Archief: De gevoelige huid, wat is dat? Experts in gesprek

BeautyJournaal’s Shop Redactie favorieten

La Roche-Posay Cicaplast handcrème

Crème voor handen die droog en ruw zijn geworden door het vele reinigen en wassen.

BEKIJK

Er verschijnen steeds meer producten voor de gevoelige huid op de markt. Wat is de reden hiervan? Wordt de mensenhuid daadwerkelijk steeds gevoeliger of hebben mensen het ‘gevoel’ dat hun huid steeds sneller geïrriteerd raakt? Wat de markt betreft: zij speelt in op onderbuikgevoelens bij consumenten, dus zou het laatste argument van kracht kunnen zijn. Maar wat zeggen artsen, wat zegt hun dagelijkse praktijk, en wat is een gevoelige huid nou precies? BeautyJournaal’s Monique ging in gesprek met drie specialisten die dagelijks met hun handen op huid zitten: Dermatoloog Peter Velthuis, onderzoeksarts Jetske Ultee en huidtherapeute Annelijn van Ierland, werkzaam bij de Velthuis Klinieken.

Kenmerken

De belangrijkste kenmerken van een gevoelige huid zijn roodheid, schilfering, branderigheid, jeuk en prikkeling en wat zwelling, soms kun je ook wat pukkeltjes krijgen en schraalheid. Volgens Peter Velthuis zijn er vijf oorzaken voor een gevoelige huid te onderscheiden: als gevolg van eczeem door genetische aanleg, als gevolg van bepaalde stoffen waardoor een tijdelijke gevoeligheid ontstaat (contactallergie – komt bij 2% tot 3% van de mensen voor), als gevolg van cosmetica die de doorlaatbaarheid van de huid vergroot waardoor de huid chronisch geprikkeld raakt na verloop van tijd, als gevolg van ondefinieerbare hypergevoeligheid, als gevolg van de ouderdom. ‘Maar’, zo benadrukt hij, ‘we zien vaak dat er sprake is van een verstoorde huidbarrière, en in geval van herkenbare eczematische klachten gaat dat samen met een overprikkeld immuunsysteem.

Verzwakte huidbarrière

‘Wat ik heel interessant vind, vult Jetske Ultee is die overgevoeligheid voor cosmetica. Het ervaren van een kortstondige prikkeling op je huid bij het aanbrengen ervan, dat licht brandende gevoel. Ik hoor dat toch steeds vaker. Er is dan geen sprake van echte roodheid of schilfering. Waar dat door komt is niet duidelijk, wat wel duidelijk is dat we steeds meer producten gebruiken op een dag. Waren het er vroeger 9, nu zijn het er gemiddeld twaalf. Maar ook het ouder worden kan een rol spelen. Naarmate je ouder wordt nemen allerlei huidfuncties af. Hierdoor verzwakt de huidbarrière ook. Dit betekent in de praktijk dat stoffen toch makkelijker in de huid zelf terecht komen en dit kan irritatie gaan geven. Ik hoor echt wel vrouwen zeggen; ‘ik had nooit ergens last van, maar nu wel.’

Voel je een gevoelige huid?

Vooral de oorzaken cosmeticagebruik, ouder worden en ondefinieerbare gevoeligheid kunnen met elkaar samenhangen. Ten eerste is de cosmetica-industrie er veel aan gelegen om stofjes iets dieper in de huid te kunnen krijgen om zo celcommunicatie te beïnvloeden, en dat betekent dat er door de huidbarrière heen gebroken moet worden. Studies naar hoe dit op een efficiënte maar ook veilige manier gedaan kan worden, nemen toe. Maar of het altijd even veilig is? Niemand weet het, op de langere termijn. Daarnaast wordt steeds vaker lifestyle, en met name stress als factor genoemd. Chronische stress kan tot chronische (hoe klein dan ook) ontstekingsreacties leiden (het stresshormoon cortisol is hierop van invloed), waarbij op het laagste niveau een ondefinieerbaar gevoel van irritatie kan ontstaan – ook in die huid. En wat ouderdom betreft: huidfuncties nemen af, bij vrouwen speelt hormoonverandering een grote rol, ook dit samen kan weer leiden tot een andere huidreactie op cosmetica. De huid wordt droger en een drogere huid kan leiden tot meer gevoeligheid, het is een teken van een verstoorde huidbarrière. En om het nog ingewikkelder te maken: in sommige gevallen kan de huid ook een periode wat vetter worden en gevoelig zijn. Het luistert nauw, als je dit wilt uitzoeken om tot een goed huidverzorgingsregime te komen! Annelijn van Ierland: ‘Ik vind het in mijn praktijk altijd opvallend dat vrouwen die snel roepen een gevoelige huid te hebben, dat eigenlijk helemaal niet hebben volgens onze huidtherapeutische standaard, en vrouwen die het wel hebben, zeggen soms helemaal niets ervan te merken.’

Vitamine A-zuur

Op onze vraag hoe Annelijn met de gevoelige huid rekening houdt in haar praktijk – vrouwen met een gevoelige huid willen immers ook graag huidverbeterende behandelingen, vertelt ze: ‘We passen veel peelings toe, bij een gevoelige huid maak ik gebruik van andere zuren en naar gelang de reactie kan ik de peeling er korter op laten zitten. Een peeling is ook voor de gevoelige huid goed, omdat het uiteindelijk de huid sterker maakt.’Jetske Ultee vult aan: ‘Ik heb zelf bijvoorbeeld last van lichte rosacea met soms roodheid en irritatie, en ik gebruik nu zo’n vijf jaar vitamine A-zuurcrème. Vitamine A-zuur zorgt voor een gezonde celvernieuwing en heeft in een aantal opzichten een vergelijkbaar effect als een peeling. Mijn huid is hierdoor zeker minder gevoelig geworden.’

Dunnere of dikkere huid?

Peter Velthuis gaat in op de vraag of die zuren je huid niet alleen maar dunner maken, waardoor hij op den duur juist gevoeliger wordt voor invloeden: ‘Het stratum corneum wordt inderdaad wat dunner, maar de huidlagen die er onder liggen worden juist steviger, de verbindingen worden weer beter. We zien ook dat de huidbarrière juist versterkt. Er is dus veel verwarring over wat nou het dunner worden van de huid precies inhoudt.’Annelijn: ‘Ik teken het wel eens uit voor klanten: dat flinterdunne stratum corneum mag iets dunner worden, maar door de prikkeling wordt het bindweefsel dikker, de huid gaat ook meer vocht vasthouden en dat komt ten goede aan de huidconditie.’

Laser

Velthuis vervolgt: ‘Ook laserbehandelingen kunnen een positieve invloed hebben. Door de warmte die lokaal in de huid gegenereerd wordt, ontstaat er een prikkeling van het collageen dat zich vervolgens gaat vermeerderen. De structuur van de huid verbetert, maar ook zichtbare verschijnselen zoals couperose – waarvan ook vaak gezegd wordt dat het een huidgevoeligheidsaspect is, maar het is eerder een zichtbare reactie van verslapping van het steunweefsel er omheen, waardoor die haarvaatjes open kunnen gaan staan.

Gezonde huid

Jetske Ultee concludeert dat alles samenkomt bij het gezond houden van je huidbarrière en daar is de interviewster het volstrekt mee eens. We hebben het in deze industrie altijd maar over anti-aging behandelingen, terwijl het intact houden van je huidbarrière het meest vitale is wat je kunt doen. Huidveroudering komt deels van binnenuit. Wat van buitenaf komt, kun je redelijk afweren. Met een goed beschermend uv-filter, goede werkzame stoffen in cosmetica zoals niacinamide, vettende stoffen, gestabiliseerde vitamine C, vochtbinders. Jetske: ‘Het is altijd belangrijk om bij je huidverzorgingskeuze te letten op wat het voor je huidbarrière kan doen. Je hoeft, zoals Annelijn al eerder zei, niet te merken dat deze verstoord is, maar dat kan dus wel. Het moet gewoon je eerste prioriteit zijn.’ Annelijn: ‘Kies ook voor parfumvrije producten , veel mensen krijgen er vroeger of later toch last van, dan kan zich heel langzaam opbouwen.’

Lifestyle crème

De experts zijn het er ook over eens dat wanneer je gevoeligheidsreacties krijgt, gewoon eens een paar dagen helemaal niets op je huid moet smeren, om de huid tot rust te brengen en te kijken wat er dan gebeurt. De interviewster brengt in dat 95% van de producten die verkocht worden, puur lifestyleproducten zijn, voor het lekkere gevoel, de holistische belevenis en een virtuele droom, maar geen wezenlijke bijdrage leveren aan de gezondheid van je huid. Toch gelooft Jetske wel dat er verandering in gaat komen: ‘Je ziet steeds meer productcommunicatie komen waarin verteld wordt welke irriterende stoffen er niet in zitten, dat mag dan wellicht, zoals jij zegt, niet ingegeven zijn door idealisme van de industrie, maar het draagt wel bij aan een vernieuwd bewustzijn – dat in gang wordt gezet door consumenten. Toen ik vorig jaar op een congres in New Orleans was, waar ook een medisch getinte cosmeticabeurs aan verbonden was, zag je toch echt dat de geparfumeerde producten in de minderheid waren.’ De interviewster gelooft graag dat medisch getinte cosmetica meer marktaandeel zal gaan veroveren.

Cosmetica & arts

Jetske vervolgt: ‘Het is ook zo jammer dat dermatologen hier cosmetica totaal niet serieus nemen. Zij zouden er zo goed aan bij kunnen dragen om een boodschap over gezond cosmeticagebruik voor een gezonde huid over te brengen.’ Peter vult aan: ‘Het is natuurlijk niet erg spannend. De arts wil bezig zijn met ziekten van de huid. Huidveroudering schaart men daar niet onder.’ Interviewster: ‘Maar wie zegt dat al niet veel ondefinieerbare klachten door langdurig cosmeticagebruik ontstaan, wat even doorredenerend zou kunnen betekenen dat het een lifestyle-huidziekte van de 21^ste eeuw is? Wordt het dan niet spannender?’ Jetske: ‘Ik ben ervan overtuigd dat het zo is, getuige ook de vele mails die ik dagelijks krijg van consumenten met ondefinieerbare huidklachten. Mijn standaard advies is altijd: stop een paar dagen met smeren en kijk wat er gebeurt. Vaak vertellen mensen daarna al dat hun huid opknapt. Het zou eens goed onderzocht moeten worden: de ondefinieerbare klachten als gevolg van cosmeticagebruik. Ik hoor ook ecvan dermatologen dat zij vermoedens hebben.’

‘Aan de andere zijn er dus ook heel goede cosmetische stoffen voor huid. Er zijn serieuze onderzoeken waaruit blijkt dat niacinamide en vitamine c in bepaalde concentraties een positieve invloed hebben op acne. Maar geen arts zal het voorschrijven. Hij weet het niet, verdiept zich er niet in, is alleen gefocust op antibiotica, terwijl nu toch echt wel duidelijk is,dat dit ook een schaduwzijde heeft.’ Peter: ‘Er zal inderdaad lacherig over gedaan worden. Maar ook de patiënt neemt je niet serieus, als je als arts verwijst naar een product bij de drogist.’

Goede cosmetica beschermt de huid en maakt haar weerbaarder. Ook de gevoelige huid. Het is een mooi besluit van een interessant gesprek. Wordt zeker vervolgd, op BeautyJournaal!

Lees ook:

• Huid en emotie, waarom zijn we zo gepreoccupeerd?
• Dagboeken van huidtherapeute Annelijn van Ierland
• Laatste nieuws voor de gevoelige huid
• Q & A’s met dermatoloog Peter Velthuis
• Q & A’s met onderzoekster Jetske Ultee