Vooral bij roodharigen duurt zonschade na zonnen lang voort…

03:51 - 02:18
luistertijd 03:51 - leestijd 02:18

Een team wetenschappers van Yale heeft ontdekt dat de meeste schade in de huid door UV-straling ontstaat in de uren na blootstelling aan de zon. Hierdoor zou wel eens een geheel nieuwe markt kunnen ontstaan voor zonbeschermingsproducten voor ná het zonnen.

DNA

Blootstelling aan UV-straling, door de zon of een zonnebank, kan het DNA in de melanocyten – de cellen die de melatonine maken die de huid zijn kleur geeft – beschadigen.

Deze beschadiging is de voornaamste oorzaak van huidkanker. Tot voor kort werd aangenomen dat melatonine de huid beschermde door de schadelijke UV-straling te blokkeren, maar een groep wetenschappers van Yale heeft ontdekt dat melatonine juist iets te maken kan hebben met beschadiging van de huidcellen. Uit hun onderzoek blijkt namelijk dat melatonine zowel kankerverwekkende als beschermende eigenschappen heeft. “Als je naar een volwassen huid kijkt, dan zie je dat melatonine beschermt tegen cyclobutaan verbindingen (CPD’s). Ze werken als een schild”, zegt Douglas E. Brash, professor radiologie en dermatologie van de Yale School of Medical. “Maar het doet zowel goede als slechte dingen.”

Alhoewel dit een ietwat alarmerende ontdekking is, is het volgens Brash en zijn team niet alleen maar slecht nieuws. Omdat de chemische reactie in de huid na blootstelling aan UV-straling traag verloopt, is er tijd om beschermende middelen aan te brengen, zoals een nieuw soort (nog te ontwikkelen) ‘na het zonnen zonbescherming’ of ‘evening after’ zonnebrandcrème, die ’s avonds moet worden aangebracht en de chemische reactie in de huid tegengaat. Overigens legt vitamine E de DNA-schade die ontstaat in het donker helemaal stil, dus dat zou een goede toevoeging zijn voor een dergelijk ‘evening after’ product.

Muizen 

In het onderzoek werden melanocyten van mensen en muizen blootgesteld aan een UV lamp. De straling veroorzaakte het soort DNA schade dat bekend staat als CPD’s, en waarbij twee ‘letters’ uit het DNA samenklonteren en het DNA vervormen. Daardoor kan de informatie van het DNA niet goed meer worden gelezen. Tot de verbazing van de onderzoekers, zorgden de melanocyten niet alleen voor CPD’s tijdens de blootstelling aan UV, maar ging dat proces nog uren na de blootstelling door.

Het team zocht vervolgens uit hoe lang de productie van CPD’s doorging en ontdekte dat de helft van deze schadelijke verbintenissen in het donker ontstond. Sanjay Premi, een onderzoeker in het laboratorium van Brash, kwam er achter dat de UV-straling twee enzymen activeert die, gecombineerd, de elektronen in het melatonine actief maken. De energie die dat oplevert, wordt in het donker overgebracht op het DNA en veroorzaakt zo dezelfde schade die ontstaat door blootstelling aan de zon. Dit proces, dat chemiexcitation wordt genoemd, werd tot dusver alleen aangetroffen in lagere planten- en dierensoorten. Nog niet eerder bij mens en muis.

Roodharigen hebben dubbel pech

In het NRC schreef journalist Sander Voormolen onlangs ook nog dat roodharigen pech hebben. Uit het experiment met muizen bleek dat het er ook toe doet welk soort melanine in de huidcellen zit. Roodharige mensen hebben vooral feomelanine, bij donkere mensen overheerst eumelanine. Muizen met alleen het rood-gele feomelanine hadden na een UV-behandeling twee keer zoveel ‘donkermutaties’ in hun DNA dan hun zwarte collega muizen met eumelanine.

Roodharigen hebben daarmee dubbel pech; het feomelanine in hun huid beschermt al minder goed tegen de zon (waardoor ze sneller verbranden), nu blijkt ook meer DNA-schade te ontstaan na het zonnen.

Kortom: het is tijd dat er evening after producten op de markt komen, die meer doen dan alleen verkoelen en vochtbinden.

Bron

Lees ook