Dermatoloog Francis Wu over de lekkende darm en huidziekten

In dit boeiende artikel gaat de Nederlandse dermatoloog Francis Wu in op de mogelijkheden om de opvlamming van huidziekten niet alleen via de huid zelf maar ook via de darm af te remmen. Hij bespreekt het fenomeen van de zg. lekkende darm en kijkt naar de mogelijkheden om het darmweefsel net zoals de huid te verzegelen met een hydraterende stof.

Het grote belang van een intacte en gezonde huidbarrière is duidelijk voor een aantal huidziekten, waaronder acne, psoriasis, ichthyosis (visschubbenziekte) en atopische dermatitis (AD).

Dermatoloog Francis Wu

Slechte huidbarrière verhoogt doorlaatbaarheid van allergenen

Dierexperimentele onderzoeken toonde een slechte huidbarrière functie een hogere penetratie van allergenen door de huid heen, en waarbij het immuunsysteem gesensibiliseerd wordt, wat onder andere tot eczeem kan leiden.

Smeren helpt

Het simpelweg ‘versterken’ van de huidbarrière met de juiste huidverzorgingscrème kan eczeem langer onder controle houden dan wanneer je het niet doet. Dat weten we al geruime tijd. Maar wat nog onderbelicht is, is de rol van voeding en de darmen.

De rol van voeding

Aan de invloed van voeding wordt nog relatief weinig aandacht besteed in de behandeling van bepaalde huidaandoeningen. Gelukkig neemt het aantal studies hiernaar wel toe.

Het belang van je darmbacteriën

Een nieuwe manier van kijken is het kijken naar de skin-gut axis, oftewel huid-darm as.  De invloed van darmbacteriën en de huid krijgt steeds meer aandacht. Darmbacteriën reageren op je voeding en een disbalans van goede bacteriën door slechte eetgewoonten hebben invloed op het immuunsysteem.  Dat heeft gevolgen voor je huid en darmen.

Verstoord darmepitheel leidt tot lekkage

Ons epitheel (het weefsel dat het lichaamsoppervlak bedekt, holten en kanalen in het lichaam aflijnt, en klieren vormt)is echter niet beperkt tot de huid. Het darmepitheel speelt een soortgelijke rol als die van de huid. Aantasting van deze barrièrefunctie leidt tot verhoogde darm permeabiliteit (doorlaatbaarheid), wat vaak aangeduid wordt als een “lekkende darm”.

Huid- en hartziekte, maar ook Parkinson in relatie tot darmlekkage

Net als bij de huidbarrière kan een verstoring van de darmbarrière optreden, resulterend in verhoogde intestinale permeabiliteit. Ontstekingen en verstoord evenwicht van verschillende darmflora (dysbiose) is allemaal geassocieerd met verstoring van de darmbarrière en is in verband gebracht met een aantal ziekten, waaronder inflammatoire darmziekte, coeliakie, fibromyalgie, hartziekten, de ziekte van Parkinson, psoriasis, acne en atopische dermatitis.

Ontstekingsremmende antigenen lekken weg

Hoewel niet volledig opgehelderd, is de gedachte dat verstoorde darmbarrièrefunctie de passage van antigenen (stofje die het afweersysteem activeert) uit de darm mogelijk maakt, en het immuunsysteem stimuleert om een ​​ontstekingsreactie te produceren bij mensen die een aanleg hebben

Naast een barrièrefunctie heeft de darm een gespecialiseerde taak om ook voedingsstoffen op te nemen. De darm bevat drie belangrijke elementen:

• darmbacteriën met een buitenste mucuslaag,
• een slijmlaag aan de binnenzijde
• en een epitheellaag.

Spijsvertering, hormoonproductie, ziektebescherming

Het microbioom in het darmkanaal bestaat uit een enorme gemeenschap van bacteriën die een cruciale rol spelen bij de spijsvertering, de productie van hormonen en vitamine B en K, het afremmen ziekmakende cellen, en het helpt bij het omzetten van geneesmiddelen.

Hoe geneesmiddelen bacteriën nodig hebben (of niet)

Onderzoek heeft aangetoond dat sulfasalazine, een middel om een inflammatoire darmziekte (colitis ulcerosa) te behandelen, darmbacteriën nodig heeft om het middel te activeren. Andersom, een darmbacterie Eggerthella lenta, kan een hartmedicatie digoxine inactiveren.

Enterocyten voorkomen dat de darminhoud direct in het bloed terecht komen, door middel van nauwe intercellulaire verbindingen, waardoor alleen specifieke voedingsstoffen kunnen passeren terwijl andere worden geblokkeerd.

Een geheim gezondheidscentrum: je GALT

In diepe deel van de darmbarrière is een netwerk van immuuncellen, georganiseerd in een gespecialiseerde structuur genaamd “darm geassocieerd lymfoïde weefsel” of GALT. De GALT is een belangrijk orgaan dat tot 70% van de immuuncellen van het lichaam bevat en een belangrijke rol speelt bij onze immuniteit.

Hoe meet je darmgezondheid?

Hoewel de barrièrefunctie van de huid gekwantificeerd kan worden met metingen zoals transepidermaal waterverlies (TEWL), wordt de darmbarrière vaak gemeten door orale toediening van een suikermix, meestal lactulose, samen met mannitol of rhamnose. De uitscheiding van de suikers in de urine wordt onderzocht.

Als bepaalde suikers de darmwand passeren

Als er een significante darmbarrière verstoring is dan kunnen de grotere moleculen lactulose de barrière doordringen. Terwijl de kleinere moleculen (mannitol of rhamnose) transcellulair worden geabsorbeerd, onafhankelijk van de barrièrefunctie. De verhouding lactulose/mannitol of rhamnose kan berekend worden en bij een verstoorde darmbarrière neemt de ratio toe doordat er meer lactulose de barrière passeert.

Balans terugbrengen met probiotica

Een onderzoek in 1986 toonde eenlactulose/ rhamnose verhouding die groter was bij kinderen met atopisch eczeem ten opzichte van een controlegroep. Behandeling met probiotica gaf een significante verbetering van de ratio.

Het nut van pre- en probiotica

Prebiotica (een verzamelnaam voor onverteerbare koolhydraten en voedingsvezels) geven atopisch eczeem verlichting. Prebiotica zit in brood, fruit, groente, graanproducten en peulvruchten.

Ook probiotica wordt als positief aangeschreven (goede darmbacteriën) in een Cochrane-review in 2013.  Vier onderzoeken met 1428 kinderen toonde verminderde atopische dermatitis aan na van prebiotische supplementen.

De Lactobacillus

In een meta-analyse van 16 studies werd aangetoond hoe gunstig probiotica waren voor mensen met gewone eczeem klachten als voor mensen met een zeer verhoogd risico op eczeemklachten.

Zoeken naar de juiste dosis

Specifiek toonde een subgroep analyse aan dat Lactobacillus en Lactobacillus met Bifidobacterium ook beschermend kunnen zijn tegen atopische dermatitis. Echter de optimale dosis, welk type bacteriën en behandelduur met probiotica is nog onduidelijk.

Wat kan je nog meer doen om je darmbarrière te verbeteren? De darmmoisturizer…

Net als een goede moisturizer voor je huid, bestaat er dan ook een darmmoisturizer? Mogelijke darmmoisturizers zijn gelatine tannaat of xyloglycan. De precieze werking is  niet helemaal duidelijk, maar men denkt dat er oppervlakkig in de darmwand een eiwit laag wordt gevormd, waardoor er een darmbarrière ontstaat.  Onderzoeken naar de rol van een darmmoisturizer en vermindering van eczeem is nog er nog niet.

Geraadpleegde onderzoeken:

• Lopetuso LR, Scaldaferri F, Bruno G, Petito V, Franceschi F, Gasbarrini A. The therapeutic management of gut barrier leaking: the emerging role for mucosal barrier protectors. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2015;19(6):1068-76. Review·
• Eutamene H, Beaufrand C, Harkat C, Theodorou V. The role of mucoprotectants in the management of gastrointestinal disorders. Expert Rev Gastroenterol Hepatol.2018 Jan;12(1):83-90

Francis Wu is werkzaam in het Dermatologisch Centrum Maarssen en Vechtstreek, eigenaar van Shape Aesthetics BV voor cosmetische dermatologische anti-aging consultatie & behandeling en mede-oprichter Cosmeceutics BV voor zijn huidverzorgingslijn Iconic Elements.

• Heb jij een vraag aan Francis Wu over je huid? Stuur hem naar het contactformulier van BeautyJournaal ovv Francis. Je krijgt altijd persoonlijk antwoord.