Gisteren luidden vier Nederlandse hoogleraren de noodklok: de gezondheidsrisico’s door obesitas op jonge leeftijd zijn niet meer te overzien: dementie en ouderdomsdiabetes liggen op de loer. In de leeftijd tot 25 jaar telt Nederland momenteel 75 duizend kinderen met obesitas en 500 duizend kinderen met overgewicht.
Het wordt steeds duidelijker dat vooral twee ouderdomsziekten bij deze groep zich al op jonge leeftijd kunnen gaan manifesteren: dementie tussen het 50ste en 60ste jaar en ouderdomsdiabetes al veel eerder.
Dementie en diabetes
Dementie neemt momenteel in hoog tempo toe en wetenschappers staan voor een raadsel over de oorzaken daarvan. Erfelijkheid speelt een rol, maar dat is slecht bij 1% het geval. Hoogleraar voeding en overgewicht, Jaap Seidell stelt dat de hersens van jonge mensen door een foute levensstijl al beschadigd raken. Ouders hebben een zeer grote invloed op het eetgedrag van hun kinderen.
Ook blijkt dat hoe hoger de levensstandaard van mensen is, hoe minder vetzucht voorkomt. De hoogleraren stellen dat kinderen gaan eten omdat ze zich ellendig voelen. Hoe dikker ze worden, hoe groter het isolement. Veranderingen teweeg brengen is moeilijk omdat het lichaam gewend raakt aan de hoeveelheid voeding, vetten en suikers en daar ook om blijft vragen, er is moeilijk weerstand tegen te bieden. Beweging is cruciaal voor kinderen en jongeren, zo stelt men. Er is inmiddels ook een website opgericht om jonge mensen aan een gezondere leefstijl te krijgen: vuconnected.nl
Wat te doen met huidoverschot?
Onze plastisch chirurg Frank Niessen pleit ook om de nazorg aan mensen die de moed en de mogelijkheden hebben gehad om na zeer grondig afvallen hun lichaamsvormen weer te laten herstellen, een kans te geven.
Volgens hem is de situatie momenteel zo dat je inderdaad wordt gestimuleerd om af te vallen maar niemand houdt er rekening mee dat je vervolgens met een enorm huidoverschot blijft zitten dat je ook weer mee moet dragen en waarop fatsoenlijke kleding nauwelijks af te stemmen is. Obesitas programma’s op tv laten dat ook maar al te duidelijk zien. De euforie is groot als er gewicht verloren is, maar wat te doen met het misvormde lichaam dat over blijft?
Vooral het overschot rond benen en armen is heel belastend en in mindere mate rond de buik, zowel praktisch als psychisch. In de tv-programma’s loopt het meestal heel goed af: de patiënten worden gratis geopereerd om vervolgens hun hernieuwde zelf aan een miljoenenpubliek te tonen. Bovendien zijn de meningen verdeeld onder medici over de benodigde ingrepen voor gewichtsverlies. Tot nu toe werd de maagband veel ingezet, maar deze raakt in diskrediet, omdat het niet helpt tegen het werkelijke probleem: mensen gaan dan wel shakes drinken om toch maar calorieën binnen te krijgen. Steeds vaker wordt een omleiding van maag naar darm aangelegd, vertelt Niessen.
‘De maag wordt verkleind, waardoor er ook sneller een verzadigingsgevoel optreedt. Je neemt minder voedingsstoffen op omdat een deel van de maag en darm is ingekort en verbonden met elkaar. ‘
Maagband of maag-darm omleiding?
Hoe gezond is het om een deel van de darm weg te halen als we weten dat juist in de darmen voedingsstoffen worden opgenomen? ‘Uit onderzoek is bekend dat mensen op deze manier sneller van hun diabetes af komen. Een nadeel: wie teveel eet, kan sneller voedsel opgeven.’ Waar de chirurg zich zorgen over maakt is dat patiënten na moeizaam afvallen in de kou staan bij hersteloperaties van hun lichaam . ‘Operaties om de hoeveelheid huidoverschot te verwijderen worden nauwelijks vergoed, omdat verzekeraars het als een cosmetische ingreep beschouwen.
De kosten kunnen variëren van 4000 euro voor buikvetschort verwijdering tot wel 20 duizend euro voor een total body lift. De overblijfselen van je andere leven zijn ook psychisch weer heel belastend en dan zie je dat mensen zichzelf weer opnieuw gaan belonen: met eten.’
Kostbare ingreep
‘De overheid krijgt gelukkig steeds meer aandacht voor preventie, maar laat mensen die op eigen kracht zover zijn gekomen om het aan te pakken, niet in de kou staan. Er is al geruime tijd sprake van om de richtlijnen voor operatievergoeding van ex-obesitas patiënten aan te passen, maar om onduidelijke redenen komt dat maar niet van de grond.’
De richtlijnen zoals ze nu zijn, dateren van 2010 en daarin wordt onder meer op pagina 38 gesteld dat ‘In het kader van optimale begeleiding en kwaliteit van leven behoren postbariatrische reconstructies onder bepaalde voorwaarden, zoals vermeld in bijlage 2, tot onderdeel van de ketenzorg voor mensen met een extreem verhoogd GGR.
Dit kan ook worden overwogen voor patiënten die zonder chirurgie groot gewichtsverlies bereikt hebben.’Uit bijlage 2 wordt duidelijk hoe streng, maar ook hoe ingewikkeld die condities zijn om voor vergoeding in aanmerking te komen, omdat er altijd meerdere voorwaarden gesteld worden die in die combinaties niet altijd reëel zijn: We citeren: Criteria inzet reconstructieve chirurgie Voorwaarden waaraan patiënten moeten voldoen om in aanmerking te komen voor reconstructieve chirurgie:
- patiënt heeft stabiel gewichtsverlies over een periode van minimaal één jaar bereikt én
- er is sprake van vermindering van de aan obesitas gekoppelde comorbiditeit en verbetering van de levensverwachting én
- patiënt heeft een BMI < 35 én
- er is sprake van graad drie verminking vastgesteld door de Pittsburgh Rating Scale of
- er is sprake van graad twee misvorming vastgesteld door de Pittsburgh Rating Scale in combinatie met functionele en/of psychische beperkingen
Lees hier de complete richtlijn uit 2010. BeautyJournaal heeft diverse keren met betrokken instanties gebeld, maar werd van het kastje naar de muur gestuurd en uiteindelijk kon niemand vertellen hoe het met de ontwikkeling van nieuwe richtlijnen staat, maar wel ‘dat ze er een keer komen’.
Daag voedingsindustrie voor de rechter?
Het is goed om te zien dat medici aan de bel gaan trekken en de media daarvoor als platform gebruiken. Wat ons betreft zou de overheid nog wel wat actiever kunnen gaan participeren door ook de voedingsindustrie veel meer op hun verantwoordelijkheden te wijzen. Economisch gewin gaat nog altijd voor volksgezondheid, maar wat levert het op als het uiteindelijk de volksgezondheid schaadt? Ach…dan komen de kosten daarvoor maar uit een ander potje: die van de gezondheidszorg, kan de voedingsindustrie fijn doorgaan met geld verdienen aan iets wat geen eens meer de duiding ‘voedsel’ waard is.
En wat te doen met de dapperen die hun obesitas te lijf zijn gegaan en met de restanten zitten? Wellicht kan de voedingsindustrie een schadepot oprichten, waaruit operaties vergoed worden? De tabaksindustrie is hier een goed voorbeeld van. Het is wachten op de eerste schadeclaims van consumenten aan de voedingsindustrie.
Lees hier meer artikelen met plastisch chirurg Frank Niessen.
En wil jij weten hoe je verslapte huid weer met een operatie goed kan krijgen? Bekijk hier een operatie van een bovenarm lift bij Ria:
