Zonnebloemolie goed voor de huidbarrière?
Natuurlijke oliën worden al sinds mensenheugenis toegepast als topische behandeling voor diverse huidproblemen. Een goed voorbeeld is zonnebloemolie. Deze olie wordt gemaakt van de pitten van zonnebloemen (Helianthus annus in het Latijn) en is rijk aan linolzuur. Zonnebloemolie wordt veel gebruikt voor het behandelen van een tekort aan essentiële vetzuren in de huid, doordat zonnebloemolie de absorptie van vetten in de huid stimuleert.
Het belang van essentiële vetzuren
Essentiële vetzuren ondersteunen de huidbarrière en verminderen transepidermaal vochtverlies (dit is vochtverlies vanuit de diepere huidlagen). Twee belangrijke aspecten als het gaat om huidproblemen, zoals atopisch eczeem. Diverse onderzoeken hebben bovendien aangetoond dat zonnebloemolie anti-inflammatoire – ofwel ontstekingsremmende – eigenschappen heeft en daarmee irritatie en roodheid kan verminderen. Deze ontstekingsremmende eigenschappen zijn natuurlijk erg interessant voor het ‘temmen’ van eczeemvormen die gepaard gaan met roodheid.
Wetenschappelijk bewijsmateriaal
Er bestaat een indrukwekkende reeks aan wetenschappelijk ‘bewijsmateriaal’ die de huidbarrière verbeterende eigenschappen van zonnebloemolie bevestigt. Zo werd tijdens een onderzoek onder 497 premature baby’s met een verhoogd risico op bloedvergiftiging een deel van de baby’s drie maal daags ingesmeerd met zonnebloemolie, een deel met een moisturizer op basis van vaseline en een deel werd in zijn geheel niet ingesmeerd. Hierbij werd bekeken of er een relatie bestond tussen het verbeteren van de huidbarrière en het voorkomen van infecties.
Wat bleek? De zonnebloemolie verminderde de gevallen van bloedvergiftiging met 41 procent, met bovendien een 26 procent reductie in sterfgevallen. Dus ruim een kwart! Dit resultaat was significant beter dan bij de premature baby’s die geen topische behandeling kregen en vergelijkbaar met de baby’s die een vaseline behandeling kregen. Maar dan wel voor een fractie van de kosten: aan zonnebloemolie hangt immers een aantrekkelijker prijskaartje dan aan een moisturizer op basis van vaseline. Er werden tijdens het onderzoek geen negatieve effecten geconstateerd, waaruit de onderzoekers concludeerden dat topische toepassing van zonnebloemolie veilig is, zelfs voor de meest kwetsbare premature huidjes.
Vertraagt zonnebloemolie het rijpen van de huidbarrière?
Een meer recente studie onder 22 premature baby’s toonde daarentegen aan dat zonnebloemolie niet in alle gevallen een gunstige uitwerking heeft. Uit dit onderzoek bleek dat de pH waarde van de huid van de premature baby’s die werden behandeld met zonnebloemolie afnam, terwijl het transepidermale vochtverlies juist toenam. Hieruit zou mogen worden afgeleid dat zonnebloemolie het ‘rijpen’ van de huidbarrière van premature baby’s vertraagt. Aangezien het echter een kleinschalig onderzoek betreft (slechts 22 proefpersoontjes) en het rijpen van de huid van vele factoren afhankelijk is, is het lastig om in te schatten wat deze onderzoeksresultaten betekenen in het licht van eerdergenoemde resultaten.
Olijfolie versus zonnebloemolie
In een ander – wellicht meer relevant – onderzoek werd bij 19 volwassenen voor 4 weken lang de ene arm ingesmeerd met olijfolie en de andere arm met zonnebloemolie. Interessant was dat de olijfolie een verslechtering van de huidbarrière bij de testpersonen veroorzaakte en zelf erytheem, een rode kleurverandering van de huid ten gevolge van vaatverwijding. De zonnebloemolie veroorzaakte geen erytheem en hield de huidbarrière van de testpersonen in stand en verbeterde bovendien de hydratatie van de huid. Deze resultaten duiden erop dat het beter is om zonnebloemolie te gebruiken dan olijfolie op de huid.
Is zonnebloemolie een veilige en goedkope oplossing voor pasgeboren baby’s in ontwikkelingslanden?Onderzoek op muizen
Het feit dat sommige natuurlijke oliën nadelig zijn voor de huid en andere juist de huidbarrière kunnen ondersteunen of verbeteren, is ook aangetoond middels onderzoek op muizen. Een van deze onderzoeken betrof het identificeren van veilige en goedkope plantaardige oliën voor toepassing bij pasgeboren baby’s (neonaten) in ontwikkelingslanden. Tijdens dit onderzoek werden diverse plantaardige oliën uitgetest op de epidermis van muizen en werd bekeken wat de effecten op de huidbarrière waren. Deze test toonde aan dat mosterd-, olijf- en sojabonenolie het herstel van de huidbarrière significant vertraagden, in vergelijking met een moisturizer op basis van vaseline, waarbij mosterdolie het meest nadelige effect liet zien. Zonnebloemolie daarentegen, verbeterde het herstel van de huidbarrière aanzienlijk; het effect hiervan hield tot wel 5 uur na aanbrengen aan!
Verdikking van de huid en vervellen zijn twee belangrijke, maar hinderlijke kenmerken van atopisch eczeem.Zonnebloemolie en atopisch eczeem
En hoe zit het dan met atopisch eczeem? In dit geval is er bewijs dat zonnebloemolie in ieder geval een bescheiden gunstig effect geeft. Onderzoek waarbij 86 kinderen met een matige vorm van atopisch eczeem willekeurig werden behandeld met een corticosteroïden crème met of zonder zonnebloemolie, toonde aan dat de groep die behandeld werd met zonnebloemolie een significante verbetering ondervond van de lichenificatie (dit is de verdikking en het grover worden van de huid door eczeem) en ontvelling, terwijl tegelijkertijd het gebruik van corticosteroïden kon worden gereduceerd.
In algemene zin verbeterde de kwaliteit van leven van de testgroep die zonnebloemolie kreeg toegediend, in vergelijking met de testgroep die alleen een corticosteroïden crème gebruikte.
Veilig, goedkoop en overal verkrijgbaar
Zonnebloemolie lijkt dus de moeite waard om te overwegen voor patiënten met huidbarrière problemen. Mits er natuurlijk geen sprake is van een allergie voor zonnebloempitten. Hoewel veel details van het gebruik van zonnebloemolie nog moeten worden uitgewerkt – denk aan de frequentie van het gebruik en eventuele onderliggende huidproblemen – wordt zonnebloemolie al een geruime tijd met goed resultaat toegepast.
Klik hier voor de bron. Je vindt hier eveneens linkjes naar de in dit artikel genoemde onderzoeken.
