Marga Jansen is al dertig jaar productontwikkelaar bij HEMA en is verantwoordelijk voor het bedenken en formuleren van de complete collectie beautyproducten van het winkelbedrijf. Ze vertelt alles over het streven naar Clean Beauty en de zoektocht naar milieuvriendelijke ingrediënten.
Marga Jansen, productontwikkelaar HEMA
Je werkt al dertig jaar bij Hema, hoe ben je daar ooit begonnen?
‘Als een vakantiebaantje, toen ik nog op het VWO zat, in het laboratorium van de afdeling warenonderzoek. Ik was toen al dol op scheikunde. Vervolgens heb ik Chemische Technologie gestudeerd en toen ik mijn diploma had ben ik fulltime bij HEMA gaan werken als warenonderzoeker, zo heette dat destijds.’
Teruggebrachte producten
‘Destijds was HEMA nog onderdeel van de Koninklijke Bijenkorf Beheer. De afdeling warenonderzoek was een onderdeel van de juridische afdeling. We werkten daar met een heel team van deskundigen op diverse gebieden en we onderzochten de producten die waren teruggebracht omdat de kopers er klachten over hadden.
Onderzoek naar ondeugdelijkheid
‘Het was pionierswerk en daardoor erg leuk. Ik zat op de afdeling chemie, dus ik onderzocht dingen als verf, reinigingsmiddelen en dus ook cosmetica. De afdeling warenonderzoek werkte in theorie voor de hele KBB, maar in de praktijk was 95% van ons werk voor de producten van HEMA.’
Kritisch op eigen producten
‘De HEMA verkoopt alleen producten van het eigen merk. Als er iets aan de hand is met een product van een ander merk, dan gaat zo’n product terug naar het desbetreffende bedrijf. Die zagen wij niet. Wij werkten alleen met producten van eigen merk en dan kwam je toch al snel terecht bij HEMA.
‘In de jaren tachtig besloot de toenmalige directeur van KBB, Arie Maas, dan ook om onze afdeling onderdeel te maken van HEMA. Onze afdeling is vanaf toen enorm gegroeid en we gingen op een heel andere manier werken.
Kwaliteitscontrole vooraf
‘We gingen van kwaliteitszorg achteraf naar een heel systeem van kwaliteitszorg vooraf. We bewaakten de kwaliteit van alle producten voordat ze geproduceerd werden, om er zo voor te zorgen dat alles in ons assortiment een gegarandeerde goede kwaliteit had. Veel deden we zelf, door onderzoek in ons laboratorium maar natuurlijk werkten we ook nauw samen met leveranciers en producenten.
Monsters checken
‘Een goed voorbeeld is ons textiel, dat in het Verre Oosten wordt geproduceerd. De fabrikant stuurde dan monsters van de stoffen, die werden in ons laboratorium onderzocht. We hadden opmerkingen, verbeteringen, die gingen naar de fabrikant en die stuurde dan weer nieuwe monsters.
Bekijk alle Hema beauty producten
Controle bij de fabriek
‘Tot het precies was wat we wilden, en dan pas ging het in productie. Nu gaat dat weer anders, we werken nu met een laboratorium dat dicht bij de productielocatie ligt, waardoor het hele proces veel sneller verloopt. Alles moet nu eenmaal sneller tegenwoordig. Maar het principe blijft gelijk: we bewaken de kwaliteit van alle producten voordat ze in de schappen komen.’
Jij werkt nu al jaren aan de beautyproducten van HEMA. Hoe gaat dat in zijn werk?
‘Voor een deel hetzelfde: we werken met leveranciers van grondstoffen en ingrediënten, waar we afspraken mee maken en waarvan de kwaliteit steeds onderzoeken en in de gaten houden. Maar voor de rest is het helemaal anders. We ontwikkelen alle cosmeticaproducten helemaal zelf.
Eigen koers varen
‘Dat is historisch zo gegroeid, we hebben ons eigen gezicht, onze eigen ideeën. We bepalen zelf wat we doen, we hoeven niet mee te liften op wat de grote merken doen. We letten natuurlijk wel op wat er in beautyland allemaal gebeurt, maar we trekken ons eigen plan. We kunnen daardoor verschil maken en goede producten voor een goede prijs maken.
Technische haalbaarheid
‘De manager van het beauty assortiment heeft een aantal ideeën: zo wil ik het assortiment indelen, badproducten, gezichtsverzorging, make-up, ik wil die bepaalde producten, die crèmes, die lippenstiften. Daar zit natuurlijk een commerciële kant aan, maar daar ben ik niet bij betrokken, dus daar ga ik het nu niet over hebben.
‘Ik ben van de technische kant, ik kijk naar al onze technische eisen en wensen. En dan gaan we vanaf nul zo’n product, zo’n assortiment ontwikkelen. Tot we er helemaal tevreden mee zijn.
Bekijk alle Hema beauty producten
Binnen en buiten Europa
‘Dan wordt het geproduceerd. Vroeger gebeurde dat in Nederland, nu voornamelijk binnen Europa. Make-up wordt bijvoorbeeld grotendeels in Italië geproduceerd, daar zijn ze daar erg goed in. Sinds kort werken we voor bepaalde producten ook samen met producenten buiten Europa. Dat heeft te maken met het nu vooral bij jongeren zo populaire Korean Beauty, hele lichte producten op basis van water, waarbij veel gebruik wordt gemaakt van waterbinders.
Koreaanse beauty inspiraties
‘De receptuur voor die producten is zo wezenlijk anders dan de traditionele water en olie emulsies waar we in Europa aan gewend waren, daarom hebben we gekozen voor producenten die daar al veel ervaring mee hebben. Ik ben blij dat we die producten nu hebben, ze zijn licht en luchtig. Jonge consumenten willen niet de pot crème die hun moeder gebruikt. Begrijpelijk. En nu hebben we dus producten speciaal voor hen.
Waar werken jullie nu aan?
‘Clean Beauty, onder het motto ‘good for you, good for the planet’. We zijn ons hele beautyassortiment als het ware aan het opschonen. We maken het zo natuurlijk en puur mogelijk, we halen alles er uit wat we er niet meer in willen hebben.
Transparant produceren
‘We streven ook naar meer openheid, we vertellen aan onze klanten wat we doen, wat we willen, wat we allemaal in onze producten stoppen en vooral ook wat we er uithalen. We hebben niets te verbergen, we zijn eerlijk en open. Klanten informeren zich steeds beter, ze kunnen via social media direct met ons praten en vragen stellen. En daar willen we zo transparant mogelijk in meegaan.’
Bekijk alle Hema beauty producten
Wat halen jullie er uit?
‘We hebben al onze producten onder de loep genomen en we pakken de ergste boosdoeners als eerste aan, zoals bepaalde conserveringsmiddelen, siliconen en microplastics. Maar we nemen onze parfums ook stevig onder de loep. We willen ook alleen nog zonnefilters die niet schadelijk zijn voor het milieu.
Heet hangijzer: conserveermiddelen
‘Technisch zijn dat allemaal lastige uitdagingen. We zijn nu bezig met conserveringsmiddelen, iets wat we eigenlijk al jaren doen. Zo zijn we al heel lang geleden gestopt met het toevoegen van parabenen aan onze producten, nog voor die enorme discussie over parabenen begon.
Ook phenoxyethanol gaat eruit
‘We hoorden al wat rumoer en zijn toen al overgestapt naar iets anders. Om schimmelvorming te voorkomen zijn we toen even MIT (Methylisothiazolinon) gaan gebruiken maar daar zijn we ook snel weer mee gestopt. Phenoxyethanol gaan we nu ook overal uithalen.
Inspiratie uit levensmiddelen conservering
‘We werken nu met levensmiddelenconservering, zoals kalium, sorbaten en zuren. We werken met een lange termijnplan; we hebben 1500 producten in ons assortiment, die kun je niet allemaal tegelijk aanpakken. Maar uiteindelijk moeten ze allemaal onder Clean Beauty gaan vallen, in 2022 moet het hele assortiment zijn aangepast’
Zijn die Clean Beauty producten ook veganistisch? En zijn er dierproeven op gedaan?
‘Nee, we doen geen dierproeven en onze producten zijn wel veganistisch. Veel mensen zien het als onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Wat betreft dierproeven: op alle grondstoffen die in 1980 al op de markt waren zijn ooit dierproeven gedaan. Dat was toen zo, dat draai je niet meer terug. En alle grondstoffen zijn ook in China verkrijgbaar, wat ook betekent dat er ooit dierproeven op zijn gedaan want die zijn in China helaas nog steeds verplicht.
Bekijk alle Hema beauty producten
De vegan trend
‘Wij volgen de Europese richtlijnen, waardoor wij volmondig kunnen zeggen dat onze grondstoffen niet op dieren worden getest. Dan het veganistische aspect. Dat betekent dat je producten geen dierlijke ingrediënten bevatten.
Niet altijd makkelijk
‘We proberen het, maar het is technisch heel erg lastig. We gebruiken vooral bijenwas, dat geeft stevigheid aan sticks. Een lippenstift maken zonder bijenwas is heel erg moeilijk. Maar we proberen het. Zonder de kwaliteit en het gebruiksgemak uit het oog te verliezen.’
Wat halen jullie nog meer uit de Clean Beauty producten?
‘We zijn nu bezig met onze haarproducten, daar willen we twee stoffen zoveel mogelijk uithalen: plastic en siliconen. Maar dat is verschrikkelijk moeilijk, je hebt vooral bij stylingproducten toch verdikkingsmiddelen en filmvormers nodig, die geven het haar het gewenste volume. En ga dat maar eens doen zonder siliconen en microplastics.
Spagaat van wens en haalbaarheid
‘Mensen willen milieuvriendelijke producten maar ze willen ook dat de producten heel goed hun werk doen. Maar ik zie het als een uitdaging. Siliconen uit haarproducten halen is een probleem, het is lastig om daar een alternatief voor te vinden dat dezelfde fijne eigenschappen heeft.
Schuim, maar dan anders
‘We testen nu aangepaste olijfoliederivaten, een redelijk nieuwe, natuurlijke grondstof die hetzelfde aanvoelt als siliconen en dezelfde prettige eigenschappen heeft. Sulfaten zijn ook lastig. We zijn nu bezig met vervangende ingrediënten maar daardoor veranderen de producten wel. Ze zijn nog net zo goed maar ze schuimen anders, ze schuimen iets minder. Ook dat gaan we testen, we gaan kijken wat mensen er van vinden.’
Wanneer is het af? Wanneer kunnen jullie het hele assortiment Clean Beauty noemen?
‘Clean Beauty is ons streven, ons lange termijnplan. We kunnen dat niet één-twee-drie doen. Er zullen producten zijn die voorlopig voor 80% Clean Beauty zijn. We werken er aan en dat blijven we doen. En we zijn uiteraard ook afhankelijk van de leveranciers van onze grondstoffen, onze ingrediënten. Zij moeten ook helemaal omschakelen naar schone alternatieven.’
Ook producenten moeten een omslag maken
‘Jaren was het zo dat de grondstoffenleveranciers met de innovaties kwamen. Nu is het omgekeerd. Ze waren altijd volledig ingesteld op een bepaalde manier van denken en werken. Nu moet het roer om en dat doe je niet zo maar even. Maar je merkt dat iedereen het wil.
Bekijk alle Hema beauty producten
Siliconen zijn ‘uit’
‘Op beurzen was het vroeger vooral druk bij bijvoorbeeld leveranciers van siliconen. Nu is het daar uitgestorven. Nu is het vooral druk bij producenten van bijvoorbeeld die olijfoliederivaten. Maar dat is dus allemaal nieuw en de vraag is groot. De kwestie is, kunnen die leveranciers die plotselinge vraag aan?
‘Kunnen ze onder die omstandigheden de kwaliteit blijven garanderen? Hebben ze daar de capaciteit voor? We hebben het zelf gelukkig nog nooit meegemaakt. Maar het zou kunnen gebeuren.
Is het ook beter voor onze gezondheid als al die nu ongewenste ingrediënten verdwijnen uit de producten?
‘Nee, niet per se. Onze producten waren altijd al heel veilig, dat was altijd al een heel belangrijk aspect van onze filosofie. Ik ben wel heel blij dat een aantal conserveringsmiddelen is verdwenen. Ik ben altijd van mening geweest dat je die zo spaarzaam mogelijk moet gebruiken.
Zonder conservering
‘Een airless dispenser is een fantastisch alternatief, maar die zijn erg duur en beïnvloeden de verkoopprijs daardoor enorm. Daar moet je ook naar kijken’
Wat is jouw eigen beautyroutine?
‘Ik gebruik uiteraard altijd HEMA-producten maar ik ben een spaarzame gebruiker. Ik reinig mijn huid dagelijks, met een milde reiniger. Maar ik smeer niet elke avond nachtcrème en ik smeer niet elke ochtend dagcrème.
‘Ik smeer alleen als mijn huid het nodig heeft’
‘Ik heb het niet nodig, ik smeer alleen als ik het nodig vind. Als het warm is gebruik ik een serum, omdat ik dan wel de actieve stoffen wil maar niet het vet. Ik was mijn haar om de drie dagen en gebruik na het wassen altijd een conditioner. Verder gebruik ik volumepoeder, ik hou niet zo van spuitbussen.
Heb je producten ontwikkeld die je zelf heel graag wilde hebben?
‘Zo nu en dan werk ik aan een product voor de doelgroep waar ik zelf ook toe behoor. Bijvoorbeeld onze nieuwe dagcrème die wij afgelopen voorjaar hebben geïntroduceerd op basis van granaatappel. Dan begrijp ik de eisen extra goed en kan ik me helemaal uitleven. Dat is echt heel leuk om te doen.
Trots op het beautyschap
‘Wij leveren goede producten tegen een goede prijs. Geen van tweeën moet uit de bocht vliegen. En die producten bedenken en maken bevalt me prima. Die hele gespecialiseerde producten laat ik aan anderen over. HEMA is al uniek. We staan op eigen benen, met onze eigen ideeën, onze eigen receptuur, onze eigen, unieke producten. We volgen onze eigen weg. En daar ben ik trots op. Als ik een HEMA binnen loop en ik zie het beauty-schap, dan ben ik daar erg trots op’
Waar willen jullie over tien jaar staan?
‘Duurzaamheid is één van de belangrijkste pijlers binnen HEMA. Ook op het gebied van beauty. Daar werken we heel hard aan, op alle fronten. We willen duurzame cosmetica maken die ook heel goed presteert. Het beste van twee werelden, daar willen we naar toe.
Bekijk alle Hema beauty producten
‘Ik werk nu dertig jaar bij HEMA en het bevalt me nog steeds heel erg goed. Er komen steeds nieuwe mensen bij het team, jonge mensen met hun eigen visie. Dat houdt mij ook wakker. Er zijn steeds weer innovaties, steeds weer veranderingen. Daardoor blijft mijn werk spannend, iedere dag weer.’
(interview bewerking Hans Blommaert)
Lees ook:
