Ontstoken haarzakjes
Onlangs stelde een lezeres ons de vraag hoe ontstoken zweetkliertjes ontstaan. De Latijnse naam hiervoor is Hidradenitis ofwel Acne Inversa.
BeautyJournaal’s expert, dermatoloog Aleida Dijkstra geeft inzicht en advies:
‘Acne Inversa is een ontsteking van de haarfollikels/ talgklieren, met secundair soms ontsteking aan de zweetklieren. Vroeger dacht men dat het primair een zweetklierontsteking was, maar nu weet men dat het een acne-achtig proces is, met een afsluiting van haarzakjes en ontsteking van talgklieren.
Afgesloten haarzakjes laten talgklieren ontsteken
Soms zie je er comedonen (mee-eters ) bij en het geneest vaak met littekens. Ook kunnen er gangetjes van ontsteking ontstaan (fistels, sinussen) in de huid, die vaak periodiek ontsteken. Het is een steriele ontsteking, maar secundair kunnen er wel bacteriën bijkomen. Het is niet besmettelijk.
Vaak in de lichaamsplooien, ook in de schaamstreek
Hidradenitis suppurativa wordt gekenmerkt door pijnlijke ontstekingen in de lichaamsplooien, vooral in de oksels en de liezen. Het kan ook voor komen in de plooi onder of tussen de borsten, op de venusheuvel, op de balzak (scrotum), op en tussen de schaamlippen, en het gebied rond de anus en de billen kunnen meedoen.
Begint als een steenpuist
De ontsteking lijkt in het begin op een kleine steenpuist. Later wordt deze groter en dieper en kan zelfs openbarsten, waarbij grote hoeveelheden talg en pus (etter) vrijkomen. Wanneer de huid weer geneest kunnen er littekens achterblijven. Op de langere termijn kunnen er gangen in de huid ontstaan, die sinussen worden genoemd. Ook komen grote comedonen (mee-eters) voor en kunnen cysten (holtes in de huid) ontstaan. De pussende afscheiding uit cysten, ontstekingen en sinussen kan een onaangename geur veroorzaken.
1% van de mensen, vooral vrouwen
De aandoening komt bij 1 % van de bevolking voor (wel in verschillende ernst) vrouwen en mannen, maar meer bij vrouwen, en soms zie je familiaire aanleg. Het begint vaak al in de puberteit en kan tientallen jaren aanhouden.
Triggers van ontstoken haarzakjes
Roken blijkt een duidelijk verergerende rol te spelen. Ook overgewicht is een negatieve factor.
Er is discussie over de rol van ontharen/scheren. Er lijken hormonale factoren een rol te spelen (verergering premenstrueel).
Het reageert in tegenstelling tot acne in het gelaat veel moeilijker op therapie. Behandelingsmogelijken zijn:
- In lichte gevallen is soms een peelende crème effectief al dan niet in combinatie met antibiotica (resorcinol creme).
- Meestal is langdurige therapie met (3-4 maanden) antibiotica van een bepaald type (doxycycline, tertracycline, minocycline) noodzakelijk. Dit zijn antibiotica die naast een antibacterieel effect vooral algemeen ontstekingsremmend hebben.
- Een combinatie van antibiotica: clindamycine en rifampicine gedurende 6 weken.
- Operatieve behandeling: volledige excisie soms met plaatsing van huidtransplantaten, of meer gelokaliseerde chirurgie: zogenaamnde deroofing (“het dakje eraf halen” betekent dit letterlijk): hierbij wordt de huid rond een ontsteking verdoofd en nadien wordt de bovenliggende huid verwijderd met electrische stroom=electrocoagulatie, zodat de bodem van de fistel wordt blootgelegd, de talg en pus kan worden verwijderd en de wond daarna wordt opengelaten (niet gehecht) en uitzichzelf moet genezen (wel behandeld met zalftherapie). De genezing duurt ca 3 weken. Dit is een heel effectieve manier om fistels en steeds terugkerende ontstekingen te behandelen.
- Combinatie van therapieen, dus antibiotica plus chirurgie.
- Bij zeer therapieresistente gevallen kunnen tabletten of injecties die het immuunsysteem remmen (immuunsuppressiva en biologicals) gegeven worden.
Lees hier meer over haarproblemen op je lichaam
Lees hier meer over haarproblemen op je gezicht
