Ook hyaluronzuurfillers geven steeds meer klachten
Frank Niessen is plastisch chirurg, onder meer bij Vumc, en zijn eigen Mittsu Institute. Ook zit hij al negen jaar in het expertteam van BeautyJournaal en beantwoordt hij vele lezersvragen.
Frank is een van de eersten in ons land geweest die de klachten over siliconen borstprothesen serieus nam. Hij stond aan de wieg van het onderzoek hiernaar bij, eveneens VUmc.
Nu breekt hij opnieuw een lans voor de veiligheid van cosmetisch medische producten: de hyaluronzuur injectables. Want hoe zeer ook gezegd wordt dat ze veilig zijn, het tegendeel is waar, ook over deze fillers komen gestaag steeds meer klachten binnen, hetzij nog altijd relatief in weinig in verhouding tot klachten over fillers uit de jaren’90 zoals siliconenolie en Bio-Alcamid.
Op de website van ZonMW, doet hij verslag van het onderzoek dat is gedaan naar de klachten over hyaluronzuurfillers:
‘Niet-permanente fillers (zoals hyaluronzuur, red.) lossen na verloop van tijd vanzelf op. Klachten kunnen we meestal verhelpen door behandeling met een enzym waardoor de stof oplost (hyaluronidase, red).’ Toch verwacht hij dat ook bij de oplosbare fillers de problemen toenemen. ‘Steeds meer mensen gebruiken deze fillers, en ze laten ook steeds vaker bijspuiten voordat de vorige behandeling is uitgewerkt.’
Nare klachten bij 0,4% van de gebruikers
Niessen heeft berekend dat nu 0,4% van de gebruikers van oplosbare fillers nu klachten krijgt. Dat lijkt niet veel, maar op 100.000 mensen gaat het toch al snel om 400 mensen. Die kunnen ernstig gebukt gaan onder hun klachten, omdat die hun gezicht betreffen. Niessen en zijn collega’s wilden daarom weten waarom sommige mensen klachten krijgen en andere niet. Ze onderzochten daarvoor cliënten met tijdelijke en permanente rimpelvullers van poliklinieken in Amstelveen en het Erasmus MC.  Ongeveer een derde van hen had tijdelijke rimpelvullers.
Immuunaanleg
Net als eerder onderzoekers in Barcelona vonden de onderzoekers bij Vumc dat mensen met een bepaalde combinatie van HLA-eiwitten, die een rol spelen in het immuunsysteem, flink meer kans hebben op problemen door gebruik van fillers. ‘Je ziet deze klachten bij hen 10-15% vaker dan te verwachten is op basis van de verdeling van deze immuunaanleg in de bevolking,’ aldus Niessen. ‘Dat geldt zowel voor permanente als niet-permanente fillers.’ Hij zou graag op deze aanleg kunnen testen, zodat hij mensen straks gericht kan adviseren over het gebruik van rimpelvullers.
Implantaat
Het RIVM heeft in het laboratorium fillers met hyaluronzuur onderzocht. Die zijn als veilig op de markt gebracht en worden het meeste gebruikt, verklaart toxicologisch patholoog Wim de Jong, tot zijn recente pensioen actief bij het RIVM-onderzoek.
‘Hyaluron is een lichaamseigen stof en op zichzelf niet schadelijk. Maar na bewerking als rimpelvuller en toegediend in grotere hoeveelheden beschouwt het lichaam de ingebrachte stof als een implantaat en elk implantaat roept een immuunrespons op. De heftigheid van de reactie bepaalt of er sprake is van een bijwerking of niet.’
Test?
Bij analyse van de producten volgens standaardprocedures vonden de onderzoekers geen bijzondere toxicologische reacties. Maar uit aanvullend onderzoek bleken wel alle onderzochte fillers in zekere mate het immuunsysteem te activeren. Klachten of bijwerkingen zijn nu nog niet te voorspellen. ‘Maar het lijkt mogelijk een voorspellende test te ontwikkelen om te bepalen of iemand een gewone ontstekingsreactie krijgt of een ernstige fibrose.’
Meldingen
De onderzoekers kunnen de fillers nu uitgebreid analyseren op verschillen in samenstelling. Toch kunnen ze nog niet zeggen welke beter zijn. Dat vraagt vervolgonderzoek. ‘Je wilt weten hoe het verval van het product bij een patiënt in de loop van de tijd is. Daarvoor moet je én materiaal van een patiënt kunnen onderzoeken én weten welke gebruiker welk product heeft gekregen. Dat wordt nu lang niet altijd geregistreerd.’
De rol van bacteriën
Ook Niessen praat met samenwerkingspartners over vervolgonderzoek, met name naar de rol van de bacteriën en het immuunsysteem. ‘We willen voorkomen dat de problemen de komende jaren toenemen. Daarom willen we tijdig een goede aanpak hebben en oplopende zorgkosten voorkomen.’
Training nodig
Beide onderzoekers benadrukken beiden de noodzaak van duidelijke beroepseisen aan professionals die fillers inspuiten. ‘Je moet hygiënisch werken en rekening houden met de anatomie, en bijvoorbeeld niet te veel filler op een plek spuiten,‘ zegt Niessen. ‘Daar is opleiding en training voor nodig.’ Gelukkig wordt daaraan gewerkt. ‘Cosmetisch arts is nu een erkend specialisme en er zijn opleidingseisen geformuleerd,’ aldus De Jong.
- Heb jij een vraag aan Frank Niessen? Mail hem via het contactformulier van BeautyJournaal, o.v.v. Frank. Je krijgt persoonlijk antwoord.Â
Meldpunt Bijwerkingen Implantaten
Gebruikers kunnen bijwerkingen door rimpelvullers melden bij het Meldpunt Bijwerkingen Implantaten.
Meer informatie
Meer weten over dit onderwerp?
Schrijf je in voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
2 reacties
Beste Angela, we hebben te maken met voortschrijdend inzicht. En als nieuwsplatform willen we breed informeren, zodat je je eigen keuzes kan maken. We zien dergelijke inzichten ook in de ‘gewone’ medische industrie. Het is overal om ons heen. Ik ben ervan overtuigd dat je ten allen tijde uiteindelijk als hoeder van je eigen lichaam je eigen afwegingen moet maken.
Interessant artikel. Wat mij het meest beangstigd is dat eigenlijk niets 100% veilig is, terwijl het wel zo op de markt wordt gebracht en wordt verkocht, en dat na verloop van jaren toch blijkt dat zelfs hyaluron bijwerkingen. op langere termijn, kan hebben. Blijkt dit straks ook niet met Botox te zijn? Het zet mij tot nadenken, wat de bedoeling is van dit platform::)). Wat spuiten we in ons lijf? Wij varen immers blind op de kennis en kunde van de artsen maar daarachter speelt toch altijd de (commerciële) industrie.