De darmen worden nu ook wel het tweede brein genoemd

03:43 - 02:14
luistertijd 03:43 - leestijd 02:14

Boeken over darmen

Nadat we jaren werden bestookt met boeken die de geheimen van het brein probeerden te ontrafelen staan er in de boekhandels nu rijen boeken over onze darmen en de daarin aanwezige bacteriën. Journalist Ellen de Visser legt in de Volkskrant uit wat er zo fascinerend aan onze darmen is.

Er zijn fascinerende, nieuwe feiten bekend

De recente fascinatie voor de darmen is eenvoudig te verklaren. We weten nog steeds niet zo heel veel over de werking van onze hersenen en wetenschappelijk onderzoek op dat gebied boekt ook maar weinig vooruitgang. En daarom zijn we er inmiddels wel een beetje over uitgepraat. Over de werking en de functie van onze darmen is de laatste tijd echter steeds meer bekend geworden. Zo is bijvoorbeeld gebleken dat onze darmen veel meer kunnen en doen dan alleen maar eten verteren en poep produceren. Er zijn veel fascinerende, nieuwe feiten bekend geworden over de meterslange verteringsfabriek in ons lijf en daar willen we massaal meer over weten. Zo verkocht de Duitse Giluia Enders in Duitsland al zo’n 800.000 exemplaren van haar boek ‘Darm mit Charme’, dat in het Nederlands werd vertaald als ‘De mooie voedselmachine’ en onmiddellijk in de top tien terecht kwam. Een boek van Midas Dekkers over ontlasting is inmiddels aan zijn vijfde druk toe en ook andere boeken over het onderwerp scoren prima.

Maar wat weten we dan nu allemaal over onze darmen?

Christina Vandenbroucke-Grauls & Paul Fockens

Volgens Christina Vandenbroucke-Grauls, hoogleraar medische microbiologie aan het VUmc, is bijvoorbeeld recent ontdekt dat er veel meer bacteriën in onze darmen leven dan we eerder aannamen. Deze bacteriën verteren niet alleen voedsel, maar assisteren ook het immuunsysteem en de stofwisseling. Grote groepen wetenschappers zijn door deze nieuwe feiten aan het onderzoeken of de darmbacteriën onze gezondheid beïnvloeden en of ze zo zijn te manipuleren dat er bepaalde ziekten door kunnen worden aangepakt. Zo krijgen patiënten die last hebben van de Clostridium bacterie nu al een poeptransplantatie – er wordt gezonde poep van iemand in hun darmen aangebracht, waarna de bacteriën in die poep de infectie aanpakken.

Paul Fockens, hoofd maag-, darm- en leverziekten van het AMC realiseert zich dat dat tot de verbeelding spreekt en dat het onderzoek naar de darmbacteriën eindeloze mogelijkheden belooft. Wellicht zouden tal van ziekten, maar bijvoorbeeld ook overgewicht behandeld kunne worden met behulp van darmbacteriën – al is dat nog toekomstmuziek. Het is in ieder geval stof tot nadenken – en voldoende stof voor tal van bestsellers.

Het tweede brein

Ook is ontdekt dat de darmen zoveel zenuwcellen bevatten dat ze nu ook wel ‘Het Tweede Brein’ worden genoemd. Via een speciale zenuw, de nervus vagus, communiceren de darmen en de hersenen intensief met elkaar. Veel emoties zijn dan ook sterk verbonden met de spijsvertering – denk aan vlinders in je buik, in je broek poepen van angst en een teleurstelling wegslikken. Ook dit spreekt bij heel veel mensen tot de verbeelding. Waarschijnlijk kunnen we de komende tijd dan ook nog veel meer nieuws over de darmen en de darmbacteriën verwachten.

Meer lezen?

Giulia Enders – ‘De mooie voedselmachine’, koop je hier.

Martin Blaser – ‘De beestjes in ons’, koop je hier.

Jop de Vrieze – ‘Allemaal beestjes’, koop je hier.

Midas Dekkers – ‘De kleine verlossing of de lust van het ontlasten’, koop je hier.

Lees ook