BeautyJournaal’s Shop Redactie favorieten
SO’BiO étic Ultra Rich handcream
Nee, dit is geen discussie over een oud televisieprogramma maar een discussie over of minerale olie nu wel of niet natuurlijk is. Minerale olie is een stofje waarover met zeer grote regelmaat wordt geschreven.
Helaas is het niet altijd waar wat geschreven wordt, ik durf zelfs te beweren dat het merendeel niet waar is. Speciaal voor AromaX gaat deze kolom over minerale olie. Laten we daarom aan het begin beginnen.
In den beginne was de aarde woest en ledig, staat er in Genesis 1 geschreven. Woest, dat klopte waarschijnlijk wel maar ledig, dat was’t-ie niet echt. Reusachtige varens (naar ik me heb laten vertellen door mensen die er geweest zijn) en andere exotische planten groeiden er op deze woeste aarde, die tot voedsel dienden voor de toenmalige dierenwereld. Ook de zeeën waren niet leeg. Er zwom van alles in.
Het motief was destijds hetzelfde als wat het heden ten dage nog steeds in de dierenwereld is: “Eet of wordt gegeten”! Ons molecuultje, een simpel aminozuurtje, dat we hier op zijn geschiedenis door de tijd gaan volgen (dames mogen zich best een vrouwelijk aminobesje als hoofdpersoon voor dit verhaal voorstellen), zwom rond in de grote wateren, geholpen door de Brownse beweging. Hij had daar meneer Brown, die nog in geen eeuwen geboren zou worden, helemaal niet voor nodig.
Daar lag hij op de zeebodem, maar niet alleen de wereld draaide door, ook de wereldzeeën spoelden verder en
zand sloeg op hem neer.
zand sloeg op hem neer. Plots werd hij opgeslokt als een Jona in een walvis, maar hij had meer pech. Hij zat in een Dunkleosteus terrelli, een vis die 400 miljoen jaren geleden de wereldzeeën onveilig maakte. Tegen de stroom inzwemmen had geen zin, schreeuwen om meneer Brown ook niet, daar ging-ie, de maag in van het grootste en sterkste zeemonster dat ooit geleefd heeft.
Spoedig zat hij stevig ingebouwd in een groot stuk eiwit. Langzamerhand verloor hij zijn oorspronkelijke aminozuur identiteit en begon zich al behoorlijk een flinke Dunkleosteus te voelen. Totdat hij, de grote machtige Dunkleosteus terrelli, dood ging. Daar lag hij op de zeebodem, maar niet alleen de wereld draaide door, ook de wereldzeeën spoelden verder en zand sloeg op hem neer. Hij sloot zijn eiwit ogen en zijn vlees rotte weg.
Zijn nieuwe leven begon op een BP booreiland in de Golf van Mexico.
We nemen de draad vele miljoenen jaren later weer op. Ons molecuul is door enorme afzettingen onder gigantische druk komen te staan. Het vissenvlees waar hij aanvankelijk deel van uitmaakte bestond al lang niet meer. Het was nu meer een zwarte drab dat door de enorme druk geen kant meer op kon. Nee, vluchten kon allang niet meer, totdat hij en andere mede-molecuultjes opeens wakker geschud werden.
Hoor, wie klopt daar kind’ren wilden ze gaan inzetten toen er opeens een hele grote buis met een enorme onderdruk binnen kwam dringen en ons molecuultje zat weer in de lift. Zijn nieuwe leven begon op een BP booreiland in de Golf van Mexico. Hij werd van hot naar her geschud en bevond zich al spoedig in een sauna die door rare mannen in blauwe overalls een destillatiekolom genoemd werd. Het werd steeds maar heter en heter en zijn kleinere vriendjes hielden het niet meer vol en verdampten.
“Dit gaan we eens lekker verzadigen” werd er nog gezegd door één van de mannen in blauwe overall.
Ook ons molecuultje moest er langzamerhand aan geloven. Ook hij ging bij ongeveer 270 °C in rook op. Hij hoorde de mensen in de blauwe overalls nog net zeggen “Dit is de fijne fractie” maar waarom hij een fijne fractie was kon hij niet meer opvangen omdat hij zelf werd opgevangen in een afkoelkolom.
Rechtsreeks van de sauna naar het ijsbad, dacht hij nog bij zichzelf. Terwijl hij om zich heen keek, zag hij dat er alleen nog maar vriendjes van hem waren. Geen zwarte blubber meer maar allemaal redelijk gelijkgestemden. Ja, dit leek inderdaad een fijne fractie te zijn. Maar daar gingen ze weer; deze keer in een hogedruktank die werd volgeperst met waterstofgas. “Dit gaan we eens lekker verzadigen” werd er nog gezegd door één van de mannen in blauwe overall.
Elke onverzadigde binding die er bij zijn vriendjes was werd op niet fijnzinnige wijze verzadigd. Er was geen dubbele binding meer over na 2 uren op 220 °C en 50 atmosfeer waterstofgas. Gelukkig was hij zelf een cycloalkaan en er viel bij hem niets te verzadigen. Maar een merkwaardig neveneffect was dat hij langzamerhand door de bomen het bos kon zien, of eigenlijk door de pijpen de olieraffinarderij. Oftewel, de vloeistof waarin hij zich bevond werd een heel stuk transparanter. Ja, werkelijk, hij voelde zich inderdaad een onderdeel van een fijne fractie.
‘Minerale olie’, zegt hij murmerend, ‘moet ik dat nu wel op mijn huid gaan smeren? Dat is synthetische rommel, of niet soms?’ Ons molecuultje schreeuwt maar niemand hoort hem.
Weer maken we een tijdsprong maar deze keer maar een kleine. AromaX staat voor de spiegel en leest aandachtig de INCI lijst van het cosmetische product dat hij op zijn huid wil gaan smeren. ‘Minerale olie’, zegt hij murmerend, ‘moet ik dat nu wel op mijn huid gaan smeren? Dat is synthetische rommel, of niet soms?’ Ons molecuultje schreeuwt maar niemand hoort hem. Zelfs AromaX niet en die staat toch heel dichtbij.
“Ooit was ik nog eens een Dunkleosteus terrelli, maar dat was ver voor jouw tijd. Toen was ik zeker natuurlijk. Toen werd het heel zwaar bovenop mij en werd mij alles zwart voor de ogen.” Dat was natuurlijk niet leuk, maar synthetisch was het zeker ook niet. Daarna door die grote pijp naar het booreiland, dat voelde niet natuurlijk voor iemand die meer als 400 miljoen jaren onderdruk(t) was geweest maar een bevrijding was het ook niet. Ja, die olieraffinaderij voelde zeker synthetisch aan maar hem was niets overkomen.
Hij was al verzadigd voordat hij zelfs maar naar de oppervlakte was gekomen, maar er waren mensen die geloofden dat alles wat mensen maakten synthetisch was. Ja, zo kende hij er nog wel één. Die mensen maakten zelf ook kinderen, dus die waren zeker óók synthetisch. Alleen Jezus was onbevlekt ontvangen, niet door mensen gemaakt en volgens die natuurreligie fanaten dus natuurlijk, terwijl er juist van hem beweerd werd dat hij bovennatuurlijk was. Maar toegegeven, er gebeurde best wel rare dingen met zijn collega moleculen in die olieraffinaderij. Was hij eigenlijk wel natuurlijk?
Ons molecuultje wist drommelsgoed dat hij niet in een nucleuaire reactor was geschapen, en dus natuurlijk op aarde voorkwam. Ook wist hij dat hij ‘animal-derived’ was, want als hij een plantaardige oorsprong had gehad, dan was hij nu aardgas geweest in plaats van aardolie.
Uiteindelijk was het maar wat je geloofde. Ons molecuultje wist drommelsgoed dat hij niet in een nucleuaire reactor was
geschapen, en dus natuurlijk op aarde voorkwam. Ook wist hij dat hij ‘animal-derived’ was, want als hij een plantaardige oorsprong had gehad, dan was hij nu aardgas geweest in plaats van aardolie. Maar juist hij, die toch zo’n beetje tot de Brahmanen van de aardolie behoorde, was uitgerekend niet veranderd.
Juist hij werd ervan verdacht niet natuurlijk te zijn! Misschien had die gekke Wiechers toch gelijk en was het allemaal maar wat je wel of niet wilde geloven. Totdat hij het opeens wist. Die AromaX schreef vorige keer: “Ah, wat enge woorden – “chemisch”, “synthetisch” en nog niet genoemde engerd “petrochemische industrie” uit de hoek begint te kijken.”
Ja, als AromaX hem op zijn gezicht zou smeren, dan wist-ie het zeker, pas dan was hij echt natuurlijk. Vol verwachting keek hij AromaX in de ogen terwijl de songtekst van Paradise by the Dashboard Light (van MeatLoaf, red.) hem door het hoofd speelde. “Do you love me? Will you love me forever? Do you need me? Will you never leave me? Will you make me so happy for the rest of my life? Will you take me away and will you make me your wife? Do you love me!? Will you love me forever!?”
Ja, AromaX “what’s is gonna be boy, yes…. or… no?” Zou AromaX hem nu op zijn gezicht smeren? Na zijn jaren als Dunkleosteus terrelli en miljoenen jaren in onderdrukking, nu de kans als AromaX verder te kunnen gaan? Was dat niet de kringloop van de natuur?
AromaX, doet-ie het of doet-ie het niet?
(note van de redactie: Aromax heet eigenlijk Maxim, hij is parfumreviewer in BeautyJournaal’s testpanel en in een discussie die volgde op Johann’s column over groene cosmetica onlangs liet hij plagerig doorschemeren dat ook de fabels rond minerale olie hem hoog zitten).
Lees hieronder meer artikelen met onze cosmetisch wetenschapper prof. Johann Wiechers.
Lees ook:
- In minerale olie zitten helemaal geen mineralen, waarom heet het dan zo
- Feit of fabel: blijft zuiver minerale make-up drijven op water?
- Meer artikelen over cosmeticaclaims
Meer weten over dit onderwerp?
Schrijf je in voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
14 reacties
Hallo Johann,
Goed geschreven stuk , maar ook als deze minerale olie zo natuurlijk is, zal ik hem nooit meer op mijn huid willen smeren.
Zeker vind ik de minerale olie zeer geschikt te gebruiken voor op korte termijn op de huid ter bescherming, omdat deze afsluitend werkt en laat geen bacteriën (o.a.)Binnen dringen. Mijn ervaring en die van vele andere mensen op lange termijn gebruik van minerale olie is niet goed ervaart.
Bedankt voor het artikel en ik hoop uw verhalen vaker te mogen lezen!
Groet,
Aurora
Leuk geschreven! Maar wanneer iets natuurlijk is wil het niet altijd zeggen dat het dan ook goed is…..
Daar komen we misschien bij een nieuw (nou ja, nieuw?) discussiepunt:
Werkt een minerale olie nu wel of niet verstoppend en dehydraterend op een huid?
@johann, ik kreeg via twitter van de amerikaanse chemicus kelly dobos een leuk antwoord op de vraag waarom minerale olie mineraal wordt genoemd terwijl er geen mineraal inzit:-) :
derived from petroleum distillation, mineral is sometimes used as a reference for non-living resources. so perhaps more about the origin of the oil than what’s in it.
ik vraag me dan weer meteen af, hoe oud die term minerale olie inmiddels is?
Tja, de meeste beroemde koks zijn mannen en de bekende mode-ontwerpers zijn vaak ook mannen (nou ja, mannen…)
nog meer gekke voorbeelden johann, ik vind deze al enig!!
doet me ook weer denken aan iets anders: in de tijd (jaren 90) dat ik ook modejournalist was heb ik wel eens de beroemde lingeriebeurs in parijs bezocht. wat een spektakel, show en glamour en wat een mannen liepen daar rond! alleen maar mannnen…mannen die handelden in vrouwenlingerie. ik vond het hoogst merkwaardig. wat doen die kerels in ONZE ‘branche’??? waarom verkopen mannen spullen die ze niet dragen?
ik kreeg er ter stond perverse gedachten van….het was daar natuurlijk een grote softerotische toestand. overal liepen prachtige meisjes te paraderen in lingerie. als heteroman kon je natuurlijk je lol niet op tijdens dat soort beursdagen.
maar het bleef merkwaardig. ik heb geen idee of ruim 15 jaar later meer vrouwen het domein in zijn gestapt – ik mag het wel hopen.
johann schreef ook nog (maar het kwam niet aan hier, dus plaats ik het even:)
Ja, jullie zetten me nog erg aan het denken. Er komt ook al een gevoel voor een nieuw item, “Waarom mannen cosmetica maken…” Doen ze dat eigenlijk wel, waarom doen ze het? Waarschijnlijk wordt ik vervolgens door de feministen gebarbecued maar je moet niet alles letterlijk nemen. Eerst meer gekke voorbeelden bedenken.
interessant johann wat je vertelt over mineraal arme minerale olie. we hebben de vraag ook even op twitter losgelaten. benieuwd!
@Katja. Maar minerale poeders is iets heel anders. Dat is gewoon hetzelfde woord met een heel andere betekenis in de zin van mineralen. Minerale olie heefts niets met mineralen te maken. Er zit zelfs geen mineraal in. Waarom het dan zo heet weet ik helemaal niet. Onze minerale olie “verslaafde” AromaX is erg goed in het uitzoeken van dat soort zaken…
Heel erg leuk geschreven! Ik leefde zelfs mee met het lieve molecuultje.
Ik vind het dan weer zo grappig dat minerale poeders dan juist weer zo worden opgehemeld.
Net zoals de cremes met anti-oxidanten vs. de cremes met zuurstof.
tsja,leuke onderwerpen, johann?
* waarom gebruiken zo weinig cosmetisch chemici cosmetica als ik hen ernaar vraag (v/m)? redenen die worden aangedragen zijn ondermeer dat het niet lekker op de huid voelt, dat er geen behoefte is om te smeren, dat de huid het zelf wel kan, dat er geen geloof is in de claims.
* over veiligheid van stoffen in cosmetica: het valt me op dat meer vrouwen dan mannen zich zorgen maken over de veiligheid van stoffen in cosmetica. vrouwen smeren natuurlijk ook meer dan mannen maar de beroepsgroep die het produceert bestaat vooral uit mannen.
* hoe zit het nu eigenlijk met die claims? hoe ziet het rekensommetje eruit als een merk roept dat er 50% minder rimpelvorming is, terwijl je met het blote oog nauwelijks iets kan waarnemen als gebruiker. waarom worden bij huidmetingen altijd de kraaienpootjes gemeten om die cijfers van zoveel procent minder rimpel kracht bij de te zetten?
ik kom vast nog wel op meer items:-)
@AromaX:
Fantastisch, jij DOET het. Helaas was ons minerale-olie cyclo-alkaan molecuultje zo niet-reactief dat hij jou lichaam onveranderd via de toiletpot weer verliet. Maar, één ding beloof ik je. Over een miljoen jaar, of misschien wel een maand of drie ist-ie weer iets geheel anders. Misschien wel polymeer in de haarlak van “The Artist, Formerly Known as AromaX” Als ik weer iets van ons aminozuurtje hoor zal ik je laten weten hoe jij de wereldgeschiendenis hebt beïnvloed. Hoe je bijvoorbeeld bent getransformeerd van “Purple Rain” naar “Raining Men”. Halleluja!
@Babs, nee zulke leraren had ik ook niet. het is dan ook nooit helemaal meer goed gekomen met me zoals je ziet 🙂 Maar voor het schrijven van dit soort artikelen heb je een fles wijn en wat tijd nodig en een uitdaging. AromaX’s vraag gaf me die uitdaging (en hij kan wel tegen een geintje). Als er iemand onder de lezers is die een alternatieve op wetenschappelijke gronden gebaseerde visie wil van cosmetica, laat-ie dat dan vooral zeggen want de nieuwe kolom moet inderdaad spoedig weer geschreven worden. Afhankelijk van het aanbod kies ik dan iets uit. Voor jullie blijft dan slechts de vraag “Doet;-ie het of doet-íe het niet?” AromaX deed het twee keer (hij gaf me een uitdaging en hij smeerde minerale olie op zijn gezicht…).
Ik wacht met spanning af…
Hahaha, geweldig verhaal!!
Het is dat mijn zoon te oud is om hem nog voor het slapen een spannend verhaal te vertellen (met een happy end;) ) want het leest lekker weg en is zelfs voor mij begrijpelijke taal 😉 . ( jammer dat hij op het VWO niet zulke leraren heeft, want als je het zo uitlegd, denk ik dat het vak natuur en scheikunde een stuk boeiender wordt)
BRAVO! LOVE YOU GUYS…..:-)
Nog nooit gedacht, dat ik een rol zou spelen in het verhaaltje over de aardolie op Beautyjournaal… Zo te zien zijn er meerdere wegen ondoorgrondelijk in ons leven. Leuk! Heb het met veel plezier gelezen – de hele weg van een klein molecuultje van die enge monster tot een lief INCI-ingredient in mijn crèmepotje. Aan de stijl is ook te merken, dat het is volgens mij met veel plezier geschreven. 🙂
Johann, ik moet je van harte bedanken hiervoor. Dat is precies wat ik al heel lang heb gemist. Een lyrisch verhaaltje, die de aardolie prijst en de echte waarde daarvan laat zien. Even stilstaan bij wat aardolie eigenlijk is. Het is inderdaad veel natuurlijker, dan men soms denkt. Iets, wat veel ouder is, dan chemie als wetenschap, het “bloed der Aarde”. En of het goed voor je huid is… tja… alles is goed wat op zijn plek is en niet goed als verkeerd wordt toegepast.
Het is wel even wennen om de oude Dunkleosteus op mijn gezicht te gaan smeren… Weet niet eens of ik het durf, nu ik de hele voorgeschiedenis weet 🙂 Ah vooruit maar…