Toch had ze het niet alleen daar over. Veel erger vindt ze de verkrachtingen, gedwongen prostitutie, huiselijk geweld, genitale verminking en abortussen. BeautyJournaal had een mail-interview met de juriste die op dat moment in Turkije zat.
Wat was voor jou de reden om het schoonheidsideaal in je onderzoek mee te nemen en daaraan de conclusie te verbinden dat het de mensenrechten schendt?
Dit heb ik nooit gezegd. Ik weet dat dit in het bericht van ANP stond maar dat is niet correct. In mijn onderzoek bekijk ik wat twee mensenrechtenorganen van de VN doen om mensenrechten van vrouwen te bevorderen. Er zijn twee mensenrechtenexperts van de VN die zeggen dat de zogenoemde ‘Westerse schoonheidsmythe’ leidt tot bepaalde praktijken (zoals eetstoornissen en excessieve cosmetische ingrepen) die schadelijk zijn voor het zelfbeeld van vrouwen. Deze mythe, zo zeggen deze twee experts, komt veelal voort uit een ondergeschikte positie van vrouwen in de samenleving en die mythe houdt deze positie ook in stand.
Deze twee experts én een aantal academici met hen, zijn van mening dat deze praktijken binnen het mensenrechten systeem aangepakt moeten worden. Dat wil niet zeggen dat het schoonheidsideaal mensenrechten schendt, maar wel dat bekeken moet worden in hoeverre dit ideaal en met name de praktijken waar het toe leidt, conflicteren met het idee van menselijke waardigheid en integriteit.
Kortom, ik concludeer dat daar aandacht voor moet komen, er moet over nagedacht worden of het wringt met het idee van menselijke waardigheid. Net zoals verkrachting, gedwongen prostitutie, huiselijk geweld, genitale verminking en abortussen. De voornaamste zaken die ik aankaart in de inventarisatie.
Als je zegt dat bekeken moet worden of en hoe het schoonheidsideaal de nu geldende normen en waarden voor menselijke waardigheid en integriteit schendt, wat zijn dan die normen nu? Ze zijn toch altijd in beweging, het is niet statisch.
Uiteraard. Ten tijde van de opstelling van de universele verklaring van de Rechten van de Mens werden lijfstraffen nog niet beschouwd als schending van deze waardigheid. Nu wel. Dit is plaats en tijd gebonden.
Is de druk van een schoonheidsideaal niet van alle tijden?
Dat dit iets van alle tijden is, betekent uiteraard niet dat het niet in strijd met de menselijke waardigheid kan zijn; huiselijk geweld en vrouwelijke genitale verminking zijn ook al eeuwenoud.
Een schoonheidsoperatie onderga je toch vrijwillig (tenzij je onvrijwillig tot de vrouwenhandelclan op de Wallen behoorde …), een besnijdenis niet?
Is dat zo? Is dat niet een beetje makkelijk gedacht? En waarom wil je dan kleinere schaamlippen bijvoorbeeld? Is er ooit sprake van volledige keuzevrijheid? Let wel, ik heb hier geen onderzoek naar gedaan, maar wil dit graag doen. Uiteraard hangt de mate van keuzevrijheid samen met de lichamelijke integriteit waarmee de handeling mogelijk in conflict is.
Wat moet er volgens jou gebeuren om ervoor te zorgen dat vrouwen niet meer beïnvloedbaar zijn voor dit soort dingen?
Deze vraag kan ik niet beantwoorden, het staat te ver van mijn onderzoek af. Bovendien zeggen de experts niet dat de oplossing ligt in het niet meer beïnvloedbaar zijn. Je wordt hoogstwaarschijnlijk altijd in zekere mate beïnvloed door je omgeving. Zeggen dat iets mogelijk strijdig is met de menselijke waardigheid is één ding, hoe dit aan te pakken vanuit een mensenrechtenperspectief is een andere zaak: dit moet nog onderzocht worden.
Tot slot; waarom stel je deze kwestie ook niet vast voor mannen?
Mijn onderzoek richt zich op aandacht van de VN voor zaken die met name vrouwen raken- het is een inventariserend onderzoek. Dat betekent dat ik ondermeer heb gekeken naar de aandacht van de comités voor huiselijk geweld, verkrachting, gebrek aan zwangerschapsgerelateerde zorg, etc. Uiteraard is het zo dat als huiselijk geweld gekwalificeerd wordt als strijdig met mensenrechtennormen dan geldt dat net zo goed voor vrouwen als voor mannen.
