Pim Dekker stuurde ons het volgende artikel toe wat eerder in de Solgar Times (het eigen nieuwsbulletin) is verschenen.
‘Gebruik van antioxidanten en inspanning: werken antioxidanten de positieve effecten van lichaamsbeweging op de suikerhuishouding tegen?’
Recent verschenen in de pers berichten over een studie naar de effecten van het gebruik van antioxidanten in combinatie met lichaamsbeweging. In deze studie wordt gemeld dat gebruik van antioxidanten positieve effecten van lichaamsbeweging met betrekking tot de suikerstofwisseling (verbeterde gevoeligheid voor insuline) teniet zouden doen.
In deze studie gebruikten getrainde en ongetrainde, gezonde mannen van 25 tot 35 jaar gedurende 4 weken een combinatie van 1000 mg vitamine C en 400 IU vitamine E. Gedurende de studie werden de proefpersonen onderworpen aan 85 minuten van zware inspanning per dag. Na 4 weken was de gevoeligheid voor insuline toegenomen bij de proefpersonen die een placebo hadden gebruikt, maar dit effect werd nauwelijks gezien bij personen die antioxidanten hadden gebruikt1.
Uit dit artikel zou op het eerste gezicht kunnen worden opgemaakt dat gebruik van antioxidanten daarom af te raden is bij inspanning of sport. Lichaamsbeweging wordt bovendien alom geadviseerd om insulineresistentie te verminderen bij de klinische uiting van insulineresistentie, het metabool syndroom. Op basis van deze studie lijkt het of antioxidanten afgeraden dienen te worden bij het metabool syndroom.
Zowel de opzet van de studie als andere studies maken dat het trekken van dergelijke conclusies onjuist zou zijn.
Inspanning leidt tot een hoger verbruik van zuurstof, meer beschadiging van spierweefsel en daarmee tot een verhoogde productie van vrije radicalen. Deze toename van vrije radicalen is een natuurlijk signaal voor het lichaam om de insulinegevoeligheid te verbeteren. Dit is noodzakelijk om meer brandstof (glucose) de spiercellen in te transporteren. Wanneer in een studie van enkele weken zware inspanning gecombineerd wordt met een hoge dosering antioxidanten is het te verwachten dat dit signaal kortdurend geremd wordt. Hieraan mag echter nooit de conclusie worden verbonden dat antioxidanten dit natuurlijke proces ook op de langere termijn kunnen verstoren. Meerdere studies hebben aangetoond dat gebruik van vitamine E en vitamine C zowel op de korte als op de lange termijn geen invloed (positief noch negatief) heeft op het prestatie- en uithoudingsvermogen2. Wanneer gebruik van deze stoffen bij gezonde sporters zou leiden tot meer insulineresistentie zou hier een negatief effect moeten worden gevonden.
Zoals opgemerkt is deze studie uitgevoerd bij jonge, gezonde mannen. Bij personen met insulineresistentie is er echter juist sprake van een verhoogde radicaalbelasting, al voordat er sprake is van klinisch meetbare glucose-intolerantie of diabetes. Recent is in een grote studie bevestigd dat toename van insulineresistentie gepaard gaat met toegenomen markers voor belasting met vrije radicalen in het bloed3. Ook bij inspanning is de situatie bij personen met insulineresistentie anders. Na inspanning neemt het aantal vrije radicalen toe. Het lichaam beschermt zich normaal gesproken tegen beschadiging door deze toename door productie van het belangrijke antioxidantenzym glutathion peroxidase. Bij personen met diabetes blijft deze beschermende reactie echter uit4. Bovendien wordt bij toepassing van antioxidanten juist een verbetering van de insulinegevoeligheid gevonden wanneer er sprake is van insulineresistentie5.
Samenvattend moet worden gesteld dat deze studie niet moet worden aangegrepen om gebruik van antioxidanten door sporters of mensen die meer lichaamsbeweging nodig hebben i.v.m insulineresistentie / metabool syndroom af te raden.’
Nawoord van Pim Dekker: Het onderzoek lijkt in eerste instantie aan te tonen dat anti-oxidanten een negatief effect zou kunnen hebben bij mensen met insulineresistentie/metabool syndroom. In onze reactie wordt dit weerlegt. Er is op geen enkele manier uit het onderzoek te concluderen dat anti-oxidanten een negatief effect bij gezonde sporters zouden hebben. Toch is dit in de media wel gedaan. Hoe meer iemand beweegt, hoe meer energie er wordt vrijgemaakt dus, deste meer radicalen worden er opgewekt en deste groter de behoefte aan anti-oxidanten. Wij raden alle sporters dus aan om extra anti-oxidanten in te nemen.
| 1 | Michael Ristow, Kim Zarse, Andreas Oberbach, Nora Klöting, Marc Birringer, Michael Kiehntopf, Michael Stumvoll, C. Ronald Kahn, and Matthias Blüher. Antioxidants prevent health-promoting effects of physical exercise in humans. PNAS, May 2009; 10.1073/pnas.0903485106 |
| 2 | William J Evans. Vitamin E, vitamin C, and exercise. Am. J. Clinical Nutrition, Aug 2000; 72: 647S – 652S |
| 3 | Kyong Park, Myron Gross, Duk-Hee Lee, Paul Holvoet, John H. Himes, James M. Shikany, and David R. Jacobs, Jr. Oxidative stress and insulin resistance: The CARDIA study. Diabetes Care, Apr 2009; 10.2337/dc09-0259 |
| 4 | M Atalay, DE Laaksonen, L Niskanen, M Uusitupa, O Hanninen, and CK Sen. Altered antioxidant enzyme defences in insulin-dependent diabetic men with increased resting and exercise-induced oxidative stress. Acta Physiol Scand, October 1, 1997; 161(2): 195-201 |
| 5 | D Wright and L Sutherland. Antioxidant supplemention in the treatment of skeletal muscle insulin resistance: potential mechanisms and clinical relevance. Appl Physiol Nutr Metab, February 1, 2008; 33(1): 21-31 |
Wij schreven hierover al in mei 2009. Omdat het vuurtje nu weer wordt opgestookt (men heeft vast gebrek aan nieuws dat er ineens artikelen worden samengesteld uit 8 maanden oud nieuws) en vertaald wordt naar Nederlandse nieuwssites, leek het ons goed om ook een suppletiedeskundige er nu zijn licht over te laten schijnen. Want zoals altijd (of meestal), ligt de waarheid in het midden…
