Rosacea is een chronische huidaandoening die vele jaren gepaard gaat met toe- en afname van ziektesymptomen. Het komt vaker voor bij mensen met een lichte huidskleur. Deze symptomen bestaan uit roodheid in het gezicht, huidontstekingen, oogklachten en huidverdikking van de neus (in volksmond drankneus), voorhoofd of kin.
shop
Iconic Elements Natural Moisturizer Cream Body
Ooit werd het beschouwd als een aandoening die beperkt blijft tot de huid en ogen, tegenwoordig gaat rosacea dieper dan de huid. Er zijn sterke aanwijzingen dat rosacea geassocieerd is met niet-huid gerelateerd ziekten, oftewel systemische aandoeningen.
Van allergie, long en darmziekten, diabetes, hoge bloeddruk, depressie
Een recent onderzoek bekeek welke systemische aandoeningen met rosacea gepaard gaan. Deze aandoeningen variëren sterk. Van allergieën (via de lucht en voeding), longziektes, darmaandoeningen zoals irritable bowel syndrome (IBS), coeliakie, hoge bloeddruk, hormonale dysbalans, diabetes mellitus type-1, hart en vaataandoeningen tot reuma, angststoornissen en depressie. Hoe ernstiger en langer de duur van de rosacea, hoe meer kans op deze aandoeningen.
De rol van voeding
Als dermatoloog wordt de vraag ‘kan voeding een rol spelen?’ vrij vaak gesteld. Het antwoord hierop is: ja. Voedingsmiddelen die rosacea kunnen uitlokken zijn hete koffie en hete thee, alcohol, witte wijn en likeur. Maar ook capsaicine in specerijen, cayenne peper en rode peper. Cinnamaldehyde-bevattende voeding zoals kaneel, tomaten, chocolade en citrusvruchten. Maar ook aubergine, avocado, azijn, banaan, curry, pruimen, rozijnen, soja, spinazie en zuivelproducten.
Wat zijn overige oorzaken en uitlokkende factoren?
De oorzaken van rosacea kunnen door omstandigheden en het klimaat, zoals koud of warm weer, ultraviolet licht, wind en lichamelijke inspanning, emotie uitlokken.
Cosmetica
Cosmetica speelt ook een rol. Bepaalde irriterende stoffen zoals zeep, parfum, scheerschuim, chemische (synthetische) zonnebrandfilters, menthol, reinigingsdoekjes voor het gezicht en peelingsproducten zijn voorbeelden van uitlokkende factoren.
Geneesmiddelen
Geneesmiddelen zoals Corticosteroïden, Doxorubicine, Infliximab, Interferon, Nifedipine, Nitroglycerine, Prostaglandine E en Rifampicine ook.
Huid- en zenuwcellen ook betrokken
In de literatuur wordt een veelheid aan mogelijke cellulaire mechanismen beschreven wat zowel de aangeboren en verworven immuuncellen betreft, maar ook huidcellen, vaatcellen (endotheelcellen) en zenuwcellen zijn mogelijk betrokken bij rosacea.
Nieuw inzicht: weeffoutjes in de chromosomen
Bij het doorspitten van de grote hoeveelheid onderzoeken over oorzaken van rosacea, is deze studie het meest inzichtelijk. Het betreft een genetisch onderzoek (Aponte JL, 2018) onder ruim 73.000 mensen. Bij mensen met rosacea vond deze onderzoeksgroep weeffoutjes in de chromosomen, op 7 verschillende locaties. Deze locaties betreffen de codering voor: IL-13, PSMB9, HERC-OCA2, RS1805007, NRX3-DIO2.
Wat zegt dat?
In normale mensentaal: deze genen zijn betrokken bij allergieën (in de lucht, zoals pollen, stof en voeding), darmaandoeningen, hart- en vaataandoeningen, neurologische aandoeningen, angststoornissen, depressie en huidskleur. Er is dus een genetische aanleg voor rosacea en het ontwikkelen van vele systeemziekten.
Hoe groot is de kans dat je het krijgt?
Wat de kansen zijn dat je deze systemische aandoeningen ontwikkelt en welke aandoening het eerst komt als je rosacea hebt, is onbekend.
Een lichtpuntje is dat we een stapje verder zijn en met deze nieuwe bevinding kunnen er mogelijk nieuwe of bestaande medicijnen toegepast worden in de strijd tegen rosacea en gerelateerde aandoeningen.
In de praktijk betekent het niet dat een dermatoloog eerst een mogelijke lange lijst met systemische oorzaken moet langs gaan in samenwerking met andere specialisten, dan zou heel kostbaar en langdurig worden. Deze inzichten leiden tot nieuwe bewustwording en wellicht in de nabije toekomst ook tot herziene medicatie. Misschien andere crèmes of lotions en/of antibiotica.
Tips: dit kun je nu doen tegen rosacea!
Probeer zoveel mogelijk triggers in voeding te vermijden, ook al is het soms lastig om bijvoorbeeld een stukje chocola te laten liggen. Hou het bij in een voedingstrigger dagboek.
Vermijd ruwe washandjes en/of reinigingsborstels. Vermijd ook cosmetica die parfum, natriumlaurylsulfaat, fruitzuren, scrub of glycolzuur bevat.
Gebruik een minerale zonnebrandcrèm, zoals de Mineral Sunscreen van Iconic Elements. Deze geeft het minste huidirritatie.
Een onderzoek (Schlesinger TE, 2013) toonde een gunstig effect van hyaluronzuur en de vermindering van rosacea klachten. Ook crème met niacinamide (Drealos ZD, 2005) oftewel vitamine B3 verminderd ontstekingen in de huid bij mensen met een lichte tot milde vorm van rosacea.
Literatuur
Aksoy B, Ekiz Ö, Unal E, Ozaydin Yavuz G, Gonul M, Kulcu Cakmak S, Polat M, Bilgic Ö, Baykal Selcuk L, Unal I, Karadag AS, Kilic A, Balta I, Kutlu Ö, Uzuncakmak TK, Gunduz K. Systemic comorbidities associated with rosacea: a multicentric retrospective observational study. Int J Dermatol. 2019;58(6):722-728.
Rainer BM, Kang S, Chien AL. Rosacea: Epidemiology, pathogenesis, and treatment. Dermatoendocrinol. 2017;9(1):e1361574
Rainer BM, Fischer AH, Luz Felipe da Silva D, Kang S, Chien AL. Rosacea is associated with chronic systemic diseases in a skin severity-dependent manner: results of a case-control study. J Am Acad Dermatol. 2015 Oct;73(4):604-8.
Weiss E, Katta R. Diet and rosacea: the role of dietary change in the management of rosacea. Dermatol Pract Concept. 2017;7(4):31–37
Lees ook:
- Lees de beste tips van Francis Wu over huidirritatie door mondkapjes
- Francis Wu vertelt over de lekkende darm en huidklachten
- Lees op BeautyJournaal alles over de rode huid
- Wat is de beste behandeling bij lichte couperose – het is niet wat je denkt….
- Slimme make-up tips bij rosacea
