Waarom we massaal naar puisten-uitknijp-video’s op YouTube kijken
Heb jij je ooit afgevraagd waarom we met z’n allen zo graag naar puisten-uitknijp-video’s op YouTube kijken? Hoe groter en hoe viezer de puisten, hoe beter. Toegegeven… je moet er wel een sterke maag voor hebben en het is ook zeker niet aan iedereen besteed. Persoonlijk haak ik al snel af bij een beetje pus, maar ik weet dat er velen zijn die daar anders over denken.
Dr. Pimple Popper
Het verklaart ook het succes van de Amerikaanse dermatologe Sandra Lee, beter bekend als Dr. Pimple Popper, die haar razend populaire YouTube en Instagram accounts vult met video’s van het verwijderen van comedonen, gescheurde cystes, het verwijderen van vleesbomen en nog veel meer. Ze heeft inmiddels meer dan 3 miljoen volgers.
Het fenomeen is echter veel groter dan Sandra Lee en haar horde fans. Struin YouTube maar eens af en je vindt meer dan 100.000 leden die zelf ‘amateur’ video’s plaatsen van het leegknijpen van zo’n beetje iedere denkbare lichaamsholte. Van blackheads tot ingegroeide haren. Van het leegprikken van een blaar tot het verwijderen van oorsmeer… Bah.
De grote vraag is natuurlijk: waarom?!
Diana Fleischmann, wetenschapper aan de University of Portsmouth in Engeland, heeft het antwoord. Zij is gespecialiseerd in de wetenschap van afschuw, zoals ze het zelf noemt. Volgens Diana heeft de voldoening die we ontlenen uit het bekijken van dergelijke vieze filmpjes te maken met de evolutie en gaat de oorsprong zelfs miljoenen jaren terug.
Vliegen, luizen en teken
Diana Fleischmann legt uit: “De mens is geëvolueerd in een omgeving met ontelbare vliegen, luizen en teken, die allemaal ziektes met zich meedroegen. Je ziet bij dieren heel goed hoe zij zich hebben aangepast op deze insecten en parasieten op afstand te houden. Een paard zwaait bijvoorbeeld met zijn staart om vliegen te verjagen.” Apen, maar ook mensen, hebben zich aangeleerd om elkaar te verzorgen. Bij apen is dat het welbekende vlooien.
Daarnaast heeft de mens een gevoel van afschuw ontwikkeld bij deze insecten en parasieten. Dat betekent dat we een sterke fysieke en emotionele reactie hebben bij de dingen waarvan we denken dat ze ziektes met zich mee kunnen brengen. Wist je dat onderzoek zelfs aantoont dat je huid gevoeliger is wanneer je gevoel van afschuw wordt getriggered?
Krappen, pulken en leegknijpen
Diana vervolgt: “Iedere keer wanneer er iets uit je lichaam komt, wat daar niet thuishoort, zeker als dit het resultaat is van een ontsteking, dan wordt ons gevoel van afschuw gealarmeerd, omdat we instinctief de overtuiging zijn toegedaan dat bloed en pus ziektes met zich mee brengen.” Om van dit gevoel af te komen, is het de logische reactie om te krappen, pulken, leegknijpen en noem maar op. Wanneer dat dan ook daadwerkelijk lukt, geeft dit een euforisch gevoel. Een gevoel van voldoening, omdat het gevaar op ziekte is geweken.
Evenveel voldoening als seks
Diana Fleischmann gaat zelfs nog een stapje verder: “Wanneer je iets ongewoons van je lichaam verwijdert, kan dit hetzelfde euforische gevoel geven als kort na de seks het geval is. Het is een vergelijkbare ontlading, die op vergelijkbare wijze in de hersenen tot stand komt.”
Dan hebben we het natuurlijk over dopamine, het ‘feel-good’ stofje dat door je hersenen wordt aangemaakt. “De aanmaak van dopamine is een neurologische beloning voor goed gedrag, in dit geval het vermijden van ziektes, zoals we dat al miljoenen jaren doen.”
