De cosmeticawereld en haar fans zijn in rep en roer, want vorige week stond in de Engelse krant Daily Mail een stuk over een onderzoek van artsen uit het Mount Sinai Medical Center in Amerika dat ftalaten (weekmakers) die ook in cosmetica gebruikt worden, je dik zouden maken. Ftalaten zouden een hormoonverstorende werking hebben.
Specifieker zouden de stoffen kunnen ingrijpen op het systeem dat verantwoordelijk is voor je gewichtscontrole. Bij het onderzoek waren 330 kinderen betrokken en men vond een aannemelijke oorzaak-gevolg tussen de blootstelling aan de weekmakers, die overigens ook in voeding en gebruiksvoorwerpen voorkomen, en hun gewichtsproblemen. Ook de stof Bisphenol A wordt in dit verband genoemd.
In het krantenartikel word verder verwezen naar een groot onderzoek uit 2002 waaruit deze bevindingen ook al kwamen en de onderzoekers vinden nu dat hun eigen conclusies daarop aansluiten.
Het artikel wordt geëindigd met de conclusie dat hormoonverstorende stoffen een rol spelen bij obesitas, maar dat nog veel meer over deze relaties onderzocht moet worden.
Cosmetisch wetenschapper, en BeautyJournaal-expert, Johann Wiechers reageert:
‘Ftalaten worden niet veel in cosmetica gebruikt. Doe zelf je eigen steekproef, ga langs de schappen van je supermarkt of favoriete plaats en lees de INCI lijsten (de ingredientenlijsten) van tien willekeurige producten. Nee, ze zitten niet in 70% van alle producten zoals de Daily Mail beweert. Ze worden (en dan zijn dat er ook nog maar twee) gebruikt als oplosmiddel voor parfums. Er zit een groot verschil tussen de verschillende ftalaten en je kunt ze niet allemaal over één kam scheren. Dus het bewijs dat dat ftalaat dat als oplosmiddel wordt gebruikt leidt tot obesitas wil ik eerst nog wel eens zien. Want dat is er wat er in deze discussie ontbreekt: bewijs!
Maar stel je eens voor dat het waar zou zijn. Als dat ftalaat inderdaad een ‘endocrine disruptor’ zou zijn, heeft het een werking op endocrine systemen, onze hormoonjuishouding. Dit stofje zou dan obesitas moeten veroorzaken. Laat me eens één bewijs zien. Bijna elke stof heeft – afhankelijk van de concentratie – wel een endocrine werking.
Je kunt je waarschijnlijk nog wel die discussie herinneren die we een paar jaren geleden hadden over de endocrine werking van zonnefilters. Ja inderdaad, het zijn endocrine disruptors maar je moet wel elke dag meer dan een zwembad vol aan zonnebrandmiddelen gebruiken om aan de dosis te komen die nodig is om een effect te krijgen.
Of dit bij de ftalaten (of meer precies bij dat ene ftalaat) ook het geval is weet ik niet, want de link verwijst alleen naar ‘jantje-zegt’ verhalen. Alle uitspraken zijn algemeen, en niet specifiek over dit ftalaat. Dan krijg je al gauw Wilders-achtige toestanden.Alles wat hij zegt is strikt genomen binnen de wet (ik citeer het vonnis van de rechtbank), maar desalniettemin voelt een bepaalde groep zich toch aangesproken. Oftewel, je kunt wel alles over ftalaten beweren maar dat betekent nog niet dat het ook voor die ene of twee ftalaten in cosmetica zo is. En zo ja, zijn dan de concentraties relevant? En dat is nu net wat er ontbreekt. Bewijs.
Om dik te worden moeten vetcellen hard gaan groeien. Dit wordt onder andere beïnvloed door stoffen die op PPARgamma werken, een receptor op ons DNA. Als je stoffen hebt die tegen acne werken via PPARgamma, verminderen ze de vetproductie van de talgklieren. Je zou nu een even onzinnig verhaal op kunnen houden zonder enig bewijs: als je obesitas krijgt van ftalaten, zouden stoffen die acne voorkomen leiden tot anorexia. En alle parfumgebruikers zouden obesitas hebben… Ik wed dat je voor beide nog nooit een sprankje bewijs hebt gezien. Laat ze maar eens komen met het bewijs….’
