Advies van de apotheker bij droge hoofdhuid, schilfers en jeuk

Jeuk en een droge hoofdhuid zijn irritant en zorgen ervoor dat je gaat krabben. Vaak zitten er dan witte schilfers in je haar, wat erg ongemakkelijk kan zijn. Herken jij je in de bovenstaande klachten? Dan is dit informatieve stuk speciaal voor jou geschreven.

Krabben en schilfers

Onder normale omstandigheden resulteert krabben op de hoofdhuid niet in zichtbare witte schilfers. Bij een ontsteking aan de hoofdhuid wordt echter de bovenste huidlaag (hoornlaag) in een sneller tempo afgestoten. Dit effect veroorzaakt een hoop dode cellen welke dan zichtbaar zijn als witte schilfers in je haar.

Wat zijn de oorzaken van een droge hoofdhuid?

Als je last hebt van een droge hoofdhuid komt dat meestal door eczeem, psoriasis of een ouder wordende huid, maar ook door een tekort aan vocht in de huid. Zo kunnen we een verschil maken tussen factoren van buitenaf en binnenuit die een droge hoofdhuid veroorzaken.

Factoren van binnenuit die een droge hoofdhuid veroorzaken:

• Atopisch eczeem en psoriasis
• Huidveroudering (een ouder wordende huid wordt droger)
• Hormonen
• Erfelijk bepaald: Je ouders hebben ook last gehad van een droge hoofdhuid
• Stress

Factoren van buitenaf die een droge hoofdhuid veroorzaken:

• Temperatuurverschillen (kachel en koud weer)
• Geneesmiddelen
• Met te warm water douchen
• Zeepproducten

Verschillende vormen van droge hoofdhuid

Je had vast niet gedacht dat er meerdere vormen van een droge hoofdhuid zijn. Hieronder bespreken we een paar vormen.

Roos (seborrhoïsch eczeem)

Roos kennen we allemaal. Je ziet dan witte schilfers tussen het haar die soms op je schouders zijn neergedwarreld. Roos is een milde maar jeukende ontsteking van de hoofdhuid. Het is een veel voorkomend verschijnsel dat veroorzaakt wordt door een gist (Pityrosporon ovale). Deze gist is bij iedereen op de hoofdhuid aanwezig. De een heeft alleen meer aanleg om hierdoor roos te krijgen. De schilfering bij roos is fijn en wit, of juist gelig en grof. Kenmerkend is dat de schilfers niet vastzitten op de hoofdhuid.

Schimmelinfecties van de hoofdhuid

Bij een schimmel op de hoofdhuid is een bepaald gedeelte bedekt met witte schilfers. Ook heb je bij deze vorm last van haaruitval. Deze vorm van een droge hoofdhuid zien we vaak bij kinderen.

Eczeem

Bij eczeem op de hoofdhuid ziet de huid er rood uit met wit-gele schilfers. Deze vorm van een droge hoofdhuid wordt ook veroorzaakt door een gist (Pityrosporon ovale).

Je herkent deze vorm aan de schilferige randen bij de haarlijn. Ook bevindt de schilfering zich vaak rond de wenkbrauwen en neus.

Psoriasis van de hoofdhuid

Psoriasis is een huidaandoening waarbij je dikke witte schilfers op de hoofdhuid hebt. Typisch voor psoriasis is dat de (witte) schilfers vrij vast zitten aan de hoofdhuid, terwijl er bij eczeem sprake is van fijne schilfering die vrij los op de huid zit en meestal over het gehele behaarde hoofd verspreid is. Bij psoriasis zijn de schilfers vaak ook groter. Psoriasis van het behaarde hoofd jeukt vaak, terwijl psoriasis elders op het lichaam meestal niet jeukt.

Overige oorzaken van jeuk op de hoofdhuid

Overige oorzaken van jeuk op de hoofdhuid kunnen zijn een folliculitus, al dan niet veroorzaakt door pityrosopon of bacteriën, parasieten zoals de hoofdluis, auto-immuunziekte of stress.

Welke producten verminderen een droge hoofdhuid?

(via de shoplinks in de tekst kom je direct bij de producten uit)

Bij een droge hoofdhuid is het belangrijk om deze te verzorgen met milde producten die de huid zo min mogelijk uitdrogen en de schilfers verminderen. Probeer de Capillaire Shampoo en Hoofdhuidbehandeling van Eucerin eens onder de douche. Deze shampoo bevat 5% urea die de droge huid aanpakt. Ureum bevordert de opname van water door de huid, waardoor deze weker wordt. Schilfers verdwijnen dan sneller.

Voor baby’s met berg en schilfers kun je LOYON gebruiken. Dit product is mild voor de babyhuid, maar effectief bij een droge huid en berg. Loyon bevat dicaprylyl carbonaat en dimeticonen. De combinatie van deze beide stoffen geeft LOYON een lage oppervlaktespanning en hoge kruip- en spreidingseigenschappen. De lotion laat zich hierdoor gemakkelijk aanbrengen en zorgt ervoor dat schilfers op een milde manier worden losgemaakt.

De behandeling van roos

Roos of seborrhoïsch eczeem wordt vaak verergerd door lage temperaturen en een lage luchtvochtigheid. Wanneer de lucht erg droog is, kan de hoofdhuid namelijk uitdrogen en dat versnelt de aanmaak en afstoting van huidcellen (schilfering). Vooral in de wintermaanden (droge kou buiten, droge lucht door de centrale verwarming binnen) kan dit leiden tot een flinke jeuk. Zonlicht geeft vaak een verbetering. Ook is het goed om te weten dat haarverzorgingsproducten, zoals gel, mousse of haarlak, geen invloed hebben op roos.

Let wel goed op met zeepresten. Als er zeepresten achterblijven op de hoofdhuid kunnen die de hoofdhuid flink irriteren wat de schilfering weer versnelt. Was je haar daarom met een milde of pH-neutrale shampoo. Het masseren van de hoofdhuid vermindert de schilfering. Spoel de shampoo tevens altijd goed uit.

Voor een droge huid, zoals bij roos en schimmel, kun je ook kiezen voor de Selsun Suspensie. Selsun bevat seleensulfide. Seleensulfide behoort tot de groep geneesmiddelen die antimycotica worden genoemd. Dit zijn geneesmiddelen die schimmelziektes tegengaan. Seleensulfide zit ook in Vichy Dercos Antiroos Shampoo. Deze shampoo bevat naast seleensulfide ook salicylzuur ter verwijdering van de schilfers. Een shampoo met zinkpyrithion is ook een mogelijkheid.

 Op recept

Ketoconazolshampoo (receptplichtig) is een product om de pityrosporon gist zelf uit te schakelen. Bij aanhoudende jeuk kan soms ook tijdelijk een corticosteroïd-houdende lotion worden voorgeschreven.

De behandeling van psoriasis op de hoofdhuid

Aangezien crèmes en zalven niet geschikt zijn om de behaarde huid te behandelen wordt psoriasis op de hoofdhuid met andere producten behandeld dan psoriasis van de huid. Bij een droge behaarde huid wordt er bij voorkeur gebruikt gemaakt van emulsies of lotions. Aan de emulsie wordt vaak een schilfer oplossende stof toegevoegd. Het verwijderen van de schilfering is heel belangrijk, omdat deze een fysieke barrière kunnen vormen voor de werkzame bestanddelen. De bestanddelen moeten namelijk wel kunnen doordringen tot op de huid.

Voor behandeling van psoriasis van de behaarde hoofdhuid wordt vaak een corticosteroïd bevattende shampoo gebruikt ten einde het ontstekingsproces te remmen. Deze wordt na 15 minuten intrekken op droog haar als een shampoo uitgewassen. Voor psoriasis op het behaarde hoofd is ook een speciale gel ontwikkeld (Xamiol ®) waarin betamethason (corticosteroïd) en calcipotriol gecombineerd zijn. Corticosteroïden en calipotriol zijn alleen op recept verkrijgbaar.

Bij twijfel: raadpleeg een arts

Zoals beschreven kan een droge hoofdhuid met jeuk en huidschilfers verschillende oorzaken hebben. Zowel factoren van binnenuit als factoren van buiten uit kunnen bijdragen aan de droge hoofdhuid. Als je de oorzaak weet, is er voor de verschillende soorten vast een passende behandeling. Raadpleeg eventueel een huidtherapeut of arts.

Lees ook:

• adviezen van dermatologe Harma Stenveld over stoffen die je moet vermijden in shampoo, en de risico’s van tattoeage inkt
• productreviews, kleuradviezen en achtergronden over de gevoelige hoofdhuid