Prof. Vlassara: ‘ chronische verouderingsziekten ontstaan nu door verkeerde voeding’

09:28 - 05:40
luistertijd 09:28 - leestijd 05:40

Minder AGE’s in je eten houdt je langer jong, …dat zegt professor Helen Vlassara

Gezond eten is in

Ik vind het uitermate prettig te constateren dat steeds meer mensen bezig zijn met gezonde voeding en de impact ervan op het lichaam. Momenteel draait alles om zg. superfoods: eten dat vol antioxidanten en andere gezonde stoffen zit.

Dit is gezond, maar dan anders gezond

Toch is er nog een andere wereld te ontsluiten, die helemaal niet specifiek over vitaminen en mineralen gaat maar over bereidingsprocessen van voedsel en de chemische verbindingen die daarbij ontstaan, die een negatieve stroom van vrije radicalen veroorzaken.

Nu hoor ik je denken: raw food! Nee dus, gelukkig niet, want dat is ook geen leven!

Voeding met minder Advanced Glycation Endproducts

Heb je wel eens van AGE’s gehoord? Advanced Glycation Endproducts? Ze komen in hoge mate voor in industrieel bewerkt voedsel en ze worden ook toegevoegd om smaak, kleur, geur en houdbaarheid te bevorderen.

De theorie van versuikering

Wat ze in het kort doen is dat ze eiwitten laten versuikeren. Hierdoor kunnen eiwitten hun taak als boodschappers niet meer goed uitvoeren en ontstaan er versnelde verouderingsprocessen in het lichaam. Vooraanstaande wetenschappers als mevrouw Vlassara, maar ook Casper Schalkwijk, hoogleraar Experimentele Interne Geneeskunde aan de Universiteit van Maastricht, zijn ervan overtuigd dat ze ook een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van chronische ziekten als diabetes en hart- en vaataandoeningen, nierziekten, obesitas en dementie.

In de strijd tegen chronische verouderingsziekten

Het fenomeen is ook onder andere namen bekend, zoals de Maillard-reactie, vernoemd naar de Franse chemicus en medicus Louis Maillard die ontdekte dat er tijdens de verhitting van voeding een reactie ontstond tussen suikers en eiwitten, wat garant staat voor smaak en kleur aan het voedsel. Verder wordt ook de term glycatie gebruikt, en dan komen we op het verrassende terrein van de cosmetica! Ja echt!

De rol van de huid & cosmetica

Die wonderbaarlijke industrie waarin ik werkzaam ben, zit vol met fascinerende verrassingen. In 2009 brachten grote merken als Chanel (met Ultra Correction ) een product op de markt dat glycatievorming in de huidcellen tegen moest gaan. Omdat de elastische weefsels als collageen en elastiene verharden als gevolg van die glycatie. We hebben er zelfs toen nog een video reportage aan gewijd met professor Johann Wiechers.

Tip: bekijk hier ook nog een artikel waarin anti-glycatie cremes besproken worden. Omdat het momenteel geen focus heeft van de beauty industrie kan het zijn dat sommige cremes niet meer te koop zijn.

 

Vlassara’s kookboek

Waar hadden ze dat vandaan? Uit de wetenschap! En waarom werd het dan betrokken op de huid? Nou, omdat alle organen erdoor aangetast worden, dus ook de huid. Maar het bijzondere is ook dat de concentraties AGE’s het beste in de huid gemeten kunnen worden, zo leerde ik tijdens de uitreiking van professor Vlassara’s kookboek dit voorjaar. Hoe bijzonder is dat!

Chronische ontstekingsreacties door voeding

Volgens professor Vlassara zitten we momenteel in een nieuwe epidemie, die van de chronische ziekten, die niet veroorzaakt worden door infecties, maar voedingsgerelateerd zijn. Onze lichamen gaan gebukt onder chronische onstekingsreacties, waarop ons immuunsysteem permanent voor in actie moet komen.

AGE’s zijn dan wel smaakmakers, het zijn ook toxinen, giftige stoffen. Verhittingsprocessen als bakken, barcuen en de magnetron zijn eigenlijk uit den boze zegt ze. Koken met water is het beste, en anders zo kort mogelijk verhitten, net totdat het vlees bijvoorbeeld haar roze gloed verloren heeft.

Om het voor mensen makkelijker te maken heeft ze een kookboek uitgebracht dat nu ook in het Nederlands vertaald is: het Anti-AGE dieet. Met recepten voor ontbijt, lunch en diner, gericht op het binnenkrijgen van zo min mogelijk van die stoffen.

AGE’s zijn de smaakmakers in voeding

Professor Schalkwijk vertelt deze ochtend dat AGE’s al binnen enkele uren gevormd worden en bijdragen aan insuline resistentie, wat een grote rol speelt bij diabetes. AGE’s slaan zich op in vetweefsel. AGE’s worden uitgescheiden door de nieren. Hij vertelt dat er ook bepaalde stoffen bestaan die AGE’s kunnen wegvangen, zoals vitamine B6, maar ook aminoguandine. deze stoffen zijn trouwens eenvoudig te koop en betaalbaar. voor aminoguandine betaal je voor 100 pillen 30 dollar, zol eer ik al snel op internet. Schalkwijk denkt uiteindelijk ook dat dit soort stoffen wellicht via cosmetica heel goed aan de huid afgegeven kunnen worden. Medicijnontwikkeling laat vooralsnog op zich wachten.

Ook stress en slaaptekort bevordert aanmaak AGE’s, en diabetes

Het lichaam vormt ook zelf AGE’s, bijvoorbeeld bij chronisch slaaptekort en chronische stress. En wie al lijdt aan diabetes en nierfalen zal ook meer ‘ interne’ AGE’s aanmaken. Hij geeft aan dat vooral ook diabetici notie moeten nemen van voeding met zo min mogelijk AGE’s. Al hoewel hij niet zo stellig zal beweren als professor Vlassara dat AGE-houdende voeding een directe invloed heeft op AGE-gerelateerde ziekten, maar aannemelijk vindt hij het wel. Vlassara is daarentegen volledig overtuigd, ze doet al dertig jaar onderzoek naar AGE’s (niemand in de wereld is zo deskundig als zij) en betrekt voeding daar al vele jaren bij.

AGE’s worden gemeten in de huid

AGE’s kun je het beste meten in organen die niet zo’n snelle omlooptijd hebben om het maar zo even te zeggen. Darmweefsel vernieuwt zich elke drie dagen, de huid vernieuwt zich elke 30 tot 40 dagen, dus is dat een ideale graadmeter. Er is inmiddels in Nederland (notabene) een apparaat ontwikkeld waarmee die stofjes in de huid gemeten kunnen worden. Deze tool is overigens in samenwerking met expertise van het internationale L’ Oreal concern tot stand gekomen, zo krijg ik off the record te horen van bijzonder hoogleraar interne geneeskunde aan de Universiteit van Groningen, Andries Jan Smit (tevens internist bij het UMCG).

‘Ons lichaam heeft niet 1 leeftijd, maar meerdere. Darmweefsel vernieuwt zich elke drie dagen, bloedcellen vernieuwen zich elke 6 weken, de opperhuid vernieuwt zich elke 28 dagen. Er zijn ook weefsels die een levenlang meegaan zoals je ooglens, kraakbeen en vaten. De dermis wordt mogelijk om de 20 jaar vervangen (schat men nu),en omdat deze zich zo langzaam vernieuwt, stapelen de meeste AGE’s zich daarin op.

(bekijk hier nog een film met daarin de presentatie van dr Vlassara van haar kookboek in Nederland:

Stapeling van de stoffen is het probleem

Smit benadrukt ook dat niet de soort AGE’s van belang is, maar de mate van stapeling. In de huid kan de hoeveelheid AGE’s dus gemeten worden met behulp met een combinatie van fluorlicht en uv-straling. Smit denkt dat het meten van AGE’s straks net zo gewoon wordt als het meten van de bloeddruk. Inmiddels werkt er een tweehonderdtal huisartsen mee in het land. En die moeten nog een hoop werk gaan verrichten om meetgegevens te gaan koppelen aan bijvoorbeeld voedingsgewoonten en eventueel medicijngebruik.

Niet waterdicht, wel heel aannemelijk

Dit maakt dit kleine congresje ook zo interessant: Vlassara is volstrekt overtuigd van haar boodschap, de opgetrommelde Hollandse experts zijn er nog niet uit, maar zijn wel getriggerd en er bloedserieus mee bezig.Vlassara gaat ook door met haar queeste. Onlangs publiceerde ze nog een studie in PNAS waarin een verband wordt gelegd tussen voedingen-AGE’s en Alzheimer. Waterdicht is het allemaal nog niet, maar ze acht de tijd nu wel rijp om wereldburgers te waarschuwen voor die exogene (voedings-) AGE’s. In Amerika wordt ze financieel ondersteund door de National Institutes of Health om haar baanbrekende onderzoeken uit te kunnen voeren.

Wat vind ik van het kookboek?

Even terug naar dat kookboek: is dat wat? Moah, ik vind veel gerechten (er zijn er 143) wat merkwaardig wat samenstelling en ook typisch Amerikaans. Ik eet bijvoorbeeld geen bagels en ik wil mijn dag ook niet beginnen met Mexicaanse tortilla’s en dergelijke. Maar, het is op onderbouwend niveau wel een erg goed boek. De helft van de inhoud gaat over eetgedrag, kookpatronen, de achtergronden van AGE’s en ouderdomsziekten, ons moderne voedsel.

Je krijg serieus goed inzicht in hoe de voedingsindustrie in elkaar zit, waar je op kan letten. Kortom, een stuk bewustwording dat ik echt van harte aan raad. Het fijne is ook dat het geen vervelend dieet is, heel veel dingen die je nu eet als Hollandse, kun je gewoon blijven eten. Alleen dat industriële voedsel moet uit je systeem, en je moet anders gaan verwarmen, maar echt moeilijk is dat niet. Vlees bijvoorbeeld meer koken en als er gebakken wordt, echt maar heel kort. Er gaat weer een wereld voor je open, en ik weet nu al dat je gutfeeling zegt: dit klopt. Nu nog echt lekkere recepten, en dan is het helemaal perfect.

Je koopt het boek hier online en je kunt het ook inkijken.

Lees ook