Monique deed het: ‘Kies voor veiligheid: doe een DNA-test voordat je fillers neemt. Bsure heeft het.’

• Complicaties ontstaan met permanente fillers, maar steeds vaker ook met hyaluronzuurfillers
• De combinatie van twee typen HLA zijn verantwoordelijk voor een verhoogd risico voor het krijgen van sommige complicaties
• Deze twee typen komen bij 1.6% van de witte (Kaukasische) Nederlanders voor
• 84% van de mensen met de HLA combinatie uit de studie groep van het wetenschappelijk onderzoek, hadden ernstige complicaties
• Omgerekend krijgt 1 op 333 van de mensen met een filler complicaties, ofwel 0,3%
• De Bsure DNA test bepaalt of je de combinatie van twee HLA typen hebt en daarmee het risico op het krijgen van complicaties

Eerst weten, dan pas doen…

Vrij recent heb ik besloten dat ik toch eens injectables wil. Ik zie een gebiedje onder de mond op de kin ontstaan waar diagonale vouwtjes in komen en dat kan leiden tot de beroemde marionetlijntjes. Dat is nou net iets waar ik geen zin in heb!

Check of je immuunsysteem gevoeligheden kent

Inmiddels weet ik erg veel van injectables: de prachtige resultaten die ermee bereikt kunnen worden, maar ook de complicaties die kunnen ontstaan. Er is nu een DNA-test die bepaalt of er gevoeligheden in je immuunsysteem zitten die het risico op complicaties met fillers kunnen verhogen.

Deze test is ontwikkeld in samenwerking met Nederlandse plastisch chirurgen, dermatologen en cosmetisch artsen, waaronder Tom Decates, en Spaanse immunologen onder de naam Bsure (=wees er zeker van). Door een beter inzicht te krijgen in jouw risico om complicaties te krijgen kun je zekerder zijn over jouw kans op complicaties en dus onnodig risico op complicaties voorkomen.

cosmetisch arts KNMG en onderzoeker Tom Decates

84% van de mensen met de HLA-combinatie had complicaties in de studiegroep

Ik vind het een must om te doen (onderaan dit artikel lees je mijn uitslag), en in gesprek met cosmetisch arts en onderzoeker Tom Decates wordt me wel duidelijk dat complicaties verhoudingsgewijs nog altijd niet veel voorkomen met hyaluronzuurfillers, maar bij een bepaald HLA-type dus wel. 

‘Dan kan het risico oplopen tot zelfs 84%, vertelt Tom me. ‘HLA staat voor Humaan leukocyten antigenen. Het zijn immuuncel receptoren, die aan de buitenkant van iedere lichaamscel zitten, behalve op de rode bloedcellen. Bij veel ziekten is aangetoond dat het hebben van een bepaald HLA-type de kans op het ontwikkelen van die ziekte groter maakt.’

Tom heeft een heldere, beeldende uitleg om aan te geven waarom het zinvol is je te laten testen.

‘Je gaat naar een KNMG gecertificeerde cosmetisch arts, deze gebruikt FDA-approved fillers. Nu kom je daar binnen en je ziet drie stoplichten die alle drie op rood staan. De eerste en de tweede springen op groen omdat je een kwaliteits-arts en een kwaliteits-filler kiest, maar de derde blijft rood en zal voor altijd rood blijven: hoe reageert jouw immuunsysteem op de filler die wordt ingespoten?

‘Dat wisten we nooit, maar dankzij de Bsure test weten we dat nu beter. Via een wangslijmvlies afname kunnen we in jouw DNA zien of jij een iets grotere kans hebt op het krijgen van een immuunreactie van jouw eigen afweersysteem. Je wilt immers genieten van je fillerbehandeling en er geen klachten en complicaties van krijgen.’

Niet het hyaluronzuur zelf, maar crosslink materialen zijn een risico

Twee van de vele honderden HLA-typen die de mens bij zich draagt, zijn verantwoordelijk voor het verhoogde risico op het ontwikkelen van een immuunreactie op het fillermateriaal. Dat zijn het HLA-B*08 en DRB1*03.

Als je drager bent van deze HLA-typen heb je een hoger risico dus. Nu wordt hyaluronzuur gezien als een lichaamseigen materiaal, en dat is het ook. Echter, om de stof langer houdbaar te houden in het lichaam, wordt het “gecrosslinked” met chemische materialen en is daardoor niet meer lichaamseigen.

Waarom is veiligheid nu opeens een issue?

Waar is de aandacht voor de veiligheid van fillers ineens vandaan gekomen, vraag ik me dan af? Ik bedoel, je mag aannemen dat de producten veilig zijn voor de mens. De meest bekende fillers waarmee cosmetisch artsen KNMG in Nederland werken, hebben immers een FDA-goedkeuring.

Het complicatiespreekuur in Rotterdam

Tom: ‘Ja, en dat is dus niet voldoende, indachtig de uitleg die ik gaf met het stoplicht. Ik werk ook op het complicatiespreekuur in het Erasmus MC in Rotterdam. Dit is het enige complicatiespreekuur ter wereld voor fillers, en daar zien we nu 500 complicaties per jaar.

‘We zien mensen die na decennia ineens ontstekingen krijgen van permanente fillers (…berucht…), maar we zien ook steeds vaker mensen met klachten van de moderne, oplosbare, hyaluronzuurfillers komen. De verhouding is inmiddels al 50/50.’

De noodzaak tot wetenschappelijk onderzoek

Al die gevallen hebben de artsen geïnspireerd om onderzoek te gaan doen naar de oorzaken van de complicaties. Tom Decates is er inmiddels zelfs op gepromoveerd. Met de publicaties in de hand spreekt hij nu ook op internationale congressen over dit onderwerp.

In Nederlandse talkshows geeft hij uitleg over fillers in de hoop dat hij mensen beter kan voorlichten over de mogelijke risico’s van fillers. Op middelbare scholen probeert hij jongeren te bereiken en bij hen meer bewustwording rondom cosmetische behandelingen te bereiken.

De kans is 0,3%, maar als het gebeurt….

Tom: ‘Laat duidelijk zijn dat het krijgen van een fillercomplicatie als gevolg van een bepaald HLA-type echt heel klein is – maar als het gebeurt, dan kunnen de gevolgen heel groot zijn. Daarnaast is het wel zo dat wereldwijd steeds meer mensen fillers nemen, dus loopt het complicatie-aandeel navenant op.

Tom benadrukt dat het eigenlijk moeilijk te zeggen is of die 0,3% ook het werkelijke percentage is. ‘Het vermoeden is dat het hoger is omdat veel mensen niet het verband leggen tussen de laat optredende immuuncomplicaties en de filler behandeling. Er zit vaak veel tijd tussen. Mensen gaan dan ook niet terug naar de kliniek, maar naar hun huisarts of het ziekenhuis.

‘In studiegroep van het onderliggende wetenschappelijk onderzoek, had 84% van de mensen met deze HLA-combinatie deze immuun complicaties. Uit algemene statistieken blijkt dat 1,6% van de Kaukasische Nederlanders de problematische HLA-typen bij zich dragen “

Ben je er snel bij dan werkt oplosstof hyaluronidase goed

Problemen met hyaluronzuur fillers zijn in principe makkelijk op te lossen met de stof hyaluronidase, maar dan moet je er wel op tijd bij zijn. De eerste signalen van ontsteking zijn roodheid, zwelling en pijn. Je moet dan direct actie ondernemen.

De verminkingen zijn heftig

Tom: ‘Als de ontsteking doorwoekert, kan het gebeuren dat je gezicht er vreemder uit komt te zien: met hobbels en bobbels, met asymmetrie. Mensen gaan het zien, waardoor de schaamte toeneemt. Het is verdrietig. Je doel was immers je gezicht mooier te laten maken en niet lelijker.

‘En het kan nog erger: dat je minder goed kan eten of praten, moeilijker kan slikken, of zelfs minder goed kan zien. Fillers worden natuurlijk op verschillende plaatsen in het gezicht ingebracht. Bij ernstige ontstekingen kunnen andere functies in je gezicht ook geraakt worden.’

Geeft Botox ook deze complicatiekans?

Ik vraag me natuurlijk af waarom deze problemen er niet met Botox zijn. Maar dat antwoord blijkt vrij eenvoudig: Botox is een medicijn wat ervoor zorgt dat de spieren ontspannen, waardoor rimpels  afnemen, minder zichtbaar worden.

Fillers nemen ook rimpels weg, maar dat gebeurt door het opvullen van de huid. Het verloren volume wordt weer opgevuld. Met fillers wordt er dus niet-lichaamseigen materiaal ingespoten.

Ik krijg flashbacks over de borstimplantaten en de veiligheid: ook daarvoor volstond een CE-keurmerk (dat ook geldt voor injectables) en hoefde veiligheid nooit aangetoond te worden. Fillers vallen nu onder de nieuwe wetgeving van de MDR (Medical Devices Regulation, sinds 2021), en worden daardoor wel beter gecontroleerd. Desalniettemin is er nog niet alles bekend over de veiligheid.

Laat je alleen behandelen door cosmetisch artsen KNMG

In Nederland wordt door cosmetisch artsen KNMG gewerkt met FDA-approved merken als Juvederm, Restylane, Belotero en Stylage.

Nederland beschikt over een kwalitatief hoogwaardige wetenschappelijke beroepsvereniging, de NVCG, waar goedopgeleide en BIG-geregistreerde artsen lid van zijn en van waaruit zij ook verplicht zijn hun kennis up-to-date te houden. Via de website van NVCG kun je altijd een arts in jouw omgeving vinden. De NVCG heeft ook een klachtencommissie waar je problemen kunt voorleggen: met injectables en/of een arts.

Tot slot vertel ik je natuurlijk ook nog graag wat de uitslag van mijn Bsure HLA-test is! Ik verkeer in de gelukkige omstandigheid dat ik negatief ben getest. Ik kan dus injectables nemen, en daarover ga ik je binnenkort meer  vertellen.

Lees ook:

• Lees hier meer achtergronden over hoe de DNA test tot stand kwam bij wetenschappers
• Complicaties door fillers, het komt zeker 500 keer per jaar voor, in het gezicht
• Dit zijn de bevlogen vrouwen achter de beroepsvereniging van cosmetisch artsen