INCI naam: yeast betaglucan, beta-gluca
Betaglucaan is een verzamelnaam voor de polysacharides (suikerkettingen), die voorkomen in de celwanden van verschillende bacteriën, schimmels, gisten, algen en planten. Chemisch gezien zijn het lange kettingen bestaande uit een glucosemolecuul. Een voorbeeld van betaglucaan is cellulose – een stof die bekend is in de plantenwereld. Het hout van bomen (en het daaruit verkregen papier) bestaat grotendeels uit cellulose. Ook katoen is vrijwel pure cellulose. Er zijn dus vele verschillende betaglucanen bekend, maar slechts een aantal zijn interessant voor de geneeskunde of cosmetica. Yeast betaglucan (of betaglucan) bestaat ook uit glucosemoleculen, maar op een andere manier aan elkaar ‘geknoopt’ (een zogenaamde beta (ß) 1-4 verbinding).
De geneeskrachtige eigenschappen van betaglucanen uit gist wordt al vanaf de jaren ‘40 onderzocht. Het lijkt een wondermiddel voor het immuunsysteem. Betaglucaan stimuleert het respons van het immuunsysteem en helpt het lichaam in strijd tegen bacteriën, virussen, schimmels en ook tumoren. Het wordt gebruikt bij hardnekkige infecties (al dan niet naast een antibioticakuur), chronische infecties (zoals bijvoorbeeld ziekte van Lyme), virale infecties zoals AIDS en ook kanker. Daarnaast kan betaglucaan de weefsels beschermen tegen de schadelijke omgevingsfactoren (zoals straling) en ook de beschadigde weefsels herstellen. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt om de schade van chemotherapie en bestraling te verminderen en herstellen. Het lijkt ook effectief te zijn bij een te hoog cholesterol , diabetes en een aantal andere ziektes. Er lopen veel onderzoeken die effectiviteit van betaglucanen bij verschillende aandoeningen bestuderen.
Betaglucanen  kunnen  een laagje op de huid vormen wat waterverdamping tegengaat en daardoor de huidhydratatie bevordert. Daarnaast activeert het het immuunsysteem en stimuleert het de aanmaak van collageen, waardoor het de huid helpt om zich te herstellen. Er zijn nog wel vragen of betaglucaan ook collageen aanmaak bij onbeschadigde huid kan activeren. Theoretisch lijkt dit mogelijk te zijn door het stimuleren van bepaalde stoffen (mediators) in het immuunsysteem.
Hoewel penetratie van betaglucans (grote moleculen) niet waarschijnlijk lijkt, is er een publicatie (ref.1)Â die dit toch aantoont; wellicht dat er op de huid enzymatische afbraak van betaglucan plaatsvindt en zo zijn weg kan vinden tussen de cellen door via de intercellulaire matrix. Dat maakt betaglucaan bijzonder en schept hoge verwachtingen voor de heilzame werking van het stof in de cosmetische producten.
Er is een ook een onderzoek geweest op 27 vrijwilligers om te bewijzen dat betaglucaan daadwerkelijk de rimpels kan verminderen. Na 8 weken twee keer per dag smeren is er 10-15% vermindering van rimpels geconstateerd. De huid van de vrijwilligers is ook egaler en steviger geworden.
Betaglucaan is een veilig ingrediënt in de cosmetica. Het is ook toegestaan als voedingsupplement. Er zijn geen contra-indicaties of bijwerkingen bekend. Mensen die allergisch zijn voor de bron van betaglucan (gist of haver) zullen waarschijnlijk zonder enkel probleem de betaglucaan verdragen. De allergie treedt namelijk op via de eiwitten en hiervan wordt betaglucaan goed gezuiverd voor het gebruik in cosmetica. Betaglucaan zelf is suiker en geen eiwit en daardoor is de kans op een allergische reactie lager.
Referenties:
1. Ravi Pillai, Mark Redmond, Joachim Röding. Anti-Wrinkle Therapy: Significant new findings in the non-invasive cosmetic treatment of skin wrinkle with beta-glucan. International Federation of Societies of Cosmetic Chemists, 2005, 8: 1-6.
Lees het cosmetica woordenboek
