In dit artikel vertelt de BeautyJournaal massage-expert Inge Deceunink alles over een reactie die het lichaam oproept als het een onaangename prikkel krijgt. Het is goed om te weten hoe dit ontstaat en hoe dit voorkomen kan worden. Immers: je hoeft geen agressieve behandeling op de huid los te laten om een mooi holistisch resultaat te krijgen, waar lichaam en geest van genieten. De tijd van Harder, Better, Faster, Stronger is voorbij.
Beschermende reactie tegen pijn
‘De Fehl reactie is een beschermende reactie van het zenuwstelsel. Deze komt niet alleen in ons beauty/massagevak voor overigens. Het treedt op in veel situaties waarin het lichaam een te sterke prikkel krijgt vanuit het vegetatieve ofwel het autonome zenuwstelsel. Dit is het zenuwstelsel dat reageert op alle activiteit: fysiek, mentaal, emotioneel.
‘Zodra die overprikkeling plaatsvindt, ontstaat er wat we noemen een Fehl reactie, en deze zorgt ervoor dat het lichaam even ‘uit’ gezet wordt, ofwel kortstondig uitgeschakeld wordt van de pijn die het ervaart.
Je voelt je even niet lekker
‘Als reactie erop zal je je ook even niet lekker voelen. Je kan misselijk worden, hoofdpijn krijgen, zweterig worden, of emotioneel worden. Dit kan tot een half uur aanhouden. In enkele gevallen kan het ook meerdere uren duren.
Waarom is dit zo belangrijk om te weten?
‘Tijdens een bindweefselmassage balanceer je altijd op de grens van de pijn. Vooral mensen die al in hun reserve zitten, waar we het al eerder over hadden, kunnen deze Fehl reactie eerder en intenser ervaren. Het sensorische systeem is in die situaties vaak al geprikkeld en dat wordt dan verergerd.
Uit wetenschappelijk onderzoek is bekend dat tot wel 80% van onze zenuwuiteinden in de bindweefselopbouw liggen. Dat is dus veel meer dan in onze spieren. Men zegt daarom ook wel dat het ons grootste zintuiglijke orgaan in ons lichaam, voor wat betreft waarneming.
Geeft zo’n Fehl reactie schade?
‘Nee, dat niet. Het gaat over. Het is een onaangename ervaring, en dat wil je voorkomen. Je wilt iemand een ontspannen ervaringen en meer energie.
Dus wat we vaak te horen krijgen, dat we even door die stevige massage heen moeten, is een foute benadering? ‘Zeker.’
Hoe voorkom je een Fehl reactie?
‘Een therapeut hoort altijd met intensiteit opbouwende technieken te werken. Je begint dus altijd rustig. Het is ook belangrijk dat er gevraagd wordt hoe je je voelt, en als therapeut kijk je goed naar de fysieke reacties. Wordt er gedraaid, vertrekken spieren in het gezicht, zie je zweterigheid opkomen, hoor je zuchten? Het zijn uitingen van ongemak: dat moet je temperen.
Maar een klant kan zelf ook om een stevige massage vragen. Er zijn nog altijd mensen die denken dat je pijn moet hebben, wil een massage effect hebben….
‘Daar moet je als therapeut niet in meegaan. Het is ook niet altijd makkelijk hoor. Mensen vertellen ook niet altijd alles in hun intake: welke ziekten of emotionele issues ze hebben. Het kan echt gebeuren dat je na afloop van een massage iemand nog even laat bijkomen omdat je het niet verantwoord vindt dat zij of hij meteen weer in de auto stapt.
Stevig masseren, zo hoorde het….
‘Ik kom natuurlijk uit de sportwereld, en daar was het vroeg ook de mores: hard masseren, want dat was goed. Ook daar komt men ervan terug. In de sportwereld wil je nu juist veel volume creëren, zonder pieken. Die pieken betekenen een gevarenzone – dat je de pijngrens over kan gaan en schade geeft. Over de schreef gaan is roofbouw plegen. Soms moet dat overigens wel om sportieve prestaties te verbeteren, maar in onze beautywereld is dat echt niet de bedoeling. Je hoeft niet de hele trucendoos te openen bij iedere behandeling.
Opbouwen, niet overbelasten, volharden
Ik ben zelf een fervent sporter. Ik doe mee aan thriatlons. Ik heb de afgelopen acht maanden getraind om 21 kilometer te kunnen lopen met snelwandelen. Om dit doel te bereiken ben ik heel langzaam gaan opbouwen: regelmatig oefenen, geen overbelasting veroorzaken, rekening houden met mijn zwakke punten en blijven volharden. Het is me gelukt!
Wees ook voorzichtig met andere beautytreatments
‘Overigens zie ik overbelasting in de beautywereld wel met andere behandelingen gebeuren: teveel peelings, microneedling, et cetera. Ook daarbij wordt de huid in de hoogste staat van paraatheid gebracht. Dit kan ook sneller een Fehl reactie oproepen. Wees voorzichtig.
‘In mijn trainingen leer ik mijn cursisten ook precies waar je op moet letten, hoe je weet wanneer je in die gevarenzone gaat masseren, hoe je contrabewegingen kan uitvoeren om die Fehl reactie ongedaan te maken. Welke rol ademhaling speelt.