Vitamine D niveaus te laag. De feiten!
Er is de afgelopen jaren veel nieuw onderzoek verricht naar vitamine D en de waarden ervan in het bloed bij mensen. Hieruit blijkt nu niet alleen dat veel mensen zeer lage waarden hebben, maar ook dat de inname van vitamine D drastisch omhoog kan. Dit wil niet zeggen dat we met z’n allen een tekort hebben aan vitamine D, maar wel dat we hogere innamen kunnen gebruiken. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat dat heilzaam kan zijn in relatie tot ziekten aan het immuunsysteem, de hersenen, de slijmvliezen en ons bewegingsapparaat.
De vitamine d niveaus zijn veel te laag
De huidige waarden zijn vastgesteld op 100 tot 200 IE (internationale eenheden) per dag van kind tot volwassene, maar inmiddels komt er steeds meer gelijkstemming onder wetenschappers om die waarden naar boven toe te verhogen tussen de 200 en 600 IE tot zelfs naar 800 tot 1000 IE. voor een volwassene. Suppletiemerk Solgar heeft nu bijvoorbeeld de Super Cod Liver Oil Complex waarin 1000 IE aan vitamine D3 zit- volgens het merk de meest effectieve vorm van vitamine D. Deze waarden zitten nu ook in hun Ultimate Bone Support en de Vitamin D3. Het is maar een voorbeeld van een merk dat de nieuwe inzichten heeft aangegrepen om ook direct met formule aanpassingen te komen.
Waarom zijn ze dan zo laag?
Toch vraag je je ook meteen af hoe het komt dat de waarden ooit zo laag zijn vastgesteld. Daarvoor moeten we terug naar 1963, toen een Amerikaanse commissie vaststelde dat 200 tot 400 IE voldoende was om geen ziekten te krijgen die het gevolg zijn van een tekort, zoals rachitis (Engelse ziekte, waarbij de beenderen kunnen vergroeien als gevolg van het tekort). De commissie stelde ook dat volwassen met 200 IE afkonden omdat ze ook nog wel wat via voeding zouden binnenkrijgen. Hier was geen zorgvuldig onderzoek aan vooraf gegaan, alleen wat anekdotisch bewijs werd gebruikt. Deze innamenniveaus werden overigens allemaal vastgesteld op een moment dat het bepalen van 25-OH-vitamine D, de belangrijkste marker voor de hoeveelheid vitamine D in het lichaam, nog helemaal niet mogelijk was.
Het belang van de zon
Vitamine D wordt anders dan andere vitaminen niet door ons eigen lichaam aangemaakt. We hebben er uv-b straling voor nodig. Vaak wordt gezegd dat je maar 15 minuten per dag met je gezicht en je handen in de zon hoeft te komen, om voldoende vitamine D aan te maken. Maar niets blijkt minder waar. Het is te kort om genoeg aan te maken (1). Wanneer de zonintensiteit wel voldoende is, zijn zowel kleding als het gebruik van zonnebrandcrèmes in staat om de vorming van vitamine D volledig te blokkeren (2) (3). Daarnaast blijkt ook met het toenemen van de leeftijd de vorming van vitamine D in de huid af te nemen (4), evenals de vorming van het actieve 1,25-diOH-vitamine D in de nieren (5). Betekent dit nu dat we veel meer en veel langer in de zon moeten gaan zitten, met alle andere risico’s van dien zoals verbranding en huidkanker? Nee! Want een excessieve blootstelling aan uv-straling kan ook tot productie van stoffen leiden die juist weer vitamine D afbreken (6).
Is zonnebrandcrème een boosdoener?
Ingewikkeld he. ‘Maar’, zo stelt, dr. Jetske Ultee, cosmetisch onderzoeker en expert in het BeautyJournaal team, ‘ga nu ook vooral niet minder smeren met anti-zonnebrandcrème. Wie een dergelijk product goed gebruikt, verhindert inderdaad de aanmaak van vitamine D iets, maar vrijwel niemand gebruikt een zonnebrandcrème op de manier zoals het moet. Dat wil zeggen: elk onbedekt stukje huid dik insmeren bij elke blootstelling aan de zon, en dat ook elke twee uur herhalen. Daarom moet de zonnebrandcrème niet als boosdoener aangewezen worden.’
‘Ga niet ineens meer zonnen’, zegt dr Jetske Ultee
Ultee benadrukt ook dat de risico’s van lang zonnen vele malen groter zijn dan de voordelen in relatie tot vitamine D. Je huid verbrandt en je kunt er huidkanker van krijgen. Huidkanker neemt in de Westerse wereld epidemische vormen aan, maar liefst 1 op 6 in ons land alleen al krijgt ermee te maken. Om nog maar niet over de cosmetische aspecten als huidveroudering, zoals rimpels en pigmentvlekken, te spreken – waar we tegenwoordig ook een hekel aan hebben. Ook benadrukt ze met klem om niet weer op die zonnebank te duiken. Vanwege de risico’s van huidkanker. ‘Bovendien bevat de gemiddelde bank meer uv-a straling dan uv-b straling, terwijl juist uv-b nodig is voor vitamine D aanmaak.
Waar halen we voldoende vitamine D vandaan?
Hoe komen we dan aan voldoende vitamine D? Jetske Ultee: “Zorg voor een gezond voedingspatroon waarbij je voldoende vitamine D binnenkrijgt. Vooral vette vis, vlees, melk en boter zijn rijk aan vitamine D. Je kunt redelijk eenvoudig laten testen of je vitamine D niveau op peil is. Dat zou ik eigenlijk iedereen aanraden. Is je vitamine D te laag, kies dan voor suppletie. Risicogroepen (zwangere vrouwen, ouderen, mensen met een donkere huid, mensen die weinig buiten komen) moeten in ieder geval vitamine D slikken.”
Het laatste woord is er nog niet over gezegd….
Overigens is het laatste woord er nog lang niet over gezegd. Wetenschappers die verbonden zijn aan de Amerikaanse GrassRootsHealth public health organization opteren dat we zelfs naar 4000 tot 8000 IE per dag zouden moeten met het oog op preventie van kankersoorten, MS en diabetes type I. Bekijk hieronder ook het interessante video-interview met een van de wetenschappers over de nieuwste bevindingen:
voetnoten bij het artikel:
(1) Webb, A. R., Kline, L. & Holick, M. F. Influence of season and latitude on the cutaneous synthesis of vitamin D3 synthesis in human skin. J. Clin. Endocrinol. Metab. 1988;67:373-378).
(2) Matsuoka, L. Y., Wortsman, J. & Hollis, B. W. Use of topical sunscreen for the evaluation of regional synthesis of vitamin D3. J. Am. Acad. Dermatol. 1990;22:772-775
(3) Matsuoka, L. Y., Wortsman, J., Dannenberg, M. J., Hollis, B. W., Lu, Z. & Holick, M. F. Clothing prevents ultraviolet-B-radiation-dependent photosynthesis of vitamin D3. J. Clin. Endocrinol. Metab. 1992;75:1099-1103
(4) (MacLaughlin, J. A. & Holick, M. F. Aging decreases the capacity of the skin to produce vitamin D3. J. Clin. Invest. 1985;76:1536-1538)
(5) (Holick MF. High prevalence of vitamin D inadequacy and implications for health. Mayo Clin Proc 2006;81:353–73).
(6) Haddad, J. G. & Chyu, K. Competitive protein-binding radioassay for 25-hydroxycholecalciferol. J. Clin. Endocrinol. Metab. 1971;33:992-995 en Haddock, L., Corcino, J. & Vazquez, M. D. 25(OH)D serum levels in the normal Puerto Rican population and in subjects with tropical sprue and parathyroid disease. Puerto Rico Health Science J. 1982;1:85-91
- Lees hier meer nieuws over gezicht & zon
- Lees hier meer nieuws over lichaam & zon
