Interview met Jaap Huisman over kaal worden en haartransplantatie

Jaap Huisman (1953) onderging in 2005 een haartransplantatie. Daardoor ging hij zich verdiepen in wat haar nu eigenlijk betekent voor mensen. Huisman raakte gefascineerd door het onderwerp en schreef het boekje ‘Kaalheid is een keuze’ (Uitgeverij Thoth, ISBN: 978 90 6868 5671) , waarin hij ingaat op de rol van haar in de menselijke cultuur door de eeuwen heen. Hij heeft het over de functie van haar en kapsels in de showbizz, over religie, over politiek.

Beauty Journaal’s journalist Hans Blommaert sprak met de vreselijk charmante en aardige Jaap Huisman op zijn mooie etage in hartje Amsterdam over hoe hij tot het schrijven van dit boekje kwam. Want eerlijk is eerlijk, volgens Hans komt het haar op zijn hoofd beter tot zijn recht dan de inhoud van het boekje dat hij aan zijn haaravontuur heeft gekoppeld.

Zoals zoveel mannen kreeg Huisman te maken met steeds dunner wordend haar. “Ik had behoorlijke inhammen. Het werd vreselijk lastig om nog iets van m’n haar te maken. Het zag er naar uit dat ik er maar beter de tondeuze overheen halen, en dat wilde toch echt liever niet.

Transplantatie werd een optie, maar wel een waarover ik lang heb getwijfeld: is dat nou nodig, die ijdelheid? Is dat nou belangrijk? Oud word je toch. Een vriend van mij had een transplantatie gedaan en toen dacht ik: ik moet dit toch doen. Ik voelde me gewoonweg niet meer tevreden met m’n uiterlijk.

Ik heb onderzocht wat de beste methode was. Uiteindelijk heb ik gekozen voor de hele ambachtelijke methode. Ik ben naar Polen gegaan, naar Poznan. De arts die daar werkt, Dr. Kolasinski, staat bijzonder hoog aangeschreven. Ik dacht, okay, dat gaan we doen. De eerste maanden na de operatie merk je helemaal niks van het resultaat. Ik dacht, waar ben ik aan begonnen. Maar daarna kwam de haargroei op gang. Daar was ik echt heel blij om. Toen durfde ik het ook tegen mensen te vertellen. Vervolgens schreef ik er ook een stuk over in Vrij Nederland.”

Door de transplantatie en het schrijven van een artikel, raakte Huisman steeds meer in de ban van haar: “Ik raakte gefascineerd door haar. Ik wilde er een boek over schrijven. Maar het moest niet alleen over een transplantatie gaan. Dat is te weinig. De operatie, het lukt of lukt niet, voor foto, na foto en klaar. Ik wilde het breder trekken.

Wat het voor mij interessant maakt is dat haar vreselijk belangrijk is voor de menselijke uitstraling, je beroep, in de politiek, in de religie, ga maar door.

Ik ben op internet gaan kijken, ik heb alle bibliotheken afgezocht, en toen ontdekte ik dat er wel wat over geschreven wordt, maar niet echt in een boek dat er volledig aan gewijd is. Toen ben ik aan de slag gegaan. Ik ben met dermatologen gaan praten. Ik ben met deskundigen gaan praten. Waar komen shampoos vandaan, waar komt gel vandaan, waar komt permanenten vandaan. Dat soort dingen. En zo is het boek er gekomen.”

“Het boek beschrijft enerzijds mijn persoonlijke verhaal. Waarom werd mijn haar zo belangrijk in mijn leven? Daarnaast ga ik in op de sociologische, modische, politieke en religieuze aspecten van haar en kapsels. Ik heb nog een aantal bekende Nederlanders geïnterviewd over hun fascinatie met hun kapsel. Dat was nog niet zo makkelijk. Ik heb wel dertig mensen benaderd, mannen en vrouwen, maar dit bleek met name bij bekende vrouwen een taboe te zijn. Terwijl een hoop vrouwen te maken krijgen met kaalheid, vooral na de overgang.”

Een leuk verhaal van een leuke, aardige man. Het maakte me heel benieuwd naar het boek. Natuurlijk, in de regel lees je een boek voordat je de schrijver gaat interviewne, maar er was helaas iets mis gegaan waardoor ik het boek pas in handen kraag nadat ik met Huisman had gesproken. De volgende dag lees ik het boekje. En dat blijkt flink tegen te vallen. Zoiets heeft natuurlijk te maken met je perceptie.

Door het gesprek met Huisman had ik een intelligent betoog verwacht over, inderdaad, de sociologische, modische, politieke en religieuze aspecten van haar en kapsels. Ik verwachtte een hoop duiding, nieuwe inzichten, verhelderende conclusies. Helaas bevat het boekje voornamelijk een enorme wirwar aan feitjes en gezellige trivia, nauwelijks duiding, grote lijnen of conclusies. Het viel wat dat betreft mij erg tegen.

Ach, het is natuurlijk een heel leuk om een boekje te schrijven over alles omtrent haar en kapsels. Helaas wemelt het boekje van de foutjes, slordigheden en onduidelijkheden. Zo opende de legendarische kapper Alexandre de Paris volgens Huisman in 1901 zijn eerste kapsalon. Een hele prestatie, in aanmerking genomen dat Louis Alexandre Raimon, oftewel Alexandre de Paris op 6 september 1922 werd geboren. Huisman bedoelt waarschijnlijk de Poolse Monsieur Antoine, die inderdaad in 1901 naar Parijs verhuisde en daar bekend werd als Antoine de Paris.

Madame de Pompadour ( 1721 – 1764) wordt in een ander hoofdstukje ten tonele gevoerd als ‘laatste epigoon’ van de pruikentijd, terwijl de tragische Marie Antoinette ( 1755 – 1793) enige decennia later toch echt veel drastischer te keer ging dan Madame de Pompadour ooit had gedaan. Marie Antoinette was overigens koningin van Frankrijk, en niet keizerin. Ook zo vreemd: in een betoog over de jaren tachtig wordt plots Mary Quant als hogepriesteres genoemd. Merkwaardig, aangezien Quant toch echt bij de jaren zestig hoort. Over ‘black hair’: de ingevlochten lokken bij zwarte dames heten een ‘weave’, niet een ‘wave’.

En dan Abba. Zangeres Frida had in de loop van haar carrière bij Abba vele haarkleuren maar nooit zwart, zoals Huisman beweert. Ze zocht het in donkerblond, in vele tinten roodbruin en zelfs in paars, maar echt nooit in zwart.

Abba zette ook nooit alleen de blonde Agnetha in de schijnwerpers – integendeel, om oorlog tussen de twee dames te voorkomen waren de solo’s in zowel beeld als geluid pijnlijk eerlijk verdeeld. Dat het publiek het desalniettemin eeuwig over ‘the blonde one and the other one’ had, dáár kon Abba niks aan doen. Huisman z’n betoog is vaak warrig. Zo duiken islamitische sluiers en de coiffure van Karin Bloemen meerdere malen op, en steeds op vrijwel dezelfde manier geformuleerd. Ik kreeg een déjà vu gevoel – ik dacht dat ik op een pagina zat die ik al gelezen had. Het boekje maakt de indruk haastig en daardoor heel slordig geschreven te zijn.

Natuurlijk, het zijn geen wereldschokkende fouten, maar als een boekje van dergelijke gezellige trivia aan elkaar hangt, is het bijzonder irritant als de feiten niet kloppen. Checkt bij Uitgeverij Thoth niemand deze dingen? Het vergalt niet alleen het leesplezier, maar het maakt ook achterdochtig. Klopt de rest van de gegeven informatie dan wel? Huisman gaat ook kort in op zijn transplantatie en geeft daarbij praktische informatie voor mensen die zelf een dergelijke behandeling willen ondergaan. Op zich heel fijn, je kunt je tenslotte niet genoeg informeren als je zo’n grote en toch best prijzige ingreep wilt laten doen.

Ik hoop alleen maar dat deze informatie wat zorgvuldiger is onderzocht dat de feitjes over Frida, Marie Antoinette en Antoine. Voor de zekerheid kunnen transplantatiekandidaten maar beter internet afzoeken en bij diverse klinieken folders opvragen.

‘Kaalheid is een keuze’ is een aardig bedoeld boekje over haar. Het had heel informatief kunnen zijn als de feiten en feitjes hadden geklopt en als een eindredacteur de boel wat beter geordend had. Nu is het een flinke tegenvaller. Jammer. Maar goed, Jaap z’n haar zit wel goed. Dat wel.