“Pigmentvlekken komen ieder jaar weer terug, altijd dezelfde, is er iets wat je kunt gebruiken waardoor ze ook echt wegblijven?”
Het is een korte, duidelijke vraag en mijn eerste reactie is dan ook een kort en duidelijk antwoord: Nee, dat kan helaas niet. Omdat dat dit een vrij onbevredigend antwoord is, zal ik het natuurlijk wat toelichten. De vraag is niet of je iets aan pigmentvlekken kunt doen, dat kan namelijk wel degelijk, maar of ze dan ook echt wegblijven. En dat is helaas niet te garanderen.
Hoe ontstaan pigmentvlekken
Ik zal eerst wat vertellen over hoe pigmentvlekken ontstaan. Pigment wordt veroorzaakt door een kleurstof genaamd melanine. Dit zit verpakt in cellen (melanocyten) onder in je opperhuid. De melanine bepaalt de kleur van je huid, maar ook van je haar en ogen. Deze melanocyten hebben uitlopers door de hele opperhuid heen die de kleurstof verdelen.
De rol van melanocyten en de zon
Als de melanocyten worden getriggerd, wordt er extra melanine aangemaakt. Dit is een beschermingsmechanisme. Het pigment ligt als een soort parapluutje over de cel en beschermt deze daardoor tegen schade van buitenaf. Over het algemeen is dat zonlicht. Bruin worden is dus het gevolg van melanocyten in staat van alertheid.
Pigmentcellen met ‘geheugen’
Als je pigmentvlekken krijgt, is er sprake van een ongelijke aanmaak van melanine. De melanocyten in een bepaald gedeelte van de huid worden getriggerd om extra pigment aan te maken. Op andere plekken echter niet en dus zien we een pigmentvlek. Het zou logisch zijn dat als de oorzaak van dit ontstaan van extra pigment wordt weggenomen dat dan het pigment vanzelf weer verdwijnt. In sommige gevallen is dat ook zo, maar de pigmentcellen “onthouden” dat ze afwijkend melanine hebben aangemaakt en bij een volgende trigger (meestal zonlicht) wordt er even zo snel weer afwijkend melanine aangemaakt. Aan dit mechanisme valt helaas niets te doen.
Triggers voor pigmentaanmaak zijn:
• Aanleg (sproeten, kleuren wel op door de zon)
• Zon
• Hormonen (pil, zwangerschap, dit heet melasma of chloasma)
• Huidbeschadiging (post inflammmatoire hyperpigmentatie)
• Huidveroudering (lentigo solaris ook wel ouderdomsvlekken of zonnevlekken genoemd)
• Herhaaldelijk met opzet beschadigen van de huid d.m.v. peelings, (micro)perforaties etc.
De rol van transpiratie
Aan de vraagstelling te zien gaat het hier over pigment wat ontstaat in de zon. Dit soort pigment komt vaak voor op locaties waar de huid snel transpireert, waardoor de zonnebescherming sneller wordt weggeveegd en het zweet zelf als een soort vergrootglas voor de zon werkt. Denk hierbij aan de bovenlip en het voorhoofd. Dit pigment neemt vaak in sterkte af als de zon zwak is en kleurt weer op als de zon weer in kracht toeneemt.
Geen definitieve behandeling
Zelfs als het door behandeling helemaal verdwijnt (laser, peelingen, fruitzuren of andere zuren, hydroquinone etc.) is het GEEN garantie dat het pigment dan ook wegblijft. Sterker nog, ook de behandeling zelf kan een trigger worden voor nog meer pigmentaanmaak. Het is namelijk mogelijk dat de huid pigmentatie ontwikkelt terwijl er geen zon aan te pas komt na aanleiding van behandelingen met bijvoorbeeld een crème met vitamine A zuur of retinol, maar ook behandelingen met sterke peelende werking zoals TCA (trichloorazijn).
Behandeling kan ook tegenwerken
Dit valt te verklaren door te bedenken dat het ontstaan van pigment een beschermende reactie van de huid is. Als je een huid vaak genoeg “op d’r donder” geeft dan kan ze, zelfs zonder zon, hyperpigmentatie ontwikkelen. Bij de een gebeurt dat na een keer, de ander na meerdere keren en bij weer een ander helemaal nooit.
Beste remedie: beschermen
Het beste wat je kunt doen, is in de maanden dat de zon sterk is de huid goed beschermen met een zonnebescherming van een SPF 30. Dit biedt geen fullproof bescherming, want geen enkele zonnebescherming is een block. Als je echter dik smeert en minimaal elke 2 uur bijsmeert als je 
buiten bent, heb je een goede kans het pigment onder controle te houden.
Zonbescherming met afremmende werking
De Juvi Protect is hier uitstekend geschikt voor. Gebruik verder een crème met ingrediënten die de aanmaak van nieuw pigment tegen gaan. Denk hierbij aan zoethout en niacinamide, zoals in Fade Treatment. Dit zijn milde natuurlijke ingrediënten die in combinatie met de zon gebruikt kunnen worden.
Hydroquinone
In de winter kunnen dan sterkere producten en behandelingen gedaan worden. Zoek hiervoor wel een professional op. Blekende crèmes uit de winkel werken bijna nooit. Een dermatoloog werkt vaak met crème op basis van hydroquinone. Dit geeft soms een heel goed resultaat, maar je mag het zeker niet te lang gebruiken dus laat je goed voorlichten.
Laser
Verder kun je ook nog denken aan een laserbehandeling bij een dermatoloog of cosmetisch arts (vaak d.m.v. de robijn- of YAG-laser).
Advies bij de Sectie Nederlands Instituut voor Pigmentstoornissen
Ook is er nog het SNIP, Sectie Nederlands Instituut voor Pigmentstoornissen. Hiervoor is wel een 
verwijzing van de huisarts nodig.
Behandeling bij de huidcoach
Natuurlijk zijn er ook hele goede huidtherapeuten en huidcoaches die mensen behandelen met hyperpigmentatie en hier mooie resultaten mee behalen door middel van producten (bijvoorbeeld Opulence Serum) en behandelingen. Echter zal helaas geen van deze behandelingen je garanderen dat het pigment nooit meer terugkomt.
Zoek je een huidcoach bij jou in de buurt? Kijk dan hier.
Heb jij ook een vraag aan BeautyJournaal’s huidexpert Marielle Eggenkamp? Stuur hem dan via het contactformulier. Je krijgt altijd antwoord.
hannah geeft nu ook een App, in de App store (HannahApp).
