In 2021 schreven we voor het eerst over de risico’s van PFAS in cosmetica, het werd gevonden in mascara en zonnebrandmiddelen. Het bleef vrij stil, maar nu de media bol staan van de berichten over de vervuilde grond in Nederland met PFAS, worden alle industrieën onder het vergrootglas gelegd. Ook de onze.
In 2028 moeten alle stoffen die onder PFAS vallen in de EU uitgebannen zijn. In Amerika zit de FDA ook niet stil, maar liefst 35 PFAS-verbindingen, waaronder het in onze industrie geliefde perfluordecaline staat op een zwarte lijst, voor nader onderzoek. Wie deze zuurstofboostende stof nu nog in haar merken verkoopt, kan zich maar beter snel gaan oriënteren op vervanging!
Op de website van de branchevereniging voor cosmeticaproducenten NCV, staat over PFAS (Poly- en perfluoralkylstoffen) ‘dat ze geliefd zijn vanwege hun water-, vet- en vuilafstotende eigenschappen. Ook in cosmetica. In de praktijk zit het maar in een klein aantal producten, in zeer lage concentraties die veilig zijn bevonden [1] voor de gebruiker. Als consument hoeft u zich hier dus geen zorgen over te maken.’
Het moet maar eens afgelopen zijn
Nou, die zorgen maken wij ons wel. Het moet gewoon maar eens afgelopen zijn met het gebruik van synthetische stoffen die werkelijk niets voor het levende orgaan dat de huid is, kunnen betekenen in natuurlijke zin. Herinner je je discussie rond benzeen nog in benzoylperoxide? In Europa wordt de stof in cosmetica niet meer gebruikt, in de USA nog wel. Benzeen is zeer toxisch, wat in de wandelgangen er vaak op neerkomt dat het carcinogeen ofwel kankerverwekkend is. PFAS materialen zijn dat ook.
Verbod vanaf 2028
Volgens de berichtgeving op de website van de NVC gaan de stoffen steeds meer uitgefaseerd worden. ‘De cosmeticasector heeft de ambitie om eind 2025 geen producten meer op de markt te brengen waar PFAS in zitten.[3] In Brussel wordt momenteel gewerkt aan een wettelijk verbod op de duizenden stoffen die onder de definitie van PFAS vallen. Naar verwachting geldt dit verbod voor cosmetica vanaf 2028.’
Hoe herken je deze stoffen?
De NVC geeft ook duidelijk in een alinea weer hoe je PFAS stoffen op een ingrediëntenlijst kunt herkennen. ‘De consument herkent deze ingrediënten omdat ze allemaal een koolstof-fluorverbinding bevatten. De combinatie van fluor met koolstofatomen is wél uit de INCI op te maken. Een voorbeeld: de INCI “Methyl Perfluorobutyl Ether” bevat het woorddeel “fluoro”. Gebruik bijvoorbeeld de Cosmile app om te achterhalen waar die stoffen voor staan.’
Nog meer feiten op een rij:
- Voedsel wordt wel op PFAS gecontroleerd, cosmetica niet
- De vastgestelde norm PFAS ligt boven een halve gram per dag, maar als je dagelijks veel cosmeticaproducten gebruikt, overschrijd je al snel die norm.
- Kanker loop je pas op bij langdurige blootstelling aan hoge concentraties, echter is de kans wel aanwezig dat je immuunsysteem wordt aangetast. Hierdoor wordt je lichaam vatbaarder voor ontstekingen en ziekten.
- PFAS verbindingen kunnen de effecten van vaccinaties verzwakken, je cholesterolspiegel beïnvloeden en je lever- en schildklierwerking beïnvloeden.
- PFAS verdwijnt nauwelijks uit je lichaam, na het aanbrengen van PFAS houdende cosmetica kan het wel 5 jaar duren voordat het uit je lijf is, en dit bouwt cumulatief op als je dergelijke producten blijft gebruiken.
- Het Europees Ecolabel en het Scandinavische Nordic Swan zijn keurmerken die producten controleren op PFAS.
Wat zegt de Amerikaanse FDA erover?
Volgens de Amerikaanse FDA is nog niet geheel duidelijk of PFAS is cosmetica ook daadwerkelijk door de huid heen in het lichaam terecht komt, zo stelt zij in een openbare publicatie van januari 2024.
Lang citaat (schuingedrukt): ‘Er zijn weinig onderzoeken gedaan naar de aanwezigheid van PFAS in cosmetica. Uit de gepubliceerde onderzoeken blijkt dat de concentratie van bepaalde PFAS in cosmetica als onzuiverheden of als ingrediënten varieert van delen per miljard tot honderden delen per miljoen. Niet alle PFAS die in cosmetica worden aangetroffen, kunnen eenvoudig worden gemeten, omdat de specifieke “vingerafdruk” of analytische standaard voor de specifieke PFAS mogelijk niet beschikbaar is, waardoor de detectie en kwantificering ervan lastig is.
Deens onderzoek
‘Er is ook beperkt onderzoek gedaan naar de vraag of PFAS in cosmetica in hoeveelheden door de huid worden opgenomen die schadelijk kunnen zijn voor de menselijke gezondheid. Een studie uit 2018 van het Deense Environmental Protection Agency, de enige risicobeoordeling die PFAS in cosmetica heeft geëvalueerd, werd uitgevoerd op bepaalde PFAS die onbedoeld aanwezig waren in cosmetica. Het onderzoek richtte zich op vijf soorten PFAS-onzuiverheden die in het grootste aantal verschillende cosmetische producten en in relatief hoge concentraties werden aangetroffen.
Niet voldoende voor risico evaluatie
‘De onderzoekers stelden vast dat het onwaarschijnlijk is dat de niveaus van PFAS in de individuele geteste producten een gezondheidsrisico voor consumenten opleveren. Omdat de gegevens uit dit en andere gepubliceerde onderzoeken beperkt zijn, kunnen ze niet worden gebruikt om definitieve conclusies te trekken over de potentiële gezondheidsrisico’s van PFAS in cosmetica.’ (einde citaat)
De 35 stoffen op de FDA onderzoekslijst
Zet ‘je’ maar schrap want de FDA heeft een lijst opgesteld van maar liefst 35 stoffen binnen het PFAS-kader die nader onderzocht gaan worden. Dit zou in de praktijk kunnen betekenen dat er een ban komt, net zoals in Europa.
| No | CAS NUMBER | INGREDIENT NAME |
|---|---|---|
| 1 | 51851377 | PERFLUOROHEXYLETHYL TRIETHOXYSILANE |
| 2 | 9002840 | POLYTETRAFLUOROETHYLENE (PTFE) |
| 3 | 934368602 | TETRADECYL AMINOBUTYROYLVALYLAMINOBUTYRIC UREA TRIFLUOROACETATE |
| 4 | 429674 | TRIFLUOROPROPYL CYCLOTETRASILOXANE |
| 5 | 999004821 | TRIFLUOROPROPYL CYCLOPENTASILOXANE |
| 6 | 882878480 | PERFLUORONONYL DIMETHICONE |
| 7 | 306945 | PERFLUORODECALIN |
| 8 | 163702076 | METHYL PERFLUOROBUTYL ETHER |
| 9 | 163702087 | METHYL PERFLUOROISOBUTYL ETHER |
| 10 | 69991679 | POLYPERFLUOROMETHYLISOPROPYL ETHER |
| 11 | 355420 | PERFLUOROHEXANE |
| 12 | 64577635 | TRIFLUOROACETYL TRIPEPTIDE-2 |
| 13 | 306912 | PERFLUOROPERHYDROPHENANTHRENE |
| 14 | 460731 | PENTAFLUOROPROPANE |
| 15 | 10442838 | HC YELLOW NO. 13 |
| 16 | 163702054 | ETHYL PERFLUOROBUTYL ETHER |
| 17 | 335273 | PERFLUORODIMETHYLCYCLOHEXANE |
| 18 | 379685968 | ACETYL TRIFLUOROMETHYLPHENYL VALYLGLYCINE |
| 19 | 999004531 | TRIFLUOROPROPYLDIMETHYL/TRIMETHYLSILOXYSILICATE |
| 20 | 999004949 | TRIFLUOROPROPYL DIMETHICONE/TRIFLUOROPROPYL DIVINYLDIMETHICONE CROSSPOLYMER |
| 21 | 999001447 | TRIFLUOROMETHYL C1-4 ALKYL DIMETHICONE |
| 22 | 163702065 | ETHYL PERFLUOROISOBUTYL ETHER |
| 23 | 1805227 | PERFLUOROMETHYLCYCLOPENTANE |
| 24 | 999001107 | C9-15 FLUOROALCOHOL PHOSPHATE |
| 25 | 80977400671 | PERFLUORONONYL DIMETHICONE/METHICONE/AMODIMETHICONE CROSSPOLYMER |
| 26 | 1557087305 | ACRYLATES/PERFLUOROHEXYLETHYL METHACRYLATE COPOLYMER |
| 27 | 115361687 | TRIFLUOROPROPYL DIMETHICONE |
| 28 | 999003110 | POLYPERFLUOROETHOXYMETHOXY DIFLUOROETHYL PEG PHOSPHATE |
| 29 | 999004438 | PENTAPEPTIDE-34 TRIFLUOROACETATE |
| 30 | 50285182 | PERFLUORO DIMETHYLETHYLPENTANE |
| 31 | 999001989 | PEG-8 TRIFLUOROPROPYL DIMETHICONE COPOLYMER |
| 32 | 355931 | OCTAFLUOROPENTYL METHACRYLATE |
| 33 | 92332257 | PERFLUOROALKYL PHOSPHATE |
| 34 | 88645298 | POLYPERFLUOROETHOXYMETHOXY DIFLUOROHYDROXYETHYL ETHER |
| 35 | 2001566556 | DIFLUOROCYCLOHEXYLOXYPHENOL |
Het veelgebruikte perfluordecaline
Op de 7e plaats staat de stof perfluordecaline. Het is in ons land bekend geworden als de ultieme werkzame stof in huidstimulerende producten van Neoderma: vooral Blue Blood werd een hit. Verder is het te vinden in producten van merken als Dr. Grandel, Decaar, Medik8, Phyris, Mela Recovery. Het is maar even een greep van het Internet, de lijst zal beslist langer zijn, als je goed gaat zoeken.
We gaan hier zeker meer over horen.
Wordt vervolgd!
- Ook skincare ontwikkelaar Miranda Balk heeft zich voorbereid op de toekomst, lees al onze artikelen over MUZE met haar
- Skincare ontwikkelaar Mardge Pascaud volgt al vele jaren de ontwikkelingen en staat in voor clean beauty – maar dat hoeft niet per se plantaardig te zijn. Lees haar visie: ‘Soms is synthetisch schoner’
