Creme met Botox effect of slangengif blijkt wel een klein beetje te werken

Lange tijd heb ik gedacht dat cremes waarin een synthetische kopie van slangengif zit dat een Botox-achtig effect geeft, niet zou kunnen werken. Maar onze BeautyJournaal expert en chemicus Lida Schoen werpt toch een ander licht op de zaak….

 Begin jaren negentig doken de eerste cremes op die beweerden ‘better than Botox’ of gewoon een goed alternatief voor de spierontspannende gifstof Botox te zijn. Cremes die een stofje bevatten dat geinspireerd was op slangengif en uit het lab kwam als een speciale peptide. De grootste product van dit stofje is Pentapharm, een dochteronderneming van chemieconcern DSM.

Ik weet nog hoe het beautyjournaille op haar achterste ging, want dit kon pertinent niet waar zijn en nog zullen velen van mijn vakgenoten dit zeggen. Zelf werd ik wat genuanceerder toen ik eens sprak met een chemicus van Pentapharm die toch echt beweerde dat het werkte. Dan wel niet direct op de spieren, maar toch zeker werd het zenuwweefsel bereikt dat prikkels tot spierbewegingen geeft.

Recent, en eigenlijk wel heel erg niet-nieuw omdat de trend al lang weer over haar hoogtepunt is, kwam het mij totaal onbekende merk Orange Care met Snake Venom op de markt en wist veel media ermee te bereiken, waardoor de hele santekraam over slangen, Botox en zo weer tot leven kwam. Reden voor mij om toch maar eens een van onze chemici een klein onderzoekje te laten doen naar de waarheid.

 Orange Care beweert met haar creme dat ‘de revolutionaire anti rimpelcrème SNAKE VENOM is gebaseerd op een polypeptide dat voorkomt in het gif van de slang Tempel Viper (Tropidolaemus wagleri). Klinische tests tonen aan dat deze stof de uitdrukkingslijnen in je gezicht en nek vermindert door spiersamentrekkingen tegen te werken. Doordat je huid rust krijgt, treedt er herstel op, met als resultaat een aanzienlijke afname van de uitdrukkingslijnen en van de diepte van de meest uitgesproken rimpels zoals die op je voorhoofd, kraaienpootjes rond je ogen en rimpels rond je mond. De werking van SNAKE VENOM wordt daarnaast nog eens extra versterkt door andere actieve bestanddelen die aantoonbaar doeltreffend zijn gebleken, zoals collageen, elastine, retinol en Q-10. De combinatie van deze ingrediënten met het slangengif zorgen voor een anti verouderingseffect voor alle huidtypes (voor vrouwen en mannen!) en in het bijzonder voor de rijpere huid.’

En verder zegt het bedrijf: ‘Al na 1 minuut na het opbrengen van SNAKE VENOM neemt de spierspanning met 36% af en kan je huid aan het grote herstel beginnen. Na twee dagen is je spierspanning met maar liefst 67 % afgenomen en kun je de eerste tekenen van herstel al waarnemen. Het beste resultaat krijg je als je SNAKE VENOM elke ochtend en ’s avonds voor het slapengaan aanbrengt op je gezicht en in je nek. Extra voordeel van het twee maal daags smeren is het vochtinbrengende effect van de crème die je huid beschermt en zorgt voor een langdurig, zijdezacht effect. Na 28 dagen zijn rimpels in gezicht en nek met maar liefst 52% afgenomen en zie je er tijdens een stralende lach tien jaar jonger uit!

 Onze beauty-expert en chemicus Lida Schoen heeft het volgende boven water gekregen over de werkzame stof en de beweringen:

Uit wetenschappelijk onderzoek van Heidi Moser, e.a. ‘genaamd The use of synthetic peptides as active ingredients in cosmetics’, dat werd gepresenteerd tijdens 2007 Asian Society of Cosmetic Scientists – 8th conference (de beschreven research is uitgevoerd door Pentapharm en de Universiteit van Basel), heb ik het volgende kunnen concluderen: 

• a) er zijn in vitro testen op menselijke spiercellen en neuronen uit het ruggenmerg van rat embryo’s gedaan. Daaruit blijkt een 82% reductie in de spiersamentrekking (twee uur na applicatie). Dit getal is (alleen) belangrijk voor de researchers. Het is een signaal dat het ‘werkt’ en dat testen op mensen zinvol is.
• b) er is ook in vivo op mensen getest met een emulsie met 110 ppm (parts per million) Synake- wat iets meer is dan 4%. Op 45 volwassen vrijwilligers (leeftijd wordt niet genoemd!) op voorhoofd en kraaienpootjes gedurende 28 dagen (twee keer per dag smeren). Verschillende manieren van meten tonen resp. 21%, 20% en 15% rimpelreductie aan. Dat is heel wat anders dan de in sommige reclame genoemde 82%, die gebaseerd is op alleen maar in vitro testen in een lab omgeving op stukjes weefsel. DSM claimt ook nog ergens 52%, maar het is mij onduidelijk waar dat percentage vandaan komt. Heel belangrijk is ook dat je 20% rimpelreductie nauwelijks met het blote oog kan waarnemen.
• c) wel lijkt het een stabiele stof te zijn in een pot creme, maar collega Johann Wiechers merkt op dat vooral uiteindelijk de formulering van een creme telt. Met andere woorden: de stoffen moeten wel zo geconstrueerd zijn dat ze actief zijn en blijven in de pot en op de huid, en dat is altijd het hete hangijzer, wat maar moeilijk of niet te achterhalen is.
• e) De Universiteit van Basel onderzocht gedrag in de huid: penetratie op de huid van varkensoren (letterlijk werd in de publicatie gezegd: ‘gebaseerd op de experimenten en de resultaten uit de in vivo studies kan worden aangenomen dat de actieve peptide in staat is voldoende in de huid te penetreren en daar zijn werk te doen).

Conclusie:

Een van de weinige wetenschappelijke onderzoeken die er over de peptide te vinden is laat zien dat er een werking kan zijn, maar dat deze dermate klein is dat het misschien met het blote oog totaal niet te zien is, maar wel onder een microscoop.

Verder kan het niet met Botox vergeleken worden omdat Botox echt op de spieren werkt met een langduriger zichtbaar resultaat. Het is een aantrekkelijk verkochte boodschap voor mensen die wel Botox zouden willen maar niet durven en zich graag een pijnloos alternatief laten aanpraten voor toch eveneens nog een hoop geld – afgezet tegen de minimale werkzaamheid. Verder zijn dergelijke producten natuurlijk vooral gewone goede hydraterende cremes vanwege de andere stoffen die de huid verzachten.