Op TikTok, de razend populaire video app, creëren de gebruikers, veelal jonge vrouwen, heel nieuwe, en uiteenlopende subculturen met elk een unieke look, zoals e-girls, VSCO girls (uitgesproken als ‘visco’) en soft girls. Voor degenen die TikTok niet op de voet volgen leggen we uit hoe het in elkaar zit en hoe je ze uit elkaar kunt houden.
Populaire video app
Ben je geen tiener, dan snap je namelijk waarschijnlijk maar weinig van dit hele fenomeen. In het kort: TikTok is een video-app die eigendom is van het Chinese bedrijf ByteDance. De app is inmiddels al zo’n 1,5 miljard keer gedownload en heeft daardoor wereldwijd een enorme invloed op jongeren. De gebruikers kunnen video’s van 15 seconden bekijken en plaatsen, veelal met ‘Jackass’-achtige uitdagingen, playbacks en satire. In deze video’s zijn ook allerlei subgroepen zoals de VSCO girls, e-girls en soft girls ontstaan.
Malibu Barbie
Een goed voorbeeld van een e-girl is Zoe Holland, een 19-jaar oude tweedejaars aan de Universiteit van Californië, waar het stikt van de blonde, zongebruinde meisjes. Met een opvallend, gitzwart Betty Page kapsel, flinke zwarte eyeliner, roze rouge en een hartje op haar wang gestempeld is Holland een typische e-girl, schijnbaar verdwaalt in een zee van eeuwig selfies makende Malibu Barbies.
E-girls zijn in feite de generatie-Z versie van de emo kids uit de jaren negentig. Ze luisteren naar en zien er uit als zangeres Billie Eilish. Holland maakt ook muziek en als haar gevraagd wordt wat voor muziek ze maakt, antwoord ze met een stalen gezicht: “droevige muziek”.
TikTok girls
Zoe Holland is op TikTok een echte e-girl, in vol ornaat. Maar als ze naar college gaat is ze veel minder uitgesproken: “Ik doe een beetje eyeliner op en stempel misschien een klein figuurtje op mijn wang. Maar meer niet.” Ze is niet de enige. Veel jonge vrouwen zijn in volle, uitbundige glorie op hun TikTok-video’s te zien maar gaan zonder make-up op naar school. De e-girls, soft girls en VSCO girls bestaan eigenlijk alleen maar op TikTok.
VSCO Girls
VSCO girls danken hun naam aan de foto en video app VSCO (Visual Supply Company) die bekend is om zijn zachte, flatterende filters. De VSCO girls zien er daardoor uit alsof ze de hele dag in de buitenlucht vertoeven, terwijl ze in werkelijkheid waarschijnlijk de hele dag op hun kamertje selfies zitten te bewerken. Ze zijn meestal blank, blond en dun en lopen rond op Birkenstocks, met scrunchies en schelpenhalssnoeren. Heel natuurlijk, vrijheid, blijheid, maar wel met het juiste label. Nauwelijks make-up, maar wel van het juiste merk. En altijd met een herbruikbaar waterflesje met een metalen rietje en een ‘save the turtles’-sticker. Beeldig maar niet oppervlakkig, dat is wat ze willen uitbeelden. Op TikTok stikt van de satirische video’s waarin deze meiden worden geparodieerd.
E-girls en soft girls
Een afkorting van ‘electronic girls’. Probeer je een baby van animatie-superschurk Harley Quinn en zanger Kurt Cobain voor te stellen, zo zien de e-girls er namelijk steevast uit: nadrukkelijke, stevige eyeliner, roze rouge op de wangen en de neus, een zwart hartje op de wang en bij voorkeur het haar in meisjesachtige staartjes, met klikclips. Soft girls, een subcategorie op TikTok zijn vrouwelijkere, bijna cartoonachtige versies van de e-girls. Denk aan een kruising tussen een Japans cartoonfiguurtje en Ariana Grande.
Satire
Een belangrijk punt in de TikTok-wereld is dat al deze benamingen niet al te serieus genomen moeten worden. Dat doen de VSCO, E- en Soft-girls zelf namelijk ook niet. Het is slechts satire, een belangrijk element van de internetcultuur. De VSCO girls worden op TikTok vaak belachelijk gemaakt maar daar doen ze zelf vrolijk aan mee. Het gaat niet zozeer om echte subculturen, waar mensen met hetzelfde soort uiterlijk samen optrekken, maar om een ‘look’ die speciaal voor TikTok wordt gecreëerd. Dat is het begin en het eind ervan. Niemand identificeert zichzelf als een VSCO, E, of Soft gril in het echte leven.
Imago is alles
Alles is schijn, alles bestaat alleen op TikTok. VSCO girls maken zich niet echt druk om het milieu. Ze zijn trendvolgers en schildpadden redden is hip. Niemand wil nog een VSCO girl genoemd worden, ze zijn een lachertje geworden. Natuurlijk waren er altijd al meisjes die er zo uitzagen maar door TikTok hebben ze die naam gekregen. En begonnen mensen om hen te lachen.
Ultrahippe Japanse looks
VSCO girls zijn eeuwig zonnig, fris en fruitig, e-girls zijn edgy en duister, een mengeling van grunge, goth, emo en verkleedpartijen. VSCO girls zien er altijd hetzelfde uit, e-girls wisselen graag van look. Ze kiezen ook vaak voor een ultrahippe Japanse Harajuku-looks, met korte geruite rokjes en een roze pruik of geheel in het zwart, met gekleurde Doc Martens schoenen.
‘Cultural appropriation’
Die Japanse invloeden roepen vooral in de VS natuurlijk onmiddellijk de vraag op of ze zich hiermee niet schuldig maken aan ‘cultural appropriation’.
“Als de e-girls onderdelen lenen van de Japanse Anime en Manga cultuur, als satire, dan kun je dat zien als ‘cultural appropriation’”, zegt professor Jung Whan De Jong, die momenteel werkt aan een boek over het onderwerp. “Ze maken gebruik van een cultuur voor hun eigen commerciële of sociale voordeel zonder de culturele oorsprong en betekenis ervan te eren.”
Daarbij plaatst hij echter een kanttekening: “Het is een lastig en subjectief onderwerp. Zaken als Manga, Anime en Harajuku worden door de Japanse regering actief gepromoot over de hele wereld om zo een cool beeld van Japan te verkopen. Als een land zelf zijn cultuur exporteert, kun je de mensen die daar op reageren moeilijk van ‘cultural appropriation’ beschuldigen.”
Hommage
De 25-jarige Devin Feheley, een Amerikaanse e-girl, is door TikTok ziet haar TikTok filmpjes zelfs als een hommage aan de Japanse cultuur. Ze is er nu zo dol op dat ze binnenkort verhuisd naar Japan.
Veel volgers en veel geld
Feheley ziet haar eigen filmpjes niet als ‘cultural appropriation’ maar vindt dat andere TikTok gebruikers zich er wel schuldig aan maken. Ze vindt het frustrerend, vooral omdat de schuldigen snel veel volgers krijgen en zo veel geld verdienen. Toch wil ze zich daar zelf niet schuldig aan maken. “Nee. Ik wil zoveel mogelijk Japanse cultuur opzuigen. Ik moet er niet aan denken om er respectloos mee om te gaan.”
TikTok kent dus vele soorten gebruikers en vele subculturen. Voor sommigen is het een manier om geld te verdienen, voor de meesten een manier om in 15 seconden op een grappige manier hun fantasieën uit te leven. En een enkeling verhuist erdoor naar de andere kant van de wereld.
Lees ook
