Relatie tussen bacteriën in je maag en hartkwalen ontdekt
Je kent vast het gezegde wel dat de liefde van de man door zijn maag gaat. Dat cliché blijkt nu opeens een hele andere wending te krijgen. En om duidelijk te zijn… dat geldt ook voor vrouwen.
Het zal vast niet als een verrassing voor je komen dat je eetpatroon van invloed is op de algehele conditie, de gezondheid van je hart. Wetenschappers komen er echter meer en meer achter dat de miljarden bacteriën die een rol spelen bij je spijsvertering ook van invloed kunnen zijn op het risico op cardiovasculaire aandoeningen. Hartkwalen dus.
Miljarden micro-organismen in je maagdarmstelsel
De micro-organismen die een belangrijke rol spelen bij het verteren van je voedsel in het maagdarmstelsel, zorgen bovendien voor de aanmaak van bepaalde vitamines, het afbreken van schadelijke stoffen en de ondersteuning van je immuunsysteem. In het afgelopen decennium kwamen wetenschappers al tot het inzicht dat er een relatie bestaat tussen bepaalde soorten micro-organismen in de maagstreek en het ontwikkelen van overgewicht of diabetes. Twee aandoeningen die eveneens een hoger risico op hartaandoeningen met zich meebrengen.
Recente onderzoeken hebben nu aangetoond hoe micro-organismen in je maagdarmstelsel in combinatie met bepaalde voedingsmiddelen kunnen leiden tot ontsteking en vernauwing van de aderen (slagaderverkalking). Deze inzichten zijn nog pril, maar ondanks dat hopen experts dat ze op een dag zullen leiden tot meer maatwerk oplossingen en gerichte diëten bij patiënten met een verhoogd risico op hartaandoeningen.
Ook de micro-organismen in je maag hebben honger…
Het eerste onderzoeksresultaat dat wees op een connectie tussen micro-organismen en cardiovasculaire aandoeningen, kwam van onderzoekers aan de Amerikaanse Cleveland Clinic. Zij ontdekten dat wanneer micro-organismen in het maagdarmstelsel zich kunnen voeden met een stof genaamd ‘choline’ (dat onder meer wordt aangetroffen in eieren, rood vlees en zuivel), zij op hun beurt een stofje produceren dat bekend staat als TMA. TMA wordt in de lever omgezet in het stofje TMAO, dat bij muizen de slagaderen verhardt (atherosclerose) en bij mensen in verband wordt gebracht met hartkwalen.
“Dit toont voor het eerst in de geschiedenis hoe de relatie tussen een bepaalde voedingsstof, de menselijke stofwisseling en de stofwisseling van de bacteriën in je maag een negatieve consequentie voor je bloedvaten kan hebben,” zegt cardioloog Joseph Loscalzo van het bij Harvard aangesloten Brigham and Women’s Hospital.
TMA productie blokkeren
De onderzoekers hebben vervolgens een molecuul getest, dat de productie van TMA blokkeert. Ze gaven dit – opgelost in water – aan muizen die gevoelig waren voor atherosclerose, door genetische aanleg evenals een vetrijk dieet. Deze molecuul, genaamd DMB, komt van nature in olijfolie en rode wijn voor. Het resultaat? De muizen die DMB binnen kregen, hadden gezondere en schonere slagaderen dan de muizen die dat niet kregen.
Eerder dit jaar beschreven Chineze onderzoekers al een andere, maar vergelijkbare aanpak van het voorkomen van atherosclerose bij muizen. Zij kwamen namelijk tot het inzicht dat een bepaald type bacterie, met de naam Akkermansia muciniphila, slagaderverkalking kan voorkomen. “Dit effect valt grotendeels toe te schrijven aan een eiwit dat in staat is de cellen in de maagwand beter met elkaar te laten “samenwerken” waardoor minder gifstoffen uit voedingsmiddelen via de maag in het bloed terecht komen en zij daardoor ook geen schade aan de bloedvaten kunnen bewerkstelligen,” legt Loscalzo uit.
Twee kilo beestjes in je buik
Deze inzichten duiden erop dat het veranderen van de (samenstelling van de) micro-organismen in je maag schade aan bloedvaten en aderen kan beperken. Er is bovendien bewijs dat deze micro-organismen je cholesterolniveau en bloeddruk kunnen beïnvloeden.
Voor nu is het echter nog te prematuur om op basis van bovengenoemde onderzoeken gerichte adviezen te geven. Het menselijk microbioom – dit zijn de in totaal 2 kilo bacteriën die in je maagdarmstelsel leven – is uniek en dat maakt het vrij lastig om ‘gezonde omstandigheden’ te definiëren. Wat we wel weten is dat een diverse mix aan bacteriën gezonder is dan veel dezelfde bacterien in je maagdarmstelsel. Zo hebben mensen met een traditioneel en voornamelijk plantaardig Mediterraan of Aziatisch dieet over het algemeen een grotere variëteit aan darmbacteriën, dan Amerikanen en Europeanen die veel rood vlees, suiker en geraffineerde koolhydraten nuttigen.
