Hoe kun je hier ‘ veilig’ gebruik van maken?

04:34 - 02:44
luistertijd 04:34 - leestijd 02:44

Bruin in de zomer, maar een ‘bleke Bet’ in de winter? Met een dagelijkse portie buitenlucht, een slimme make-up of een korte zonnebankkuur kleur je gemakkelijk bij. En nog verantwoord ook….

Zon uit een lamp: hetzelfde als de natuurlijke zon?

Dan die nepzon, vooral uit de lamp kan dat hartje winter heerlijk zijn vanwege de warmte. Je doezelt erbij weg en je wordt nog bruin ook. Toch kun je dit niet onbeperkt doen. Het licht van de zonnebank is bijna net zo schadelijk voor je huid als het licht van de echte zon. Je loopt meer risico op versnelde huidveroudering en ook de kans op huidkanker kan toenemen.

Tegenwoordig bevatten bijna alle zonnebanken (vroeger werden ze nog ‘solaria’ genoemd) zowel uva- als uvb licht. Deze combinatie zorgt ervoor dat je dieper en mooier bruin wordt en dat je huid zich kan verdikken als bescherming tegen het uv-licht. Vroeger zat er alleen uva-licht in de banken (en in sommige banken nog steeds) omdat men dacht dat dat volkomen veilig was voor de huid. Het dringt namelijk minder diep door dan uvb licht.

Nu weten we dat uva de huidveroudering aanwakkert omdat het de elastische weefsels verzwakt en dat je er pigmentvlekken en allergische reacties van kunt krijgen. Uvb licht dringt dieper in de huid, maakt hem bruiner maar laat de huid ook verbranden. Gek genoeg biedt uvb daar ook juist weer bescherming tegen, door de huid iets te laten verdikken.

Onder de zonnebank vang je dus grotendeels dezelfde straling op als met de buitenzon, alleen in afgepaste doses. Zo is de hoeveelheid uvb-licht op de bank maar zo´n 0,7%. Vandaar je op de bank dus niet of nauwelijks verbrandt.

Typisch zonnebankbruin?

Je pikt ze er meestal zo uit, die zonnebanktypes. Zo bruin als aardewerk. Daar is weinig anders aan te doen, dan echt maar heel spaarzaam op die bank te gaan liggen.

De hoeveelheid licht op de bank is constant. De kracht van de natuurlijke zon is geen dag hetzelfde en dat betekent in de praktijk dat vooral de sterkte van het uvb licht wisselt: per dag , per jaargetijde en per plaats op aarde. Uva licht is bijna overal en altijd even sterk aanwezig. Je zonnebankkleur houdt wel net zo lang aan als een ´natuurlijke´ teint.

Overigens is het wel zo dat hoe ouder de lampen van een bank zijn, hoe meer het bruiningsresultaat afneemt. Ze gaan gemiddeld vier tot vijf jaar mee. Verder hangt de snelheid waarmee je bruin wordt af van je huidtype en de hoeveelheid pigment in de huid.

De zonnebank wordt afgeraden als je een hele lichte huid hebt die bijna alleen maar verbrand en nauwelijks bruin kleurt (huidtype I). Laat ook je kinderen onder de zestien jaar niet op de bank. Hoe jonger kinderen worden blootgesteld aan overmatig zonlicht (zonnebank en buitenzon), hoe groter de kans op huidkanker op latere leeftijd. De schade stapelt zich namelijk op en wordt dus alleen maar meer naarmate ze ouder worden.

Hoeveel is verantwoord?

Dit is afhankelijk van de hoeveelheid zonlicht die je in een heel jaar opdoet. Moeilijk in te schatten dus, maar er zijn richtlijnen voor. De Nederlandse Gezondheidsraad adviseert ons om per jaar niet meer dan 100 MED op te doen, dat is de Minimale Erytheem(=verbranding) Dosis. Vanwege het risico van huidkanker.

Wat je voor die 100 MED mag doen? Schrik niet, met een drieweekse zonvakantie aan de Middellandse Zee ben je helemaal door die dosis heen. Stel je jezelf in de zomer maar matig bloot: je zont dus niet, dan verbruik je zo´n 20 tot 40 MED en blijft er nog genoeg over voor een paar zonnebankkuurtjes (ze kosten je 10 MED per kuur van 10 sessies).

Maar neem niet meer dan 5 kuren per jaar, want je huid wordt er op de langere termijn echt niet mooier van en dan is die bruine teint alleen nog maar een optische illusie. Laat je in de zonnesalon overigens niet wijsmaken dat de zogenaamde knisper- en verkoelende bruiningscrèmes nog beter bruinen.

Ze maken de huid heel warm en wat rood en daardoor lijkt het alleen maar of je direct na het zonnen al veel bruiner bent geworden.

Lees ook