De comeback van een oud wondermiddel – maar is het wel zo slim om mee te doen?
Tien jaar geleden begon het. “Het enige dat écht werkt tegen rimpels is tretinoïnecrème.” Het klonk toen al als een evangelie, verspreid door artsen, beautybladen en influencers. En nu? We zitten midden in een revival.
Ze sliepen blijkbaar nog toen de eerste hype een feit was 10 jaar geleden
Wederom wordt tretinoïne naar voren geschoven als de gouden standaard in anti-aging, nu op social media. Mijn eerste reactie? Mijn wenkbrauwen schoten omhoog. Niet van de crème, maar van verbazing. Hebben we dan echt niets geleerd van die eerste hype?
Want ik wás erbij, toen het losbarstte. Vrouwen kochten massaal die gele tubes van de apotheek, artsen schreven enigzins geamuseerd receptjes ervoor uit, en dachten: oke, het zal wel. De gebruiker was vol verwachting.
- Lees ook deze inmiddels al 13 jaar(!) oude reportage waarin we Anja volgen die aan de toen ook al zo gehypte vitamine a zuur crème zat en een kuur behandeling ging krijgen bij hannah skincare. Wat knapte haar huid ongelofelijk op! Dat kreeg ze met tretinoine crème echt niet voor elkaar.
Van hoop naar ellende
In het begin leek het ook hoopgevend. Maar al snel volgden de eerste signalen: rode, schilferende huiden. Klachten van droogte, overgevoeligheid, pigmentverschuivingen. Sommige huiden leken nooit meer echt tot rust te komen. Zeker in combinatie met zonlicht werd het soms ronduit problematisch. Ook zagen we huiden die glazig werden. Heel vreemd.
Het werkt, maar vraag niet HOE!
Tretinoïne werkt – dat is het punt niet. Het is het meest onderzochte ingrediënt op het gebied van huidverjonging. Pure vitamine A-zuur. In de medische wereld ingezet bij acne, melasma, zonschade en huidveroudering. Maar dat maakt het nog geen onschuldig middeltje voor dagelijks gebruik door iedereen die ‘iets aan haar rimpels wil doen’.
Het tast je microbioom aan
En dan krijg je dus dat artsen zeggen: het stimuleert collageen, bevordert celdeling, maakt pigment egaler. En ze hebben gelijk. Maar niemand vertelt erbij wat het echt betekent voor je huidbarrière. Voor je microbioom. Voor je natuurlijke bescherming tegen zonlicht. Terwijl dat nu precies is waar ik mijn bedenkingen heb.
Je huid wordt UV-straling gevoeliger
Want wist je dat tretinoïne je huid structureel gevoeliger maakt voor de zon? Omdat het je pigmentaanmaak remt én de hoornlaag dunner maakt. En dat betekent dat je huid sneller schade oploopt door uv-straling. En dat terwijl we inmiddels weten hoe diepgaand UVA1-straling (tot 400 nm!) je huid kan beschadigen – daar schreef ik eerder al over op BeautyJournaal.
Het is een medicijn, geen cosmetica
En je microbioom dan? Dat rijke ecosysteem op je huid dat je beschermt tegen ontsteking en uitdroging? Tretinoïne verhoogt de pH van de huid, vermindert de diversiteit aan bacteriën, en kan je afweer verzwakken. Er zijn serieuze aanwijzingen dat langdurig gebruik kan leiden tot eczeemachtige reacties en overgevoeligheid. Dit is niet zomaar een cosmeticaproduct. Dit is farmacie. En het vraagt om begeleiding. Mind you: ook als je zwanger bent, mag je dit niet gebruiken.
Heus, je kunt ook mildere keuzes maken. Het effect komt langzamer, maar het is serieus veiliger voor je huid. We hebben op BeautyJournaal inmiddels uitgebreid geschreven over de nieuwe generatie retinoïden: over retinaldehyde (retinal), retinyl retinoate, granactive retinoid, en plantaardige alternatieven zoals bakuchiol.
Ga een relatie aan met je natuurlijke veranderingsprocessen
Ik begrijp het verlangen naar verjonging. Maar ik zie ook hoe we collectief vergeten zijn dat huidveroudering een biologisch proces is. En dat het misschien wel onze houding is, die bijstelling nodig heeft – niet per se (alleen) onze huid.
Wat helpt mijn huid zonder haar te beschadigen?
Wat mij betreft komt er dus een andere vraag boven drijven. Geen: “Wat werkt het beste tegen rimpels?” maar: “Wat ondersteunt mijn huid zonder haar te beschadigen?” Of: “Hoe verhoud ik mij tot veroudering zónder mezelf te verliezen in beloften van perfectie?”
Verslik je niet in claims, leer je huidbiologie kennen
Daarom waarschuw ik je. Niet tegen tretinoïne als molecuul – het heeft zijn plek. Maar tegen het gedachteloze gebruik ervan. Tegen influencers die geen benul hebben van huidbiologie en zich alleen maar verslikken in claims. Tegen het idee dat het de gouden graal is. Want dat is het niet. Het is intensief. En niet zonder gevolgen.
lees ook
Wil je iets doen aan je huid? Laat je begeleiden. Bescherm je huid dagelijks tegen zonlicht. Bouw langzaam op. Versterk je barrièrefunctie. En misschien, héél misschien, kun je ook leren om die ene rimpel gewoon te laten zitten.
Lees deze artikel alsjeblieft, zodat je goed geïnformeerd bent over alle vitamine A derivaten en hun mogelijkheden:
- Alle soorten vitamine A derivaten in cosmetica, de apotheker legt uit
- Gerti test Paula’s Choice Retinaldehyde Dual Retinoid
- De verschillen tussen vitamine A op recept en wat er in cosmetica zit
- Waarom Environ een trapsgewijs vitamine A-systeem ontwikkelde om je receptoren te activeren – zonder irritatie op te bouwen!
- Plantaardige retinol variant Bakuchiol kan ook irriteren
