Veel mensen denken dat alleen UVB-straling schadelijk is voor de huid, maar UVA1, het langgolvige deel van UVA-licht (340–400 nm), is het dominante UV-spectrum op aarde. Het dringt tot diep in de dermis door, veroorzaakt schade aan DNA, mitochondriën en bindweefsel, verstoort het immuunsysteem en versnelt huidveroudering – zonder dat je huid rood kleurt.
Ik las er nog eens een publicatie uit 2022 op na van L’Oréal-onderzoeker Françoise Bernerd en dat laat geen twijfel bestaan: dagelijkse bescherming tegen UVA1 is essentieel tegen vroegtijdige huidveroudering, ook op bewolkte dagen. Dus niet UVA – maar UVA1!
lees ook
UVA versus UVA1: wat is het verschil?
UV-straling bestaat uit drie typen: UVC (100–280 nm), UVB (280–315 nm) en UVA (315–400 nm). UVA zelf wordt weer onderverdeeld in twee categorieën: UVA2 (315–340 nm) en UVA1 (340–400 nm). Waar UVA2 de bovenste huidlagen bereikt, dringt UVA1 veel dieper door in de dermis. Juist dit langgolvige deel veroorzaakt de meeste schade aan bindweefsel, cellulaire energiehuishouding en het immuunsysteem – zonder zichtbare sporen zoals roodheid of verbranding.
Dat verbrandingsaspect is belangrijk om te onthouden omdat we decennialang te horen kregen dat je uit de zon moest, zodra je huid rood werd en/of warm. Maar dat geldt eigenlijk alleen voor UVB straling.
Wat maakt UVA1 zo verraderlijk?
UVA1-licht is minder energierijk dan UVB, maar bereikt veel dieperliggende huidlagen. Daar activeert het via natuurlijke lichtabsorberende moleculen – zoals porfyrines, bilirubine en flavines – een kettingreactie van oxidatieve stress.
Dit leidt tot lipideperoxidatie, eiwitbeschadiging, mitochondriale aantasting en DNA-schade. Vooral cellen in de basale epidermis, waar huidkanker vaak begint, zijn kwetsbaar.
Onzichtbare schade, maar ingrijpende gevolgen
UVA1 veroorzaakt geen verbranding, maar wel een stille afbraak. Chronische blootstelling leidt tot collageenverlies, pigmentstoornissen, ontstekingsreacties en verminderde afweer tegen virussen en allergenen. Zelfs de energievoorziening van cellen raakt verstoord. Deze langzame schade verklaart waarom je huid haar stevigheid en helderheid verliest, ook zonder ooit te zijn verbrand.
SPF is niet genoeg, ook hoge UVA bescherming moet, hoe herken je dat?
Het mag duidelijk zijn dat een product dat alleen een spf bescherming aangeeft, niet voldoende is. Spf beschermt alleen tegen UVB straling. Maar hoe herken je bescherming tegen UVA straling op de verpakking?
- In Europa zie je vaak een UVA-logo in een cirkel. Dit betekent dat de UVA-bescherming minimaal een derde van de SPF-waarde is, volgens de EU-norm. Maar: dit garandeert géén dekking tot 400 nm.
- Aziatische producten gebruiken vaak de PA-rating (PA+, PA++, PA+++, PA++++), gebaseerd op de PPD-methode. Hoe meer plusjes, hoe beter de UVA-bescherming.
- Sommige merken vermelden ook de PPD-waarde (Persistent Pigment Darkening), bijvoorbeeld PPD 42. Een hoge PPD-waarde wijst op sterke UVA1-dekking, maar wordt zelden vermeld op de verpakking.
- Tot slot geven sommige merken aan welke filters ze gebruiken. Als je Mexoryl 400™, Tinosorb S, TriAsorB™ of Uvinul A Plus ziet, weet je dat het om geavanceerde UVA1-filters gaat.
De meeste zonnebrandmiddelen focussen dus op UVB (SPF), en slechts beperkt op UVA. Toch bestaat tot wel 80% van de UV-straling die de aarde bereikt uit UVA1. Klassieke filters stoppen rond 370 nm. Daarmee blijft het gevaarlijkste stuk – de bovenste 30 nm – onbeschermd. Precies daar zit het verschil in diepgaande schade, vooral bij dagelijkse blootstelling.
Het UVA-icoontje of het PA-systeem alleen is niet genoeg om zekerheid te hebben over bescherming tot 400 nm. Je moet online opzoeken welke filters het product bevat, bijvoorbeeld op de website van het merk of via INCI-lijsten op betrouwbare platforms, en op de verpakkingen zelf. Alleen dan weet je of het product echt tot in het kritieke UVA1-bereik beschermt.
Deze filtersystemen beschermen tegen UVA1 tot 400 nm
- Mexoryl 400™-filter van L’Oréal
- Tinosorb S (Bemotrizinol) is een breedspectrumfilter dat zowel UVA als UVB-straling absorbeert en zeer fotostabiel is.
- Uvinul A Plus (Diethylamino Hydroxybenzoyl Hexyl Benzoate) is specifiek gericht op UVA1-bescherming, met een piekabsorptie rond 354 nm.
- Tinosorb M (Bisoctrizole) is een hybride filter dat zowel UVA als UVB-straling reflecteert en absorbeert.
- TriAsorB™ is een gepatenteerd filter van Pierre Fabre (Avène) dat UVA1, UVB én zichtbaar licht afdekt.
Deze filters worden vaak gecombineerd met antioxidanten zoals vitamine C en E om oxidatieve stress te neutraliseren, en met cosmetisch elegante texturen zoals fluïdes en gels om dagelijks gebruik aangenamer te maken.
lees ook
Bescherming tegen zichtbaar licht (HEV)
Naast UVA1 speelt ook zichtbaar blauw licht (HEV) een rol bij huidveroudering en pigmentstoornissen. Vooral bij mensen met melasma of post-inflammatoire hyperpigmentatie is bescherming tegen HEV belangrijk. Filters zoals TriAsorB™ bieden hier extra dekking.
10 zonnebrandproducten met UVA1 bescherming tot 400 nm
- La Roche-Posay Anthelios UVMune 400 SPF50+ bevat Mexoryl 400™, XL en SX, heeft een lichte fluïde textuur en is geschikt voor de gevoelige huid.
- Vichy Capital Soleil UV-Age Daily SPF50+ gebruikt Mexoryl 400™ en heeft een anti-age serumtextuur met antioxidanten.
- Garnier Ambre Solaire Super UV SPF50+ bevat Mexoryl 400™ en is een budgetvriendelijke keuze.
- Eucerin Photoaging Control Sun Fluid SPF50 gebruikt Tinosorb S en Uvinul A Plus, bevat antioxidanten en heeft een lichte textuur.
- Avène Intense Protect SPF50+ bevat TriAsorB™ en Tinosorb S, biedt ook bescherming tegen HEV, is waterresistent en geschikt voor kinderen.
- Ducray Melascreen spf 50, tegen pigmentvlek ontwikkeling, bevat o.a. Tinosorb M en S, Triazone en avobenzone
- Bioderma Photoderm Spot-Age SPF50+ bevat Tinosorb S en Uvinul A Plus, helpt pigmentvlekken verminderen en heeft een geltextuur.
- Hannah Flair O Sun SPF50 bevat Juvinity™ en Uvinul A Plus, is huidverbeterend en van Nederlandse makelij.
- Sisley Sunleÿa Anti-Aging Sun Care SPF 30, met zeer brede UVA/B + UVA1 bescherming, bevat oa Uvinul T 150 en Tinosorb S, Avobenzone.
- ISDIN Fusion Water MAGIC SPF50+ bevat Tinosorb S en Uvinul A Plus, heeft een zeer lichte watertextuur en is geschikt voor sporters.
- Altruist Dermatologist Sunscreen SPF50 bevat Tinosorb S en Uvinul A Plus, is voordelig geprijsd en dermatologisch ontwikkeld.
