Afgelopen tijd kregen we meerdere vragen binnen over wat je kunt doen tegen overbeharing bij vrouwen en welke medicatie daarbij helpt. Onze tricholoog-dermatoloog Ids Boersma geeft antwoord.
Overbeharing of hirsutisme is een afwijking waarbij te veel of te dikke haren groeien op plaatsen waar normaal geen of slechts dunne haren aanwezig zijn. Vrouwen hebben ongeveer dezelfde hoeveelheid huidharen als mannen. Bij mannen wordt het haar, onder invloed van de toenemende concentratie testosteron en dihydrotestosteron, vanaf de puberteit dikker, donkerder, langer en stugger. Bij vrouwen zijn de concentraties van deze hormonen veelal lager, waardoor dit verschijnsel niet of in veel mindere mate optreedt. Echter, bij sommige vrouwen worden de haren wel dikker en donkerder, waardoor ze goed zichtbaar worden. Hoewel overbeharing zowel bij mannen als vrouwen voorkomt is het voornamelijk voor vrouwen een esthetisch probleem. Vooral de zwart-gepigmenteerde haren in het gezicht, maar ook op de rug, borsten, buik en benen brengen veel vrouwen ertoe om deze lichaamsdelen zo veel mogelijk te bedekken. Waar dit niet mogelijk is, zoals in het gelaat, zoeken zij hulp bij artsen en schoonheidsspecialisten.
Dat overbeharing voor een deel erfelijk is blijkt uit het feit dat het onder sommige bevolkingsgroepen, zoals volkeren rond de Middellandse Zee en Aziatische volkeren, meer voorkomt dan bij de Europese bevolking. Toch komt overbeharing in Europa en Noord-Amerika nog voor bij ongeveer 10% van de vrouwen vóór de menopauze, en bij 80% daarna.
Oorzaken van overbeharing
Er bestaat geen absolute grens tussen normale beharing en overbeharing. Of er sprake is van overbeharing is dus ook een persoonlijke opvatting. In de meeste gevallen wordt een duidelijke overbeharing veroorzaakt door een te hoge gevoeligheid van de haarzakjes voor het dihydrotestosteron. Dit hormoon wordt gevormd uit het mannelijk hormoon testosteron dat o.a. in de eierstokken wordt aangemaakt. Onder invloed van dit hormoon worden de aanwezige haren dikker en donkerder, waardoor ze beter zichtbaar worden. Overbeharing kan ook worden veroorzaakt door het gebruik van bepaalde medicijnen. Deze vorm van overbeharing kan gemakkelijk worden herleid tot het medicijn omdat de overbeharing weer (langzaam) verdwijnt als de medicatie gestopt wordt, dan wel wordt overgegaan op een ander medicijn. Overbeharing wordt ook wel veroorzaakt doordat de eierstokken te veel van het mannelijke hormoon testosteron afgeven, of door tumoren die het mannelijke hormoon produceren.
Hoewel de oorzaak van overbeharing meestal gelegen is in de te hoge gevoeligheid voor het dihydrotestosteron blijft het een mogelijkheid dat er een andere oorzaak in het spel is. Het is dan ook verstandig een arts of tricholoog (“haar-arts”) te raadplegen voor een goede diagnose. Een juiste diagnose is van groot belang voor het kiezen van de juiste behandeling.
Medicamenteze behandeling van overbeharing
De medicamenteuze behandelingsmethoden worden altijd onder verantwoordelijkheid van een arts uitgevoerd. Als de overbeharing wordt veroorzaakt door een te veel aan mannelijk hormoon dan kunnen bepaalde medicijnen de concentratie van deze stof doen verminderen. Behalve effect op de overbeharing zullen ook andere mannelijke trekjes milder worden. Als een vrouw in verwachting is van een mannelijk kind kan dit kind vrouwelijke trekjes krijgen. Om deze reden worden dergelijke medicijnen bij vruchtbare vrouwen alleen in combinatie met een anticonceptiepil voorgeschreven. Echter, zodra de medicijnen niet meer gebruikt worden komt de overbeharing weer terug. De tabel hieronder geeft een overzicht van de medicamenten die kunnen worden gebruikt ingeval van overbeharing.
Tabel 2. Medicamenteuze behandelingen bij overbeharing
| Medicament | Werking |
| Eflornithine | Lokaal werkend; remt de haargroeisnelheid |
| Finasteride/dutasteride | Blokkeert de omzetting van testosteron in dihydrotestosteron |
| Spironolacton | Blokkeert de androgeenreceptoren |
| Flutamide | Blokkeert de androgeenreceptoren |
| Cyproteronacetaat | Blokkeert de androgeenreceptoren |
| Orale contraceptiva | Verhoogt het steroïd-bindend globuline (SHBG) en verlaagt daardoor het vrij testosteron |
| Glucocortico-steroïden | Onderdrukt de ACTH-productie en daardoor de productie van testosteron |
Aanbevelingen voor therapie
Bij de behandeling van de meest voorkomende vorm van overbeharing, de vorm die wordt veroorzaakt door een te hoge gevoeligheid voor het hormoon dihydrotestosteron, is het in de meeste gevallen verstandig om te kiezen voor een niet-medische oplossing zoals de thermodestructie van de haarpapil, zoals bijvoorbeeld Intensed Pulsed Light (IPL) of elektro-coagulatie. Van het eflornithine mag een zeer goed remmend effect worden verwacht op de haargroei. Speciaal de haargroei in het gelaat bij vrouwen kan hiermee medicamenteus worden aangepakt.
Een vuistregel is dat er na vijf behandelingen met IPL- of laser een duidelijk tot nagenoeg volledig resultaat moet zijn. Bedrijven met deugdelijke apparatuur zullen vanaf de vijfde behandeling een stevige korting bieden!
Over IPL- en laserontharing
De behandeling van overbeharing met IPL heeft zich inmiddels verplaatst van de klinieken en huidtherapeuten naar de schoonheidssalons en kapperszaken. Deze trend is vooral ingegeven doordat apparatuur tegen relatief lage kosten op de markt is gekomen. Deze trend zal zich voortzetten door de levering van nog goedkopere apparatuur rechtstreeks aan de consument. Mét deze trend zal de effectiviteit van de behandeling ook teruglopen. Dit komt omdat de goedkope apparatuur vaak niet meer goed instelbaar is op de eigenschappen van de huid. Na vele behandelingen wordt te snel geconcludeerd dat IPL- of laserbehandeling bij deze cliënt niet goed mogelijk zijn. Een vuistregel is dat er na vijf behandelingen een duidelijk tot nagenoeg volledig resultaat moet zijn. Bedrijven met deugdelijke apparatuur zullen vanaf de vijfde behandeling een stevige korting bieden!
Ik ben door dit artikel aan de spironolacton gegaan na overleg met de huisarts. Helaas heeft dit voor mij geen verschil gemaakt.
Bedankt voor de gedane moeite! En bedankt voor het advies. Ik ben er enorm blij mee. Fijne dag. Margot
Hoi Margot, hierbij een reactie van dermatoloog Francis Wu. Ik hoop dat je er wat aan hebt?
‘Het is bekend dat sommige medicatie overbeharing veroorzaken. Vaak zijn het wat dikkere donsharen en geen terminale dikke haren en ze gaan weg nadat de medicatie gestopt is.
In de tussentijd mag er ge-epileerd worden. Gebruik wel goede zonbescherming minimaal spf 30 na het epileren om pigmentvorming te beperken of voorkomen.
met vriendelijke groet/with kind regards
dr Francis Wu
Vriendelijk bedankt! Ik hoop dan toch nog iets te horen. Groeten, Margot
Beste Margot, dit is al een ouder artikel. Wij hebben geen contact meer met dokter Boersma, maar ik ga je vraag voorleggen aan de dermatoloog in ons expertteam, Francis Wu.
Beste Monique,
Wanneer er door een bepaald medicijn overbeharing in het gezicht is ontstaan,
Lees ik in het berichthierboven van drs Ids dat dit bij het stoppen van de kuur langzaam verdwijnt. Kan het kwaad om het voor dat het op een natuurlijke manier verdwijnt ook te epileren? Of zorgt dat er voor dat het voor altijd terug zal komen. Verstoord dat het natuurlijke proces voor als je stopt met het medicijn. En gaat de beharing altij weg na het stoppen van de kuur?
Ik heb veel beharing in mijn gezicht door een kuur Bedunofalk en over ongeveer 4 weken is dat klaar. Omdat ik van mediterraanse afkomst ben heb ik al veel en donker haar alleen nu ook daar waar het echt niet fijn is als vrouw.
Wat kan ik het beste doen. Wachten tot na de kuur of kan ik het wel tussentijds epileren. Alvast bedankt!
Goeiemorgen Fatma, heel goed dat je dit gedaan hebt, en fijn dat je het met ons en de lezers deelt. Dikke zoen, Monique
Ik ben naar de huisarts geweest en vandaar naar een endocrinoloog .ze hebben al een hand foto gemaakt en morgen ochtend bloed laten prikken want in de ochtend is de hormoon beter te zien.ik ben benieuwd.en zorgzaam.ik wil een oplossing voor dit probleem.
Jullie gaan het horen over 5 weken want dan weten ze de uitslagen zeiden ze.
Beste Fatma, kom je bij het consultatiebureau met je baby? wat zeggen ze er daar over? en ben je al bij de huisarts geweest. Het is goed om inzicht te krijgen wat de oorzaak kan zijn en of het weer over gaat. Je hebt nu vooral duidelijkheid nodig. Houdt ons op de hoogte.
Geachte
Mijn meisje van 3 jaar heeft sinds haar 1 jarige leeftijd een beginnende haargroei op haar rug boven armen en achter nek.het wordt alleen maar erger en ik maak me zeer druk.ik heb het niet gehad en mijn man ook niet.mijn andere kind jongetje van 7 jaar heeft ook wel rug haar maar niet zo erg als bij haar.ik schrik en denk aan de toekomst van haar en raak dan helemaal weg ik tranen.ik wil er alles voor doen.
Beste Karadag, kom je met je dochter nog bij het consultatiebureau, dan kun je het daar natuurlijk even vragen, en ga anders naar de huisarts om te kijken of er sprake is van een abnormale situatie. als je je zorgen maakt, kun je er beter even over praten om inzicht te krijgen in wat er mogelijk aan de hand is, dan wel het een normale situatie kan zijn.
je kunt ons ook een email sturen naar info@beautyjournaal.nl, doe er ook fotos bij van het hoofdje met de haargroei, dan leggen we het voor aan de dermatologe in ons expertteam, dr Aleida Dijkstra. je krijgt dan persoonlijk via email antwoord.
mijn dochter van 4 jaar heeft heel veel last van haargroie,
is er een middel, en hoe komt dat,
haar baby haarstje zijn niet weggevallen maar groein verder.\\
met vriendelijk groet.
beste fadi, ik zou als ik jou was eerst naar de huisarts gaan dan kun je meteen samen bespreken of jouw behandeling mogelijk onder verzekerde zorg valt. het is natuurlijk belangrijk om een indruk van kosten te krijgen. als er een ziekte aan ten grondslag ligt, kan het misschien verzekeringswerk zijn, anders moet je het zelf betalen.
Ik ben een jonge en heb erg last van overbeharing, is het beste om naar huisarts te gaan en te vragen voor een verwijzing naar een specialist? of is het beter na te vragen wat klanten van laser specialisten hebben gezegd tegen hun verzekeraar dat die alles voor hun vergoed krijgen?
Beste Klaassien, voor prijzen kun je het beste met de betreffende instituten contact opnemen. verder hebben wij op beautyjournaal een speciale rubriek gericht op overbeharing in het gezicht, waar je heel veel informatie over allerlei soorten behandelingen kan vinden. wellicht zie je nog meer informatie. je kunt het bijvoorbeeld ook laten laseren. daar hebben we al eens een film over gemaakt, en je kunt zelf elektrisch epileren ook daar over hebben we een film gemaakt (doe ik zelf ook met haar op mijn kin) https://www.beautyjournaal.nl/?s=overbeharing+gezicht&submit=Zoeken
ook ik heb last van bovenlip onderkin waar haar zit voel me er erg rot bij ik ben vrouw en geen man durf me door mijn vriend niet laten knuffelen ben bang dat hij aan mijn kin komt en dan deins ik terug wat kan ik hier aan doen en als er wat aan te doen is zodat ik ook een fatsoenlijke leven krijg vrij en blij wat zijn de kosten hier van.
beste nunish, als je het artikel even goed leest, lees je ook dat het raadzaam is om eerst een specialist te raadplegen, een tricholoog. dus ga naar je huisarts en vraag om een verwijzing daarnaar. dan kunnen ze eerst uitzoeken wat de oorzaak van jouw overbeharing is en daarna kan gekeken worden wat de beste behandeling is, en wie weet wordt het nog wel vergoed ook door de verzekeraar – als het ernstig is. succes!
vanwege me haar wil ik niet meer trouwen ik voel me mannelijk en vind het echt niet fijn 🙁
maarja leven gaat door en moet er mee leven en wat kan ik het beste doen om van me haar af tekomen laser of willen of wat anders????
hallo ik heb echt te veel haar en ik word echt depri
Ha Monique,
Dank je wel!
Het is inderdaad suf, dat je all the way naar Belgie moet om dit te halen (thank god voor online bestellen haha)
Maar Monique in het schemaatje hierboven staat dat Eflornithine de haargroeisnelheid remt. Dat betekent dan dat het nog wel teruggroeit 🙁
sajieda, efflornitine zit oa in vaniqa creme, lees dit stuk maar. product moet je wel in belgie kopen geloof ik, word hier niet geleverd – hoe suf!!
https://www.beautyjournaal.nl/overbeharing-groot-sociaal-taboe/
Duidelijke tekst!
Is het ook mogelijk om tegen overbeharing een creme te gebruiken die de haargroei stopt? Zoals bijvoorbeeld Bioxet (blijkt een turks product te zijn, wat daar ook anders heet). Dit product zou er voor kunnen zorgen dat de haargroei langzaam afsterft in combinatie met harssen.
Het is natuurlijk erg moeilijk om een iets getinte huid te laten laseren/ipl omdat de kans bestaat dat je dan een soort van storing veroorzaakt in het pigment, waardoor je dan vlekken krijgt?