Nederlanders zijn de laatste jaren veel meer gaan sporten en toch zijn we met z’n allen dikker dan ooit. Hoe kan dat? Ronald Veldhuizen ging er in de Volkskrant dieper op in.
De helft van de Nederlanders is te zwaar
De afgelopen twintig jaar verdubbelde het aantal fitnesscentra in Nederland. Inmiddels sporten zo’n negen miljoen Nederlanders minstens één keer per week. En toch worden we met z’n allen steeds dikker – de helft van de Nederlanders is anno 2015 te zwaar. Sporten blijkt dan ook niet bij te dragen aan gewichtsverlies.
Veel Nederlanders overschatten ook het aantal calorieën dat ze kwijtraken tijdens het sporten. Waar veel mensen denken dat ze er zo’n 800 calorieën aftrainen tijdens een sportsessie, blijkt dat in werkelijkheid hooguit 200 calorieën te zijn. Desalniettemin zegt het Voedingscentrum dat kinderen moeten bewegen om te voorkomen dat ze te dik worden en stelt het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen dat een half uur per dag bewegen een goede manier is om wat kilo’s kwijt te raken. Moeten die adviezen niet opnieuw overwogen worden?
Hans BrugWe waren nog veel dikker als we niet zouden sporten
Hans Brug, hoogleraar gezondheidsepidemiologie aan het VUmc stelt dat mensen zichzelf te vaak belonen met een snack of een extra boterham, omdat ze er van uitgaan dat ze die calorieën er toch wel weer aftrainen. Daardoor zouden ze niet alleen geen gewicht verliezen, maar zelfs aankomen. Toch denkt Brug dat al dat sporten wel degelijk positief is. Volgens hem waren we met z’n allen nog veel dikker als we niet zouden sporten. Het voedselaanbod in dit land is enorm, en we genieten daar met z’n allen volop van.
Het werkt soms averechts
Uiteraard is het verband tussen sporten en voedsel ook onderzocht, en wel door de Universiteit van Maastricht. Een groep doorsnee, weinig sportieve Nederlanders moest trainen voor een halve marathon en tegelijkertijd een eetdagboek bijhouden. Er werd precies bijgehouden hoeveel calorieën de proefpersonen verbrandden.
Geen 20 maar 1 kilo!
Door te kijken naar die verbranding en naar de eetdagboeken zouden de proefpersonen na veertig weken zo’n 20 kilo kwijt moeten zijn. Het was echter maar één kilo. De conclusie was, volgens de onderzoekers, dat het eetdagboek niet klopte en dat de proefpersonen meer aten dan ze dachten. Dat doe je dus blijkbaar al snel.
Uitgeput op de bank
Na intensief sporten snakt het lichaam naar extra calorieën en met een paar happen extra eten en een flesje frisdrank zorg je er al voor dat je niet afvalt. Overigens zou het ook kunnen dat mensen na intensief sporten zo moe zijn dat ze helemaal niks meer doen en daardoor het gewichtsverlies beperkt blijft. Dat laatste geldt vooral bij kinderen. Als die een extra gymles op school krijgen, bewegen ze daarna de rest van de dag nauwelijks nog, waardoor ze op zo’n dag maar vier minuten meer bewegen dan kinderen die de extra gymles niet kregen.
Mensen gaan meer eten als ze sporten
Uit andere onderzoeken van bijvoorbeeld de Universiteit van Leeds en de Arizona State University blijkt dat mensen veel meer gaan eten als ze aan een trainingsprogramma beginnen. Van de zeventig vrouwen die wekelijks gingen trainen op een loopband, werden er 55 na verloop van tijd dikker. Toen de vrouwen weer stopten met het programma werden ze nóg dikker – ze bleven eten als sporters, terwijl ze nauwelijks nog beweging kregen.
Het doel moet de conditie zijn
En toch is sporten goed voor je. Ook al doet het weinig voor je gewicht, het is altijd beter dan de hele dag zitten en niet bewegen. De kans op diabetes, hart- en vaatziekten en andere aandoeningen die worden gelinkt aan overgewicht, wordt kleiner als je sport, ongeacht je gewicht. Daarbij is de hele dag een beetje bewegen beter dan een de hele dag zitten en dan ineens een half uur bewegen. Het doel van sporten zou dan ook eigenlijk de conditie moeten zijn en niet zozeer het gewicht. Overigens is er een kleine groep mensen die wél afvalt door te sporten, het is alleen nog niet duidelijk waarom dat zo is.
Wil je echt afvallen?
Wil je echt serieus afvallen dan is er nog steeds maar één echte optie. Minder eten. Al die calorieën er af sporten is onbegonnen werk. En blijf bewegen. Je wordt er niet dunner van, maar wel gezonder.
