Wat is natuurlijk, natuurlijke herkomst, biotechnologisch, green chemistry?
De marketingafdelingen van cosmeticamerken zijn altijd druk bezig om hun producten zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor de klanten. Daarbij wordt heel goed gelet op de heersende normen en waarden. Nu biologisch en natuurlijk heel hip zijn, worden deze termen door de marketingmensen graag gebruikt om hun potjes, flesjes en tubes aan de man te brengen. Daarbij worden woorden nog wel eens verdraaid. Tijd dus voor wat licht in de marketingduisternis…
Dit artikel is mede tot stand gekomen met de informatie van het Franse cosmeticamerk Novexpert.
Steeds meer producten claimen natuurlijk of biologisch te zijn
Als je naar de producten op de planken in de parfumerie kijkt, lijkt het of de meeste producten inmiddels natuurlijk zijn. Steeds meer producten claimen namelijk op de verpakking ergens wel iets waar de woorden ‘natuurlijk’, ‘organisch’ of ‘biologisch’ in voorkomen.
Tussen 2009 en 2011 is de hoeveelheid etiketten waarop één van die drie woorden voorkomt zelfs explosief gestegen. Maar zijn al die producten dan ook wel biologisch, organisch of natuurlijk?
Dat blijkt vies tegen te vallen. De beste manier om er achter te komen of een cosmeticaproduct echt natuurlijk of biologisch is, is kijken of je ergens een gewaarborgd certificaat kunt ontdekken. Een keurmerk zoals BDIH, Ecocert bijvoorbeeld. En anders kijk je welk percentage natuurlijke ingrediënten de totale formule bevat.
De INCI
Helaas kan dat laatste nog wel eens lastig zijn. Als er bijvoorbeeld op een etiket staat “Met 100% biologische plantenextracten”, dan betekent dat dat de gebruikte planten voor het plantenextract geheel uit de biologische teelt afkomstig zijn. Maar het zegt niks over hoeveel biologisch plantenextract het product bevat. Dat kan nog steeds slechts 1 procent of zelfs minder zijn. Zo kan er ook op een verpakking staan dat het product “100% natuurlijke anti-aging” bevat. En dat betekent dan alleen dat het anti-aging ingrediënt 100% natuurlijk is. Het zegt niks over het percentage anti-aging dat het product bevat en ook niks over of de rest van de ingrediënten natuurlijk zijn.
Wat betekenen al die kreten eigenlijk?
Officieel niet veel. De regels over wat ‘natuurlijk’, ‘biologisch’ en ‘organisch’ is, verschillen per land en de vele certificaten en organisaties zijn het er ook nog steeds niet over eens. Maar grofweg komt het hier op neer:
Onbewerkte natuurlijke ingrediënten
Een natuurlijk ingrediënt is een plantaardig product, een mineraal of een dier dat van een boerderij of uit het wild komt en dat niet bewerkt is. Natuurlijk is er in de natuur niks te vinden dat zonder meer in cosmetica kan worden gebruikt, en dus wordt malen, filteren of drogen niet gezien als processen die het natuurlijke, onbewerkte karakter van een ingrediënt aantasten.
Klassieke natuurlijke ingrediënten zijn bijvoorbeeld oliën of hydrolaten (bloemenwaters). Een olie kan 100% natuurlijk zijn, maar een crème kan dat nooit zijn – er zijn geen crèmes te vinden in de natuur, er moeten altijd producten voor gemengd en bewerkt worden. Wat wel kan is een crème waarvan alle gebruikte ingrediënten natuurlijk zijn.
Natuurlijk of biologisch?
Een natuurlijk ingrediënt is niet per definitie biologisch, maar een biologisch ingrediënt is altijd natuurlijk. Biologische ingrediënten in cosmetica zijn altijd plantaardig.
Wat betekent “van natuurlijke herkomst”?
Dat is redelijk goed gedefinieerd. Het betekent dat de ingrediënten afkomstig zijn van natuurlijke stoffen, zoals vet, olie, hars, lecithine, sachariden, proteïne en lipoproteïne en slechts beperkt chemisch zijn bewerkt. Zo mogen ze gecentrifugeerd, gedecanteerd, gedestilleerd, gefilterd en gesteriliseerd zijn. Klassieke ingrediënten van natuurlijke herkomst zijn bijvoorbeeld de actieve moleculen uit plantenextracten.
Wat betekent “biotechnologie”?
Biotechnologie maakt gebruik van levenden organismen, zoals plantencellen of micro-organismen. Zo wordt bijvoorbeeld yoghurt gemaakt door middel van biotechnologie, omdat het wordt gemaakt met behulp van melkzuurbacteriën. Ook kaas, bier, azijn en brood worden gemaakt met behulp van biotechnologie, en ook populaire ingrediënten uit cosmetica, zoals hyaluronzuur, dat wordt gemaakt met behulp van melkzuurbacteriën uit tarwe. Het voordeel van biotechnologie is dat het schoon is en geen vervuiling oplevert.
E n wat is “Green Chemistry”?
Deze kreet wordt ook nog wel eens gevonden op cosmetica. Het is een soort traditionele chemie, maar dan een vorm die aan wat hogere kwaliteitseisen moet voldoen. Zo moeten de afvalstoffen tot een minimum worden beperkt, mogen de ingrediënten en het eindproduct niet giftig zijn of allergische reacties veroorzaken, moet er gebruik gemaakt worden van duurzame ingrediënten, zoals biomassa, mogen er geen giftige oplosstoffen worden gebruikt, moet er energiezuinig worden gewerkt, moeten de chemicaliën afbreekbaar zijn en moeten de producten veilig te gebruiken zijn.
Hopelijk is het met deze informatie iets makkelijker geworden om door de wirwar van informatie op etiketten heen te komen en te zien of je echt een natuurlijk of biologisch product aanschaft.
