iedereen die net van de opleiding komt. We hebben onze kwaliteitskringen waarbij de huidtherapeuten elkaar onderling ondersteunen, aan intervisie doen en elkaar van advies kunnen voorzien. Verder hebben wij het geborgd in onze eigen vereniging via expertgroepen; ook voor licht- en laserbehandelingen. Daar worden onderzoek, onderwijs en praktijk met elkaar verbonden.

‘Het is de verantwoordelijkheid van de huidtherapeut om met deugdzame apparatuur te werken. Die verantwoording heb je als BIG-geregistreerde.

’

Geloof je niet dat het probleem straks verschoven kan worden van de schoonheidsspecialiste naar de huidtherapeut als het om veiligheid en veilig gebruik van apparatuur gaat?



‘Je mag van een HBO-opgeleide verwachten dat ze degelijk onderzoek doet en ook geen genoegen neemt met dubieuze trainingen van distributeurs. Ik ben als beroepsvereniging niet verantwoordelijk voor de apparatuurkeuze. Ik ben verantwoordelijk voor hun opleidingsniveau en het vermogen kwaliteit te onderscheiden in producten en apparatuur.’

De ANBOS heeft inmiddels een nieuwe voorzitter: Jantine van ’t Klooster. Tevens directeur van het Huidfonds. Een vrouw die het vak van binnenuit kent, tevens huidtherapeut is. Blij mee?



‘Ik ben heel blij met de wisseling. Ik wil echt de samenwerking zoeken met elkaar. Ik gun ook de ANBOS het zichtbaar maken van de potentie die er is, net zoals ik dat voor de NVH doe.

‘Ik hoop dat Jantine al die andere duizenden schoonheidsspecialisten die geen lid zijn van ANBOS, erbij weet te gaan krijgen en dat ze zich kan gaan richten op de kern van het vak: cosmetiek op basis van wellness.

‘Het is ook mijn doel om samen met de nieuwe voorzitter te kijken hoe we ANBOS-leden met niveau 4 kunnen gaan laten aansluiten aan het HBO-niveau 5. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we een brug gaan slaan tussen ANBOS en NVH. Ik vind de individuele acties die tot nu toe ondernomen zijn vanuit ANBOS zonde van de inspanning en het geld van haar leden.’

Lees ook:

 

Lees ook