Onzin verhaal: antizonnebrandcrème is slecht voor je
Pigmenten in de huid helpen de huid beschermen tegen UV-stralen die huidveroudering en schade aan het DNA kunnen veroorzaken (deze schade kan resulteren in kanker).
Mensen met een lichtere huid kunnen makkelijker vitamine D aanmaken, maar zijn gevoeliger voor zonnebrand en dus kanker. Je moet precies het juiste evenwicht zien te vinden tussen blootstelling aan zon voor vitamine D en bescherming tegen de schade door UV-straling.Beschermende kleding is belangrijk en ook het gebruik van een antizonnebrandcrème.
Elke zomer duiken er weer opnieuw artikelen op, op het Internet waarin je bang wordt gemaakt voor antizonnebrandmiddelen en de zon, maar net zo goed wordt bang gemaakt als je NIET in de zon gaat. Wat moet je nou geloven? We hebben een aantal bangmakende claims op een rij gezet, met bronnen. Claim 1: Een studie toont aan dat vrouwen die nauwelijks aan zonlicht blootgesteld worden twee keer zoveel kans hebben om te sterven aan ziektes die veroorzaakt worden door een tekort aan vitamine D.
Dit is een behoorlijk recent nieuwtje, afkomstig van Zweedse onderzoekers, waarover de Engelse krant The Independent publiceerde. Het artikel verwijst naar een onderzoek dat gehouden is onder 30.000 Zweedse vrouwen gedurende 20 jaar. Het onderzoek bracht hun zongewoontes in beeld. De studie toonde aan dat de vrouwen die zon vermeden 2 keer zoveel kans hadden om te sterven dan de vrouwen die wel in de zon gingen liggen. Echter, er waren maar twee doodsoorzaken gemeten: melanoom (kwaadaardige tumor) of doodsoorzaak door alle overige oorzaken. Dat is dus al niet realistisch. Verder beweren de auteurs niet dat het gebrek aan zonlicht de doodsoorzaak is.
Claim 2: Er is geen bewijs dat verbranding door de zon melanoom veroorzaakt en mensen die antizonnebrandcrème gebruiken hebben meer kans op melanoom dan mensen die dat niet doen.
Er bestaan vier varianten van melanoom en er zijn genetische risicofactoren die een persoon meer vatbaar maakt voor het ontwikkelen van een vorm van melanoom. Bijvoorbeeld kinderen die meer dan vijf keer verbranden door de zon hebben meer kans om op latere leeftijd melanoom te ontwikkelen. Daarnaast is het artikel verouderd. Het artikel is minstens een decennium geleden geschreven. Inmiddels is er al veel meer onderzoek gedaan.
De bewering dat mensen die antizonnebrandcrème gebruiken een grotere kans hebben op het ontwikkelen van melanoom is gebaseerd op een onderzoek dat blootstelling aan de zon en het gebruik van antizonnebrandcrème in beeld bracht. Dit onderzoek werd gehouden onder 1500 mensen gedurende 2 jaar. De resultaten lieten zien dat degenen die antizonnebrandcrème gebruikten meer kans hebben op het ontwikkelen van melanoom, maar er is een enorme waarschuwing in het artikel weggelaten. De gemiddelde zonbeschermingsfactor tijdens het onderzoek was SPF 6 (terwijl het minimale advies SPF 15 of hoger is) en degene die een antizonnebrandcrème gebruikten besteedden aanzienlijk veel meer tijd in de zon dan degene die geen gebruik maakten van een crème. Dat het gebruik van een antizonnebrandcrème het risico op melanoom vergroot is dus niet serieus onderbouwd en kan niet beweert worden op basis van dit onderzoek.
Claim 3: Geen blootstelling aan de zon zorgt voor een tekort aan vitamine D aanmaak.
Een tekort aan vitamine D kan ziektes als osteoporose (botontkalking) tot gevolg hebben. Er is enig bewijs dat een tekort aan vitamine D de bloeddruk, prikkelbare darmziekten, hartkwalen en verschillende vormen van kanker kan beïnvloeden. Medische professionals bevelen 20 minuten zonlicht aan per dag om genoeg vitamine D aan te maken, maar dat is enigszins afhankelijk van de sterkte van de zon, huidtype en locatie. Het gebruik van een antizonnebrandcrème blokkeert de noodzakelijke UV-stralen en niet de aanmaak van vitamine D. Verder is er een groot verschil tussen een paar minuten zon voor je gezondheid en een hele dag strand zonder gebruik te maken van een antizonnebrandcrème. Zoals altijd is het beste advies: met mate.
Daarbij kan vitamine D ook worden verkregen via voeding waaronder verrijkte melk, bepaalde paddenstoelen, vis en eieren.
Claim 4: Zonnebescherming bevat hormoonontregelaars die in het lichaam blijven, kanker kunnen veroorzaken en het milieu kunnen vervuilen.
Een veel voorkomend ingrediënt in zonnebrandmiddel is oxybenzone. Dit ingrediënt beschermt je tegen UVA- en UVB-stralen. Er is angst dat wanneer oxybenzone wordt opgenomen door de huid het als een oestrogeen werkt in het lichaam en zo het risico op borstkanker wordt verhoogd. Er is tot nu toe echter geen enkele studie die aantoont dat deze stof werkt als een oestrogeen en dat oxybenzone het risico op borstkanker kan verhogen, ook niet als het lichaam een hogere dosis van dit ingrediënt krijgt dan normaal.
Het artikel stelt ook dat hormoonontregelaars in zonbescherming een negatieve invloed kunnen hebben op het leven in zee. Hoewel er UV-blokkerende stoffen in vissen zijn aangetroffen, is er (nog niet) niet aangetoond dat dit schadelijk is voor deze vissen. Daarbij zijn er meerdere antizonnebrandcrèmes die deze stoffen niet bevatten en wel helpen tegen UV-straling. Dit biedt dus altijd nog een uitkomst. Met andere woorden: je hoeft geen oxybenzone houdende producten te gebruiken. Het is belangrijk om dit te weten.
BeautyJournaal: De EU onderzoekt al geruime tijd de argumenten tegen het gebruik van oxybenzone, maar heeft nog geen maatregelen genomen om de concentraties aan banden te leggen dan wel de stof te verbieden. Directeur Ronald van Welie van de NVC liet mij in mei van dit jaar nog het volgende weten per email: ‘Volgens onze gegevens is er sinds mijn laatste informatie geen voorstel ingediend voor de verdere regeling van Oxybenzone. Dat heeft waarschijnlijk te maken met dat er nog gewerkt wordt aan een uniforme beoordelingsmethodiek voor hormoonachtige stoffen. Maar ik kan natuurlijk niet bij de Commissie binnenkijken.’
Vanzelfsprekend is het ook zo, zo vult BeautyJournaal aan, dat wanneer iets niet wetenschappelijk bewezen is, het ook niet zo hoeft te zijn. Er kan wel degelijk iets aan de hand zijn, maar men heeft nog geen goede wetenschappelijke toets gevonden om het tegendeel te bewijzen, Knoop ook dit in je oren.
Rest jou, je eigen gezonde verstand.